Teraz środki antykoncepcyjne nie stawiają już takich ograniczeń. Mało tego, oprócz ochrony przed niepożądaną ciążą poprawiają nasz stan zdrowia - zapobiegają bolesnym i obfitym krwawieniom, likwidują też trądzik.
Tabletka IV generacji
Jeanine, która w czerwcu pojawi się w naszych aptekach, to pigułka antykoncepcyjna. Oprócz estrogenu zawiera dienogest - nowy hormon, który poprawia też stan zdrowia.
Jak działa: Tabletka hamuje owulację, zagęszcza śluz w szyjce macicy - to działanie antykoncepcyjne. Poza tym obniża poziom cholesterolu we krwi, redukuje też trądzik oraz przetłuszczanie się włosów. Tylko w minimalnym stopniu wpływa na metabolizm - stosując ją, nie powinnyśmy więc przytyć.
Zalety: Płodność u 95 procent pacjentek wraca już w pierwszym cyklu po odstawieniu pigułki.
Wady: Trzeba o niej pamiętać codziennie, tak jak o innych pigułkach.
Skuteczność: W granicach 99,5 procenta. Cena około 35 zł za opakowanie.
Pigułka "po"
Pigułka Postinor Duo, choć wzbudza wiele kontrowersji, nie ma nic wspólnego z działaniem wczesnoporonnym. Zawiera dużą dawkę progestagenu (hormonu ciążowego). Jego zadaniem jest zagęszczenie śluzu w szyjce macicy, tak by nie przedostał się przez nią żaden plemnik. Postinor Duo nie dopuszcza do zapłodnienia i dlatego zalicza się go do środków antykoncepcyjnych. Pigułkę "po" powinno się przyjmować od 1 do 72 godzin po stosunku. Może chronić przed niepożądaną ciążą jedynie w 85 procentach. Z każdą kolejną godziną procent ten maleje.
Wkładka z hormonem
Masz już za sobą poród, a nie jesteś na tyle zdyscyplinowana, by łykać pigułki? Możesz zdecydować się na system Mirena.
Jak działa: To spirala z hormonem (levonorgestrel). Dzięki zawartości hormonu wkładka zmniejsza krwawienia (u niektórych kobiet miesiączki nie pojawiają się wcale). Levonorgestrel nie dopuszcza do jajeczkowania, zagęszcza śluz w szyjce macicy, nie dopuszcza do rozrostu śluzówki wyściełającej macicę.
Zalety: Ma działanie antykoncepcyjne przez 5 lat. Może być używana przez matki karmiące i kobiety palące papierosy.
Wady: W pierwszych miesiącach stosowania mogą pojawić się plamienia.
Skuteczność: W granicach 99,9 procent.
Cena: Sama Mirena ok. 560 zł, koszt z założeniem ok. 1200 zł.
Pigułka dla mam karmiących
Cerazette to tak zwana minipigułka polecana szczególnie kobietom karmiącym piersią, a także palaczkom i osobom, które nie mogą stosować tabletek z estrogenem.
Jak działa: Cerazette zawiera jedynie progestagen, hormon, który hamuje jajeczkowanie i zagęszcza śluz w szyjce macicy.
Zalety: Zawarty w niej hormon nie przenika do pokarmu i nie ogranicza laktacji. Pigułka nie wpływa też na masę ciała. Stosuje się ją w sposób ciągły (nie robimy przerw na krwawienie).
Wady: Trzeba ją łykać dosłownie co do godziny, odstępstwo obniża efekt antykoncepcyjny (największe opóźnienie, na jakie możemy sobie pozwolić, to trzy godziny). U niektórych osób mogą też pojawić się plamienia.
Skuteczność: Taka, jaką gwarantują nam inne tabletki - około 99 procent.
Cena około 35 zł za opakowanie.
Plasterek Evra
Dla zapominalskich i kobiet, które cierpią np. na schorzenia wątroby, powstała Evra - antykoncepcyjny plaster, który przyklejamy raz w tygodniu na brzuch, przedramię, bark, łopatkę lub pośladki (więcej na ten temat w naszym serwisie "plasterkowym").
Jak działa: Tak jak dwuskładnikowe tabletki - przez skórę uwalnia do krwi hormony.
Zalety: Wygodna, widoczna dla partnera. Gdy zapomnimy przykleić plaster, jesteśmy zabezpieczone jeszcze przez dwa kolejne dni. Możemy z nim chodzić na basen, do sauny.
Wady: Należy zrezygnować z opalania się.
Skuteczność: W granicach 99,5 procent. Cena 58 zł za opakowanie.
Zastrzyk
Rzadko u nas stosowaną, ale dostępną metodą jest zastrzyk preparatu Depoprovera. Podaje się go raz na 3 miesiące. Jednak lekarze podkreślają, że metoda ta ma wiele wad - rozregulowuje cykl miesiączkowy, przez cały okres działania pacjentka może mieć sensacje żołądkowe.
Ze świata
Amerykanie mają pigułkę Seasonelle ograniczającą liczbę miesiączek do 4 w roku. Jest polecana kobietom, które mają bolesne miesiączki, uprawiają sport lub dużo podróżują.
W Europie Zachodniej można kupić najnowocześniejszą pigułkę - Jasmin. Gwarantuje ona spadek wagi (średnio ok. 2 kg na dwa lata).
Na Zachodzie stosuje się już implanty antykoncepcyjne (Implanon) z hormonem, zabezpieczające przed ciążą przez 3 lata, a także uwalniające hormon krążki dopochwowe Nuva Ring, które zakłada się raz w tygodniu.
Pytania do eksperta
- Jakie są tendencje we współczesnej antykoncepcji?
Dr Ryszard Rutkowski, ginekolog położnik, Poradnia Specjalistyczna w Warszawie: Są dwa kierunki poszukiwań - coraz częściej wybiera się inną drogę podawania niż doustna oraz stosuje się nowe hormony, które poza działaniem antykoncepcyjnym będą jeszcze miały działanie zdrowotne. Kobiety tego właśnie oczekują.
- Dlaczego hormonalne środki antykoncepcyjne są na receptę?
- Dzięki temu lek dobiera się indywidualnie do potrzeb i oczekiwań pacjentki. Jeśli z jakichś powodów jej nie odpowiada, można zmienić preparat na inny. Każda nasza pacjentka w czasie wizyty jest dokładnie badana, zawsze może uzyskać fachową poradę. Konieczność wypisania recepty niejako wymusza regularne wizyty u lekarza i wykonywanie badań, np. cytologii. To sprawia, że nasze pacjentki są pod stałą opieką i ewentualne schorzenia jesteśmy w stanie wychwycić i zacząć leczyć odpowiednio wcześnie.
Anna Jastrzębska