Smak dań z opieniek rekompensuje żmudne zbieranie i oczyszczanie grzybów. Opieńki mają miodowo-złoty kolor i ich zatrzęsienie przypada na październik i listopad.
Choć brzmi to mało marketingowo, opieńka to pasożyt zamieszkujący drzewa, który wywołuje w nich choroby. Jest niebezpieczny dla drzewostanu, ale dla człowieka nie jest szkodliwy, chyba że na surowo. W smaku opieńki są lekko cierpkie (ich kapelusze, trzonów się nie je).
Grzybiarze amatorzy powinni unikać opieniek i nie próbować ich zbierać, bo łatwo pomylić opieńki z maślanką wiązkową, która nie jest trująca, ale jej spożycie może powodować dolegliwości żołądkowe.
Jak przyrządzać opieńki? Szkół jest wiele, jednak przepisy na te grzyby opierają się głównie na obróbce termicznej, czyli gotowaniu. Grzyby te powinno się gotować min. 5 minut i nie należy wdychać oparów podczas tego procesu. Później można je marynować, smażyć czy dusić.
Opieńki marynowane (opieńki w occie)
Składniki:
- ok. 1 kg opieńków,
- 1,5 szklanki wody,
- 0,5 szklanka octu,
- 1 łyżka cukru,
- 1 łyżeczka soli,
- 7 ziaren ziela angielskiego,
- 3 listki laurowe.
Sposób przygotowania:
- Odetnij trzonki opieńków, a kapelusze dokładnie oczyść. Grzyby gotuj w lekko osolonej wodzie przez ok. 20 minut do miękkości. Następnie odcedź je i przelej zimną wodą.
- W garnku zagotuj wodę z octem, cukrem i solą.
- Umyj i wyparz słoiki i włóż do nich po jednym liściu laurowym i po dwa ziarna ziela angielskiego.
- Następnie przełóż do słoików opieńki, zalej gorącą zalewą i pasteryzuj ok. 15 minut.
Sos z opieniek
Składniki:
- 300 g opieniek,
- olej,
- 1 l bulionu warzywnego,
- 4 łyżki śmietany 12%,
- 1 duża cebula,
- 1/2 pęczka natki pietruszki,
- 2 łyżki mąki pszennej,
- sól i pieprz do smaku.
Sposób przygotowania:
- Odetnij trzonki opieniek, oczyść kapelusze. Pokrój je w kostkę lub w paski, a następnie gotuj przez około 20 minut. Odcedź.
- Cebulę pokrój w drobną kostkę, rozgrzej olej i wrzuć na patelnię. Gdy się zeszkli, dodaj grzyby, a po minucie - bulion.
- Całość gotuj przez ok. pół godziny, aż grzyby będą miękkie. Do opieńków dodaj mąkę (rozrobioną uprzednio z odrobiną ciepłej wody) i zamieszaj, dopraw.
- Zdejmij sos z opieńków z ognia, zabiel go śmietaną i posyp natką pietruszki. Podawaj na ciepło.
fot. Adobe Stock
Opieńki smażone
Składniki:
- 300 g opieniek,
- 3 łyżki masła,
- majeranek,
- pół cebuli,
- pół ząbka czosnku,
- sól i pieprz,
- natka pietruszki.
Sposób przygotowania:
- Opieńki pozbaw trzonków, kapelusze oczyść, przepłucz i gotuj w wodzie z solą, około 3 minut od zagotowania. Odcedź i przelej zimną wodą. Zostaw do odparowania i przestygnięcia.
- Rozpuść łyżkę masła na patelni, wyłóż cebulę i zeszklij. Dodaj czosnek, a potem opieńki.
-
Dodaj majeranek
-
Przełóż na talerz i posyp natką pietruszki. Podaj z grzanką.
Zupa z opieniek
Składniki:
- 2 udka (mogą być również żeberka lub inne mięso wieprzowe bądź wołowe),
- pęczek włoszczyzny bez kapusty,
- 5 ziemniaków,
- ok 1 kg opieniek (mogą być mrożone),
- 1 cebula,
- natka pietruszki,
- sól,
- pieprz,
- śmietana 12%,
- listek laurowy,
- ziele angielskie.
Sposób przygotowania:
- Z udek i włoszczyzny ugotuj wywar. Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę.
- Gotuj chwilę na wolnym ogniu, do miękkości ziemniaków, przelej zimną wodą.
- Na koniec dodaj pokrojoną w drobną kostkę i zeszkloną cebulę.
- Zupę z opieniek zapraw śmietaną, ugotowane mięso oskub i wrzuć do zupy, a na końcu dodaj natkę pietruszki.
Opieńki w śmietanie
Składniki:
- 30 dag opieniek,
- 1 cebula obrana i pokrojona na kostkę,
- 1 kostka rosołowa,
- 1 l wody,
- sól, pieprz,
- 2-3 łyżki śmietany 12%,
- odrobina oleju,
- natka pietruszki,
- 2 łyżki maki rozrobione w 1/2 szklanki wody.
Sposób przygotowania:
- Opieńki umyj pod bieżącą wodą, ugotuj w wodzie z solą ok. 15 minut, odcedź.
- W garnku zeszklij cebulę, opieńki, zalej wodą i gotuj ok. 12 minut.
- Opieńki dopraw solą i pieprzem, mąkę rozrób z wodą, dodaj do sosu.
- Na koniec do opieńków i cebuli dodaj śmietanę i natkę pietruszki, poczekaj chwilę i zdejmij z palnika, by śmietana się nie zwarzyła.
- Opieńki w śmietanie podawaj z ziemniakami, makaronem lub tylko pieczywem.
fot. Adobe Stock
Flaczki z opieniek
Składniki:
- kilka kapeluszy opieniek lub kilkanaście małych grzybów,
- 2 czerwone cebule,
- 1 l wody bulionu,
- 2 marchewki,
- 3-6 ziemniaki,
- sól,
- pieprz świeżo mielony,
- 2 łyżeczki koncentratu pomidorowego,
- 1,5 łyżki majeranku.
Sposób przygotowania:
- Opieńki oczyść, odetnij trzonki, przepłucz. Pokrój w paski, gotuj ok. 20 minut do miękkości.
- Do bulionu dodaj marchewkę pokrojoną w kostkę lub talarki. Gotuj ok. 10 min.
- Cebulę obierz, pokrój w kostkę i zeszklij na oleju. Dodaj do niej opieńki na flaczki i smaż całość kilka minut, ciągle mieszając. Przełóż do bulionu z marchewką.
-
Flaczki z opieńków będą smakować wybornie, jeśli dodasz koncentrat pomidorowy i majeranek. Dopraw je do smaku solą, pieprzem.
Zobacz też: 30 przepisów na grzybyPolędwiczki w sosie grzybowymJak zrobić makaron z grzybami