Dieta carnivore jest bardzo prosta: jesz wszystko, co pochodzi od zwierząt, a nie jesz nic, co pochodzi od roślin. I zamykasz przy tym oczy na to, co od lat mówią lekarze i naukowcy, że nadmiar tłuszczu zwierzęcego jest szkodliwy i sprzyja chorobie wieńcowej oraz np. rakowi jelita grubego. Zapominasz też, że owoce i warzywa dostarczają wielu działających prozdrowotnie składników. Tak, możesz schudnąć tak jadając i nie musisz przy tym liczyć kalorii i posiłków. Sama zdecyduj, czy warto takie menu stosować i podejmować ryzyko.
Spis treści:
- Dieta carnivore – co to jest?
- Zasady diety carnivore
- Dieta carnivore: jadłospis
- Efekty diety carnivore
- Opinie o diecie carnivore
Dieta carnivore – co to jest?
Dieta carnivore, znana również jako dieta mięsożerców, to sposób odżywiania, który zakłada spo-żywanie wyłącznie produktów pochodzenia zwierzęcego. Jest to ekstremalna wersja diety nisko-węglowodanowej, gdyż całkowicie eliminuje się z jadłospisu wszelkie produkty roślinne.
Zwolennicy tej diety wierzą, że ludzie ewolucyjnie są przystosowani do spożywania głównie mięsa, a eliminacja roślin i węglowodanów może przynieść korzyści zdrowotne.
Być może dieta carnivore zainspirowana została przez pisarza – Bernarda Moncriffa, który w 1856 roku napisał książkę pod tytułem "The Philosophy of the Stomach: Or, An Exclusively Animal Diet" (w wolnym tłumaczeniu Filozofia żołądka, czyli dieta zwierzęca), i który przez rok żywił się wyłącznie mięsem i mlekiem.
Największym zwolennikiem diety carnivore jest dr Shawn Baker, który w 2018 roku zaczął dietę mięsożerców polecać w mediach społecznościowych i napisał książkę pod tytułem The Carnivore Diet. Więcej o nim w ostatniej części tekstu. Od tego momentu dieta mięsożerców zaczęła zyskiwać popularność, a jej jeszcze bardziej skrajną odmianą jest dieta lwa.
Zasady diety carnivore
Dieta carnivore jest niezwykle restrykcyjna i opiera się na kilku kluczowych zasadach:
- Spożywanie wyłącznie produktów pochodzenia zwierzęcego. Dozwolone są mięso (wołowina, wieprzowina, drób, baranina, jagnięcina, dziczyzna), ryby, jajka, czasami tłuste produkty mleczne, takie jak sery lub śmietana.
- Eliminacja węglowodanów. Dieta całkowicie wyklucza owoce, warzywa, zboża, orzechy, nasiona i inne produkty roślinne.
- Unikanie przetworzonej żywności. Dieta cranivore zaleca spożywanie mięsa w jak najbardziej naturalnej formie, unikając przemysłowych dodatków i konserwantów.
- Spożywanie dużych ilości tłuszczu. Ponieważ dieta jest pozbawiona węglowodanów, tłuszcz staje się dla organizmu głównym źródłem energii. W praktyce oznacza to spożywanie tłustych mięs i ryb oraz dodatków, takich jak smalec czy masło.
- Brak określonej liczby posiłków. Dieta nie narzuca liczby posiłków dziennie. Niektórzy jedzą tylko jeden lub dwa duże posiłki dziennie.
Co jeść na diecie carnivore?
Oto lista produktów szczególnie cennych w diecie mięsożerców:
- tłuste mięsa: golonka, żeberka, wieprzowina, bekon, boczek najlepiej ze zwierząt żyjących na pa-stwiskach (pasących się na trawie, a nie karmionych paszami zbożowymi), baranina, koźlęcina, dziczyzna,
- zwierzęce podroby (wątróbki, flaczki, żołądki, móżdżek) oraz szpik kostny,
- tłuste ryby: łosoś, węgorz, sardynki, pstrąg, makrela, sum
- jaja,
- smalec, masło,
- bezlaktozowe mleko – mleko w diecie carnivore jest w porządku, ale niektórzy zwolennicy tej diety preferują mleko bez laktozy, aby nie dostarczać organizmowi laktozy, która jest cukrem,
- czyste przyprawy: sól, pieprz, przyprawy ziołowe,
- woda.
Czego nie jeść na diecie carnivore:
- owoce,
- warzywa,
- przetwory mleczne z wyjątkiem tych o niskiej zawartości laktozy,
- cukier i słodziki,
- żywność przetworzona bogata w dodatki chemiczne i konserwanty,
- orzechy,
- nasiona.
fot. Zasady diety carnivore/ Adobe Stock, Africa Studio
Dieta carnivore: jadłospis
Przykładowy jadłospis na diecie carnivore może wyglądać następująco:
Dzień 1. diety carnivore:
- Śniadanie: jajecznica na maśle z bekonem i kiełbaskami.
- Lunch: stek z antrykotu lub żeberka wieprzowe.
- Kolacja: filet z łososia lub pierś z kurczaka z masłem.
Dzień 2. diety carnivore:
- Śniadanie: stek z jajem
- Lunch: porcja łososia pieczonego z plastrami boczku
- Kolacja: serek wiejski bez laktozy i dodatków
Dzień 3. diety carnivore:
- Śniadanie: jaja na miękko z kefirem
- Lunch: pieczona pierś kurczaka z bekonem
- Kolacja: burgery z wołowiny
Dzień 4. diety carnivore:
- Śniadanie: wątróbki drobiowe z jajecznicą
- Lunch: pieczona kaczka
- Kolacja: bulion ze szpiku i jaja na twardo
Dzień 5. diety carnivore:
- Śniadanie: jajka na bekonie
- Lunch: wątroba wieprzowa
- Kolacja: pieczone żeberka
Jako przekąski można jadać: jaja, sardynki, plastry suszonego mięsa, serek wiejski bez lakto-zy, twarde sery dojrzewające,
W diecie carnivore nie ma miejsca na różnorodność smaków, jakie oferują owoce i warzywa. Jadłospis koncentruje się wyłącznie na różnorodnych rodzajach mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, w dodatku wyklucza jadanie wysokoprzetworzonych produktów mięsnych (np. wędlin). Dlatego jadłospis diety mięsożerców jest bardzo monotonny.
fot. Dieta carnivore jadłospis/ Adobe Stock, chandlervid85
Efekty diety carnivore
Zwolennicy diety carnivore przypisują jej wiele korzyści zdrowotnych, takich jak:
Utrata wagi. Zmniejszenie liczby kalorii i wyeliminowanie węglowodanów może prowadzić do utraty tkanki tłuszczowej.
- Poprawa stanu zdrowia metabolicznego. Dieta niskowęglowodanowa może pomóc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi i insuliny.
- Zmniejszenie stanów zapalnych. Niektórzy uważają, że eliminacja z menu roślin, zwłaszcza zbóż, zmniejsza stany zapalne, które mogą leżeć u podłoża wielu chorób przewlekłych, w tym autoimmunologicznych.
- Poprawa zdrowia psychicznego. Niektórzy raportują poprawę nastroju, stabilizację emocjonalną.
- Większa produkcja testosteronu. Ponieważ wytworzenie testosteronu wymaga tłuszczu, dieta w niego obfitująca może powodować, że organizm zacznie go produkować w zwiększonych ilościach.
- Więcej energii, wyższa sprawność umysłowa. Dieta carnivore prowadzi do ketozy, kiedy to organizm wytwarza ciała ketonowe, które stają się przy niedoborze glikogenu i węglowodanów w diecie głównym paliwem energetycznym dla mózgu. Zmiana ta może wpływać na funkcjonowanie centralnego układu nerwowego.
Jednak dieta carnivore wiąże się także z pewnymi ryzykami:
- Całkowite wyeliminowanie roślin pozbawia organizm błonnika, co może prowadzić do problemów trawiennych, takich jak zaparcia.
- Brak w menu warzyw i owoców może prowadzić do niedoborów witamin i minerałów, takich jak witamina C, potas czy magnez.
- Spożywanie dużych ilości tłuszczów nasyconych może prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu LDL, co zwiększa ryzyko chorób serca.
Opinie o diecie carnivore
Opinie na temat diety carnivore są podzielone. Zwolennicy, tacy jak niektóre osoby związane z ruchem paleo, chwalą ją za prostotę i skuteczność w odchudzaniu oraz poprawie zdrowia metabolicznego. Uważają, że dieta jest naturalna dla człowieka i może pomóc w leczeniu wielu chorób, w tym autoimmunologicznych.
Krytycy diety carnivore podkreślają jej potencjalne ryzyko zdrowotne. Dietetycy i lekarze ostrzegają przed długotrwałym stosowaniem tej diety, ze względu na ryzyko niedoborów składników odżywczych oraz wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Brak badań naukowych potwierdzających długoterminowe korzyści diety carnivore sprawia, że wielu ekspertów woli rekomendować bardziej zrównoważone podejście do odżywiania.
Dieta carnivore: co mówią badania naukowe?
Dieta carnivore jest stosunkowo nowym i kontrowersyjnym podejściem do odżywiania, co sprawia, że istnieje ograniczona liczba badań naukowych bezpośrednio oceniających jej wpływ na zdrowie człowieka. Większość dostępnych badań skupia się na dietach niskowęglowodanowych lub ketogenicznych, które mają pewne podobieństwa do diety carnivore, ale nie są identyczne. Niemniej jednak niektóre badania mogą rzucić światło na potencjalne skutki stosowania diety opartej wyłącznie na produktach pochodzenia zwierzęcego.
- Badanie z 2010 roku opublikowane w "Annals of Internal Medicine" analizowało długoterminowe efekty diet niskowęglowodanowych i wysokobiałkowych, które mogą być częściowo porównywalne z dietą carnivore. W badaniu stwierdzono, że dieta ta może prowadzić do utraty wagi i poprawy niektórych markerów zdrowia, ale długoterminowe skutki mogą być negatywne, szczególnie w kontekście zdrowia układu krążenia.
- W 2002 roku w "The American Journal of Kidney Diseases" opublikowano badanie dotyczące wpływu diet wysokobiałkowych, niskowęglowodanowych na funkcjonowanie nerek. W badaniu tym stwierdzono, że długotrwałe stosowanie takiej diety może prowadzić do pogorszenia funkcji nerek, zwłaszcza u osób z istniejącymi problemami zdrowotnymi.
- Choć dieta ketogeniczna nie jest identyczna z dietą carnivore, oba podejścia mają wspólną cechę: niską zawartość węglowodanów i wysoką zawartości tłuszczów. W badaniu z 2013 roku opubli-kowanym w "European Journal of Clinical Nutrition", oceniano wpływ diety ketogenicznej na zdrowie metaboliczne i masę ciała. Wnioski sugerują, że dieta taka może prowadzić do poprawy kontroli glikemii i redukcji masy ciała, ale mogą wystąpić także efekty uboczne, takie jak niedobory składników odżywczych.
Opinia dietetyka o diecie carnivore
Poniżej przytaczamy obszerne fragmenty tekstu o diecie Carnivore, który napisała dla nas w 2019 roku dietetyczka, Barbara Dąbrowska-Górska. Ważne informacje dodajemy, oznaczając je gwiazdką.
Jak w wielu innych przypadkach (np. dieta Atkinsa, dieta Kwaśniewskiego) Shaun Baker wykorzystał autorytet lekarza, by promować restrykcyjny sposób żywienia i zarabiać. Musisz przyznać, że ortopeda niewiele ma wspólnego ze zdrowym odżywianiem. W 2017 roku Shaun Baker stracił prawo do wykonywania zawodu lekarza.
*Trzeba jednak przyznać, że w 2019 roku mu ją zwrócono, ale nie zamierza wracać do sali operacyjnej, w całości poświęcił się promowaniu diety carnivore. Jak twierdzi, dzięki niej wiele osób uniknęło jego stołu operacyjnego. Gdy przed zabiegiem zalecał im zastosowanie diety mięsożercy, bóle, które im dokuczały, znikały.
W swojej książce Baker zastosował jeszcze jeden popularny trik, który ma zwiększyć zaufanie odbiorcy. Zamiast do nudnych badań naukowych, autor odnosi się przede wszystkim do swojej historii osobistej. Przytaczane dane naukowe są mało wartościowe i wybiórcze, ale osobie bez wiedzy żywieniowej, trudno jest to właściwie ocenić. Szczególnie jeśli ktoś jest fanem mięsa i właśnie poczuje, że znalazł idealny model żywienia. W Internecie wiralowo rozchodzą się także fałszywe informacje, według których dieta mięsna leczy z depresji czy reumatoidalnego zapalenia stawów.
Problem w tym, że zasady zdrowego żywienia nie powstają na bazie pojedynczych przypadków, ale ludzki mózg lubi osobiste odniesienia. To właśnie dlatego dieta carnivore wciąż zyskuje na popularności.
Dieta mięsna bazuje także na mechanizmie „prawdy objawionej”. Shaun Baker twierdzi, że poznał sekret zdrowej diety, który cały świat przed tobą ukrywał.
fot. Dieta mięsożercy/ Adobe Stock, puhhha
Jak działa dieta carnivore? Chudniesz, bo drastycznie ograniczasz produkty w diecie i w efekcie jesz niskokalorycznie. Poza tym wyobraź sobie, że od rana zjadasz steki, bekon, wątróbkę i jajka na smalcu. Po kilku dniach takie jedzenie po prostu ci się znudzi i jeszcze mocniej zredukujesz ilości.
Jak to się dzieje, że niektóre osoby, które stosują dietę karniwora twierdzą, że czują się lepiej? Otóż ketoza i ciała ketonowe mają na organizm lekko euforyczny wpływ i sprawiają, że odczuwasz pozorną poprawę kondycji. Stan taki utrzymuje się nawet przez kilka tygodni i może cię zmylić, sprawiając, że uznasz, że wszystko jest w porządku i dieta działa.
Na diecie mięsnej, w jej początkowym etapie, lepiej poczują się także osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS). Dlaczego? W menu nie ma w ogóle błonnika pokarmowego, który jest bardzo potrzebny, ale działa lekko drażniąco na układ pokarmowy. Cierpisz na IBS? Postaw na dietę FODMAP, która ma udowodniony, pozytywny wpływ na zmniejszenie dolegliwości. Przepisy FODMAP pomogą ci uporać się z objawami, a jednocześnie nie doprowadzą do negatywnych skutków ubocznych.
Pamiętaj także, że ludzie z założenia rzadziej przyznają się do porażki. Dlatego w internecie znacznie częściej przeczytasz „poematy” na cześć diety karniwora niż opinie osób, które były niezadowolone i przerwały dietę.
fot. Wady diety carnivore/ Adobe Stock, Andrey
Nie będę pisać o zaletach diety mięsnej, bo ich nie dostrzegam. Wad jest za to wiele. Problem w tym, że negatywne konsekwencje nie pojawiają się od razu, trzeba na nie „popracować” co najmniej przez kilka tygodni.
Produkty pochodzenia zwierzęcego nie są w stanie zaspokoić potrzeb organizmu na wszystkie składniki odżywcze. W wyniku stosowania diety karniwora mogą rozwinąć się niedobory witaminy C, witamin z gr. B, magnezu, cynku, wapnia i wielu innych.
Brak błonnika pokarmowego na diecie karniwora
Błonnik pokarmowy występuje wyłącznie w roślinach, jego zadaniem jest usprawnianie usuwania resztek pokarmowych z jelita grubego. Ma on także wpływ na rozwój korzystnej mikroflory w przewodzie pokarmowym. W diecie mięsnej błonnika nie ma wcale. Skutkuje to poważnymi zaparciami i nieprzyjemnymi gazami. Nadmiar czerwonego mięsa i zalegające treści pokarmowe sprzyjają także nowotworom jelita grubego.
U osób na diecie karniwora większe jest także ryzyko raka żołądka. Bez błonnika pokarmowego zaburzeniu ulega także wrażliwa na czynniki żywieniowe równowaga w mikroflorze jelitowej. Coraz częściej podkreśla się, że ma ona ogromny wpływ na zdrowie człowieka, zaczynając od budowania odporności, przez kontrolę masy ciała na łagodzeniu depresji skończywszy.
W warzywach i owocach występują związki, które są w stanie zatrzymać negatywne procesy w organizmie związane z działaniem tzw. wolnych rodników. Są to naturalne przeciwutleniacze. Choć ich rola nie jest tak znacząca jak przeciwutleniaczy, które nasz organizm produkuje sam, (niektóre enzymy) to jednak są one ważnym elementem zdrowej diety. W menu mięsnym ich po prostu nie ma.
fot. Wpływ diety carnivore na zdrowie/ Adobe Stock, lblinova
Dieta mięsna obciąża wątrobę i nerki
Dieta karniwora to przede wszystkim tłuszcz i białko. Za metabolizowanie tych składników pokarmowych odpowiedzialne są wątroba i nerki, które po długim stosowaniu tego sposobu żywienia mogą odmówić posłuszeństwa. Obserwuje się wtedy bolesność nerek, białko w moczu czy podwyższone wartości enzymów wątrobowych. Nie rób tego swoim organom.
Dieta mięsna dostarcza także bardzo dużych ilości kwasów tłuszczowych nasyconych. W aktualnych normach żywieniowych podkreśla się, że ich spożycie powinno być możliwie najniższe przy zachowaniu zbilansowanej diety. Ten rodzaj tłuszczu sprzyja chorobom układu krążenia, ale coraz częściej mówi się także o tym, że na równi z cukrem przyczynia się do rozwoju cukrzycy typu II.
Podsumowanie od dietetyka: Człowiek jest istotą wszystkożerną. Mylą się ci, którzy twierdzą, że mięso jest naszym podstawowym i naturalnym pokarmem, bo tak jadano w jaskini (np. zwolennicy diety paleo). Mięso jest ciężkostrawne, a jego trawienie wymaga czasu spędzonego na odpoczynku. Jedzenie mięsa (szczególnie surowego) było zatem ryzykowne, bo zmniejszało zdolność do obrony przed drapieżnikami. To właśnie dlatego praludzie żywili się głównie pokarmem roślinnym zebranym w czasie wędrówki, a tylko od czasu do czasu jadali posiłek mięsny, gdy udało się upolować zwierzę.
Mam nadzieję, że skutecznie zniechęciłam cię do stosowania diety karniwora. Wszystko bowiem wskazuje na to, że można ona odebrać ci dobre samopoczucie i kilka lat życia.
Treść artykułu opublikowana pierwotnie 7.11.2019.
Czytaj także:
Dieta na jesień, jak wzmocnić odporność? Zadbaj o rozgrzewanie i nawodnienie!
Fleksitarianizm, czyli elastyczna dieta wegetariańska. Zasady, zalety i wpływ na zdrowie
Dietetyczne śniadania - proste przepisy i pomysły na szybkie fit śniadanie
Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.
