Rabarbar jest trujący, jeśli jesz go mimo przeciwwskazań w sporych ilościach, lub jeśli sięgasz po nieodpowiednie części rabarbaru. W rabarbarze, trujące, a w zasadzie niejadalne są głównie liście.
Spis treści:
- Kiedy i dlaczego rabarbar jest trujący?
- Przeciwwskazania do jedzenia rabarbaru
- Skutki uboczne jedzenia rabarbaru
- Jak jeść rabarbar, by nie był trujący?
Kiedy i dlaczego rabarbar jest trujący?
Rabarbar (rheum rhabarbarum) jest trujący dla osób, które muszą unikać jedzenia tego warzywa z powodów zdrowotnych oraz dla wszystkich, jeśli zje się nieodpowiednią część rośliny. Za trujące uznaje się liście rabarbaru, które mają bardzo dużo szczawianów, a konkretnie kwasu szczawiowego. Rabarbar jest więc trujący w przypadku zjedzenia liści, ale nie przy zjedzeniu łodygi.
Twierdzenie, że rabarbar jest szkodliwy lub trujący zawsze, bez wyjaśnienia konkretnych przypadków, może prowadzić do dezinformacji.
Kwas szczawiowy w mniejszych ilościach występuje też w jadalnych łodygach rabarbaru, które nie są trujące, a wręcz zdrowe. Właściwości prozdrowotne rabarbaru są bowiem szerokie.
Przeciwwskazania i potencjalnie „trujące” właściwości rabarbaru wynikają z kilku aspektów:
- wysokiej zawartości kwasu szczawiowego,
- wchodzenia w interakcje z lekami,
- właściwości alergizujących w rabarbarze,
- wysokiej zawartości potasu i innych elektrolitów.
Pamiętaj, że nie oznacza to, że rabarbar jest trujący dla każdego w takim samym stopniu. Np. osoby, które muszą ograniczać szczawiany w diecie, bardziej skorzystają na ograniczeniu rabarbaru, ale dla większości nie będzie to wada.
Przeciwwskazania do jedzenia rabarbaru
Zastanawiasz się, kto nie powinien jeść rabarbaru? Lista przeciwwskazań obejmuje: kamicę nerkową szczawianową, zaburzenia elektrolitowe i alergie na rabarbar. Poniżej dokładne wyjaśnienia poszczególnych przeciwwskazań do jedzenia rabarbaru.
Kamienie nerkowe - przeciwwskazanie do jedzenia rabarbaru
Jeśli masz skłonność do tworzenia kamieni nerkowych, a konkretniej do kamicy szczawianowej, zalecana jest dieta z ograniczeniem szczawianów. W tym przypadku odrzuca się z jadłospisu rabarbar, lub bardzo się go ogranicza. To też przeciwwskazanie do jedzenia szczawiu. Rabarbar ma sporo szczawianów w porównaniu do innych produktów. Przy skłonności do kamicy szczawianowej, dieta bogata w rabarbar może przyspieszać formowanie się kamieni nerkowych złożonych z kryształów szczawianów.
Kwas szczawiowy łączy się z wapniem, tworząc nierozpuszczalne sole, zwane szczawianami. To mechanizm powstawania jednego typu kamieni nerkowych. Samo jedzenie produktów bogatych w szczawiany (w tym rabarbaru) to jednak niejedyna przyczyna powstawania kamieni nerkowych.
Problemy ze stawami - wskazanie do ograniczenia rabarbaru
Rabarbar nie jest warzywem rujnującym stawy, ale przez wysoką zawartość kwasu szczawiowego może wpływać na metabolizm puryn, co jest kluczowe w dnie moczanowej. W pierwszej fazie diety w dnie moczanowej, tzw. fazie ataku dny, nie zaleca się jedzenia rabarbaru i innych produktów bogatych w kwas szczawiowy.
Dieta ubogopotasowa - przeciwwskazanie do jedzenia rabarbaru
Rabarbar jest bogaty w elektrolity (np. potas, magnez, wapń) i dla większości osób to jego duża zaleta. Osoby z poleceniem stosowania diety ubogopotasowej być może będą musiały zrezygnować z jedzenia rabarbaru, lub mocno go ograniczyć właśnie przez elektrolity w nim obecne. Jeśli masz wysoki potas, jedz rabarbar w niewielkich ilościach, jako dodatek smakowy. Unikaj kompotu z rabarbaru, dżemów rabarbarowych i ciast z dużą ilością rabarbaru.
Alergia na rabarbar - przeciwwskazanie do jego jedzenia
Alergia na rabarbar nie jest częsta, ale może się przytrafić i jest oczywistym przeciwwskazaniem do jedzenia rabarbaru.
Objawy alergii na rabarbar to: łzawienie oczu, puchnięcie ust, wysypka, albo dolegliwości ze strony układu pokarmowego po zjedzeniu rabarbaru. Alergia na rabarbar jest krzyżowo powiązana z alergią na szczaw, kaszę gryczaną i rdestowiec japoński.
fot. Przeciwwskazania do jedzenia rabarbaru/ Adobe Stock, Øyvind
Skutki uboczne jedzenia rabarbaru
Skutki uboczne jedzenia rabarbaru mogą być bardzo różnorodne i obejmować wiele układów. Jeśli podejrzewasz, że źle reagujesz na rabarbar, najlepiej go odstawić i zaobserwować swój organizm. Wśród możliwych skutków ubocznych jedzenia rabarbaru wyróżnia się:
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, zgaga. Zazwyczaj pojawiają się po zjedzeniu bardzo znacznych ilości rabarbaru.
- Reakcje alergiczne: świąd skóry, wysypka, opuchlizna, pokrzywka, obrzęki okolicy ust i gardła.
- Ataki dny moczanowej: bóle stawów, opuchlizna okolicy stawów, złe samopoczucie. Zazwyczaj niezwiązane jedynie z jedzeniem rabarbaru, ale może współwystępować.
Jak jeść rabarbar, by nie był trujący?
Rabarbar nie jest trujący, można jeść go nawet na surowo! Mamy jednak kilka wskazówek, by ograniczyć skutki uboczne i potencjalnie niekorzystne efekty jedzenia rabarbaru:
- Nie jedz liści rabarbaru, są niejadalne. Jedz jedynie łodygi rabarbaru.
- Łącz rabarbar z nabiałem, który pochłania część jonów szczawianowych. Przygotuj np. fit ciasta z rabarbarem.
- Unikaj jedzenia rabarbaru w przypadku ataku dny moczanowej i innych przeciwwskazań.
- Obierz rabarbar, by pozbyć się skórki, która zawiera sporo szczawianów.
Czytaj także:
Kto nie powinien pić naparów z czystka? Przeciwwskazania są rzadkie, ale występują
Awokado to superfood, ale nie każdemu służy. Kto nie powinien jeść awokado?
Szkodliwość imbiru. Kto nie powinien stosować imbiru i czy można go pić codziennie?
