W przeciwieństwie do niektórych europejskich krajów, (Boże Narodzenie we Francji trwa tylko 2 dni), we Włoszech świętuje się dłużej. Dniami świątecznymi są 24 grudnia (Vigilia), 25 grudnia (il Natale), 26 grudnia (Santo Stefano) oraz 6 stycznia (Epifania i Befana).
We Włoszech, podobnie jak w Polsce, ubieranie choinki to zwyczaj przyjęty we wszystkich regionach. Do wieczerzy wigilijnej zasiada się przy pięknie przystrojonym stole, na którym zamiast 12 potraw wigilijnych znajdzie się ich nieco więcej, bo 13.
Jak wygląda Boże Narodzenie we Włoszech?
Pierwszym dniem świętowania jest oczywiście Wigilia, która ma charakter rodzinny. Mówi się nawet, że Wielkanoc można spędzić z kim się chce, natomiast Boże Narodzenie - zawsze z rodziną.
Właściwie w każdym domu stoi pięknie ubrana żywa lub sztuczna choinka, na której wiesza się bombki, ręcznie robione ozdoby choinkowe, girlandy i suszone owoce (np. suszone pomarańcze).
We Włoszech choinkę ubiera się 8 grudnia, a rozbiera - 6 stycznia. W domach pojawiają się również szopki bożonarodzeniowe oraz naturalne ozdoby, np. ozdoby z szyszek. Dom dekoruje się także jemiołą. To właśnie z Italii wywodzi się zwyczaj szopek bożonarodzeniowych, który dziś znany jest właściwie na całym świecie.
Najpiękniejsze, najbogatsze szopki wystawia się w kościołach, a prawdziwą stolicą tej tradycji (jak w Polsce - Kraków), jest Neapol. Odbywają się konkursy na najpiękniejszą szopkę, istnieje nawet stowarzyszenie przyjaciół szopek.
fot. Adobe Stock
Włosi pamiętają także o tym, by obdarować bliskich. Prezenty świąteczne odpakowuje się już w Wigilię, choć często dopiero po powrocie z pasterki. Wtedy też składa się życzenia, przy otwartej butelce wina lub szampana, popularne jest również grzane wino z przyprawami. Nie ma tradycji łamania się opłatkiem.
We Włoszech w święta rozbrzmiewa śpiew kolęd i pastorałek, a miasta mienią się światełkami. Miejskie place są wprost oplecione pajęczynami lampek, także prywatne posesje zdobią ozdoby świąteczne na zewnątrz.
Św. Mikołaj i Befana przynoszą prezenty
Świętego Mikołaja z pewnością nikomu przedstawiać nie trzeba. Za to Befana, zupełnie nieznana w Polsce wiedźma, zgodnie ze zwyczajem odwiedza dzieci 6 stycznia. Choć jest brzydka, pomarszczona i lata na miotle - przynosi prezenty dla dzieci.
Czarownica oczywiście dostaje się do domów przez komin, a słodkości wrzuca do skarpet. Ci, którzy nie byli grzeczni mogą jednak liczyć najwyżej na kawałek węgla, cebulę lub czosnek.
Tanie prezenty świąteczne nie leżą we włoskiej naturze. W popularnych wiklinowych koszach znaleźć można produkty najwyższej jakości, chętnie wręcza się także karnety do SPA, biżuterię, a nawet akcje spółek giełdowych.
Włoskie potrawy wigilijne i świąteczne
Do Wigilii we Włoszech siada się późno, bo około 20:00 - 21:00. W bardziej konserwatywnych domach z kolacją wigilijną czeka się nawet do powrotu z pasterki.
Włoskie potrawy wigilijne
Włosi uwielbiają świętować, dlatego wigilijny stół jest suto zastawiony, choć - potrawami postnymi. Nie ma wśród nich pierogów z kapustą i grzybami, barszczu wigilijnego ani wigilijnego bigosu. Wśród dań nie może za to zabraknąć makaronów, z których słynie ten kraj.
W zależności od regionu pojawia się więc ravioli, gnocchi, lasagne czy spaghetti. Oto typowe włoskie potrawy wigilijne:
- dania z ryb (głównie z dorsza i jesiotra),
- owoce morza,
- makarony z rybami, grzybami i warzywami,
- duszone i smażone warzywa.
Włoskie potrawy świąteczne i ciasta
Na bożonarodzeniowym stole królują zupy i mięso: rosół lub zupa z pora z pieczonymi ziemniakami i jajkami przepiórczymi. 25 grudnia podaje się pieczoną jagnięcinę, cielęcinę, wieprzowinę, drób.
Głównym daniem bywa też lo zampone, czyli świńska noga nadziewana mięsem mielonym lub il cotechino - jelita wieprzowe faszerowane mielonym mięsem wieprzowym.
Na deser podaje się panettone, czyli wysoką babę drożdżową z bakaliami. Oprócz tego wśród słodkości pojawiają się także:
- pandoro, czyli wysoka babka w kształcie gwiazdy,
- panforte, chleb podobny do piernika (z dodatkiem kakao, orzechów i miodu),
- panpepato (pierniczki),
- torrone, ugaty nadziewane migdałami, czekoladą i orzechami,
- marcepan.
fot. Adobe Stock
Czytaj więcej o Bożym Narodzeniu:Modne choinki - najważniejsze trendy w zdobieniu choinekCo symbolizuje sianko pod obrusem na Wigilię?Wróżby wigilijne - wróżba z siana i inne sposoby na poznanie przyszłościRegionalne potrawy wigilijne - Wielkopolska, Podhale, Podlasie i inne regionyJak pokroić karpia i jak wypatroszyć karpia krok po kroku?
