Dieta po usunięciu woreczka żółciowego, czyli cholecystektomii, to wiele ograniczeń. Jadłospis łączy zasady diety lekkostrawnej i diety niskotłuszczowej. Dietę trzeba stosować do ok. 4 tygodni po zabiegu. Nie można jeść tłustych pokarmów, trzeba ograniczać błonnik pokarmowy, a alkohol jest w diecie po usunięciu pęcherzyka żółciowego surowo zakazany. Sprawdź, jak dokładnie wygląda jadłospis po usunięciu woreczka żółciowego.
Spis treści:
- Co się zmienia po usunięciu woreczka żółciowego?
- Dieta po usunięciu woreczka żółciowego - etapy
- Produkty zalecane i zakazane po usunięciu woreczka żółciowego
- Jadłospis tygodniowy po usunięciu woreczka żółciowego
- Zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego
- Ile trwa dieta po usunięciu woreczka żółciowego?
- Życie po usunięciu woreczka żółciowego
Co się zmienia w organizmie i trawieniu po usunięciu woreczka żółciowego?
Pęcherzyk żółciowy to narząd gromadzący żółć wydzielaną przez wątrobę. Żółć składa się z:
- cholesterolu,
- fosfolipidów,
- kwasów żółciowych.
Żółć jest niezbędna do prawidłowego trawienia i wchłaniania tłuszczu, ale też witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Po usunięciu pęcherzyka żółciowego żółć dalej jest wydzielana przez wątrobę, ale brakuje na nią zbiornika, mechanizmu kontroli jej uwalniania.
Najważniejszą zmianą po usunięciu pęcherzyka żółciowego jest więc zaburzenie procesu trawienia tłuszczu. osoby po operacji woreczka żółciowego muszą więc unikać jednorazowego spożycia dużych porcji tłuszczu.
Dieta po usunięciu woreczka żółciowego - etapy
Dietę po usunięciu pęcherzyka żółciowego można podzielić na 2 etapy. Etap 1. trwa 3-4 tygodnie i obwiązuje w nim bardzo ścisła dieta lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu. Organizm przyzwyczaja się w tym czasie do nowego funkcjonowania, bez zbiornika na żółć, jakim był pęcherzyk żółciowy.
Etap 2. diety po usunięciu pęcherzyka żółciowego to stopniowe przechodzenie na zdrową dietę. Nie oznacza to, że możesz wrócić do starych nawyków żywieniowych. Najczęstszym powodem wycięcia pęcherzyka żółciowego jest kamica żółciowa, która powstaje między innymi na skutek nieprawidłowej diety.
Etap 2. jest więc równie ważny co etap 1. diety. Stopniowo włącza się do jadłospisu zdrowe tłuszcze, owoce, warzywa i pełniejsze ziarna. Dieta na całe życie po usunięciu pęcherzyka żółciowego jest mocno indywidualna. Tolerowane produkty mogą być bardzo różne i na tej podstawie powinno się ustalać listę produktów polecanych i zakazanych.
Produkty zalecane i zakazane po usunięciu woreczka żółciowego
Lista produktów zakazanych i zalecanych po cholecystektomii odnosi się do etapu 1. diety, bezpośrednio po usunięciu woreczka żółciowego. Unikaj całkowicie produktów zakazanych, buduj jadłospis, opierając się na produktach z kolumny polecanych.
| Grupa produktów | Zalecane po operacji wycięcia woreczka żółciowego | Zakazane, niepolecane po operacji wycięcia woreczka żółciowego |
| Mleko, jaja i nabiał | Odtłuszczone mleko, maślanka, niskotłuszczowy jogurt, chudy twaróg, kefir | Większość serów, serki fromage, sery topione, żółtka jaj |
| Produkty zbożowe | Mąka pszenna, mąka ziemniaczana, budyń, biały ryż, płatki owsiane, kaszka kukurydziana, płatki żytnie i jaglane, drobne kasze | Pełnoziarniste produkty zbożowe |
| Mięso | Chude mięsa: drób, wieprzowina, cielęcina, chuda wołowina, mięso królika, sarnina, dziczyzna | Tłustsze mięsa, gęsina, mięsa peklowane, panierowane, smażone, pieczone w tłuszczu, podroby, mięsa mocno przypieczone |
| Wędliny i przetwory mięsne | Bardzo chuda szynka np. drobiowa, indycza, chuda pieczeń na zimno | Wszystkie solone i peklowane wędliny, salami, pasztety, parówki, kaszanka, kabanosy |
| Ryby i owoce morza | Jasne, niskotłuszczowe ryby: dorsz, flądra, morszczuk, mintaj, sandacz | Tłuste ryby: śledzie, karp, łosoś, tuńczyk w oleju, sardynki, makrela, trubot |
| Tłuszcz | Ograniczenie zgodnie z zaleceniami lekarza. Polecane w niewielkich ilościach: masło, olej kokosowy, olej MCT | Wszystkie tłuszcze |
| Warzywa | Gotowane, duszone, bez skórki, młode. Młoda marchewka, kalarepa, szparagi, buraki, seler, pomidory, ogórki, zielenina, brokuły i inne | Piklowane, marynowane, wysokobłonnikowe, cebula, kapusta, warzywa strączkowe |
| Owoce | Owoce bez skórki, podduszone lub podgotowane: banany, jabłka, morele, brzoskwinie, przeciery, soki owocowe | Awokado, suszone owoce, orzechy, śliwki, czereśnie, agrest, gruszki, niedojrzałe owoce |
| Zupy | Chude kremy z warzyw, zupy zabielane jogurtem lub mlekiem | Tłuste zupy, wywary z kości |
| Cukier i słodycze | Biszkopty, ciasto drożdżowe, lekkie galaretki, budyń bez tłuszczu, kisiel | Wszystkie słodycze, torty, ciasta, kremy, czekolada, ciasto francuskie, chałwa, ciasto kruche, pączki |
| Napoje | Herbata, soki owocowe i warzywne, kawa zbożowa z mlekiem, woda mineralna | Mocna kawa, alkohol, napoje gazowane |
| Dodatki i zioła | Naturalne zioła | Ocet, pieprz, musztarda, papryka ostra |
Źródło: opracowanie na podstawie M. Jarosz; Dietetyka – żywienie człowieka chorego i zdrowego.; PZWL; 2017
fot. Posiłek diety po operacji woreczka żółciowego/ Adobe Stock, Bart
Jadłospis tygodniowy po usunięciu woreczka żółciowego
W 1. etapie po usunięciu woreczka żółciowego musisz stosować naprawdę ścisłą dietę. Nie rób żadnych odstępstw, bo możesz przypłacić to zdrowiem. Możesz skorzystać z poniższego jadłospisu na tydzień po operacji woreczka żółciowego.
Dzień 1. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: kasza manna na chudym mleku z przecierem brzoskwiniowym
II śniadanie: kanapka z chleba pszennego z chudą wędliną i liściem sałaty
Obiad: dorsz z duszoną marchewką i ryżem
Kolacja: zupa krupnik na indyku z kaszą kuskus
fot. Dorsz na parze - obiad jadłospisu po operacji woreczka żółciowego/ Adobe Stock, JackF
Dzień 2. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: kasza kuskus na chudym mleku z bananem
II śniadanie: koktajl z kefiru i przetartych truskawek
Obiad: dorsz z dnia poprzedniego
Kolacja: zupa krupnik z dnia poprzedniego
fot. Jadłospis po operacji woreczka żółciowego - koktajl truskawkowy/ Adobe Stock, Vitalina Rybakova
Dzień 3. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: omlet z białek z dżemem porzeczkowym
II śniadanie: lekki budyń z musem morelowym
Obiad: pierś z kurczaka duszona w lekkim sosie koperkowym + ziemniaki
Kolacja: lekka brokułowa zupa krem + kromka pszennego chleba
fot. Zupa brokułowa w jadłospisie po operacji usunięcia woreczka żółciowego/ Adobe Stock, Nitr
Dzień 4. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: kanapki z pieczywa pszennego z pastą z pieczonej papryki bez skórek z szynką z indyka
II śniadanie: domowy kisiel truskawkowy
Obiad: duszona pierś z kurczaka z dnia poprzedniego
Kolacja: zupa brokułowa z dnia poprzedniego
fot. Domowy kisiel w diecie po operacji woreczka żółciowego/ Adobe Stock, Анна Журавлева
Dzień 5. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: białkowy omlet ze szczypiorkiem i piersią indyka
II śniadanie: pieczone jabłka z jogurtem
Obiad: gotowane ziemniaki z lekkim gzikiem z twarogu
Kolacja: makaron nitki z lekkim sosem pomidorowym z gotowaną kalarepą
fot. Gzik w jadłospisie po operacji woreczka żółciowego/ Adobe Stock, Monika
Dzień 6. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: gotowany ryż z jabłkiem i cynamonem
II śniadanie: ciasto drożdżowe + kawa zbożowa
Obiad: cielęcina gotowana na parze z brokułem i kaszą jaglaną
Kolacja: zupa marchewkowa z makaronem
fot. Marchewkowa zupa krem po operacji woreczka żółciowego/ Adobe Stock, noirchocolate
Dzień 7. diety po usunięciu woreczka żółciowego
Śniadanie: serek wiejski z dżemem i pszennym pieczywem
II śniadanie: biszkopty + banan
Obiad: cielęcina gotowana na parze z brokułem i kaszą jaglaną
Kolacja: zupa marchewkowa z makaronem
fot. Cielęcina na parze po usunięciu woreczka żółciowego/ Adobe Stock, superfood
Zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego
Przez pierwsze tygodnie po operacji wycięcia woreczka żółciowego musisz stosować ścisłą dietę. Później czas na stopniowe rozszerzanie jadłospisu, by zapewniał wszystkie niezbędne składniki, a jednocześnie nie powodował uciążliwych objawów. Zasady diety pozostają jednak niezmienne.
Najważniejsze zasady diety po usunięciu pęcherzyka żółciowego to:
- Stosuj dietę ubogoresztkową, czyli dietę z ograniczoną podażą błonnika pokarmowego.
- Wyeliminuj alkohol z diety.
- Zwracaj szczególną uwagę na świeżość przygotowywanych potraw.
- Unikaj tłuszczów w diecie, stosuj dietę niskotłuszczową. Nawet zdrowe tłuszcze nie są wskazane w nadmiarze. Szczególnie zakazane są smażone potrawy.
- Możesz dodawać niewielkie ilości masła, oliwy, oleju kokosowego lub specjalnego oleju MCT do potraw, by umożliwić wchłanianie witamin A, D, E, K. Dodawaj je już po przygotowaniu potrawy.
- Jedz gotowane i obrane warzywa i owoce. Dopiero w 2. etapie diety możesz rozpocząć włączenie surowych owoców i warzyw do diety.
- Owoce pestkowe możesz przecierać na musy.
- Unikaj ostrych przypraw, a zamiast tego stosuj świeże zioła i lekkie przyprawy.
- Jedz przynajmniej 4, a najlepiej 6 posiłków dziennie. Nie doprowadzaj do przejadania się.
- Wyklucz z diety żółtka jaj, szczególnie w początkowej fazie diety po wycięciu pęcherzyka żółciowego.
- Po zakończeniu ścisłego etapu diety powoli włączaj inne produkty i obserwuj reakcję swojego organizmu.
Ile trwa dieta po usunięciu woreczka żółciowego?
Bardzo ścisła dieta po usunięciu woreczka żółciowego trwa ok. 4 tygodni. Po tym czasie można rozpocząć wprowadzanie niektórych produktów, ale dieta po usunięciu woreczka żółciowego w pewnym stopniu będzie trwała całe życie.
Po pewnym czasie organizm przyzwyczai się do innego tempa wydzielania żółci, ale fast foody, smażone jedzenie i ogólnie: tłuste potrawy, są przeciwwskazane już na zawsze. Brak woreczka żółciowego to brak umiejętności dobrego trawienia tłuszczu. Już zawsze musisz więc zwracać uwagę na zawartość tłuszczu w potrawach. Najlepiej rozkładać go równomiernie w ciągu dnia.
Życie po usunięciu woreczka żółciowego
Po operacji usunięcia woreczka żółciowego musisz nauczyć się żyć z nowymi wymaganiami. Przede wszystkim możesz odczuwać uciążliwe objawy po spożyciu tłustych potraw. Żeby zidentyfikować potrawy i produkty, które ci szkodzą, dobrze jest prowadzić dzienniczek żywieniowy. Jest też kilka dyskusyjnych tematów dotyczących diety po cholecystektomii.
Jajecznica i jajka po usunięciu woreczka żółciowego
Jajka, a w szczególności żółtka jaj są surowo zakazane w kamicy żółciowej, bo powodują tak zwane ataki woreczka żółciowego. To przez zawartość lecytyny. Pobudzają go do skurczów i mogą wzmagać objawy i prowadzić do zapalenia.
Po usunięciu woreczka nie masz już kamieni żółciowych. Czy oznacza to, że możesz jeść jajka i jajecznicę? Niestety, szczególnie na początku, dalej musisz ograniczać żółtka w diecie.
Po okresie ścisłej diety możesz jednak spróbować wprowadzić jaja do jadłospisu i obserwować reakcję. Rozpocznij od jednego jajka na miękko lub zagęszczenia zupy żółtkiem.
Jeśli nie zaobserwujesz żadnej negatywnej reakcji organizmu, możesz po pewnym czasie zjeść jajecznicę. Stosuj się jednak do zasad:
- Na początku zjedz jajecznicę tylko z jednego jaja.
- Zrób jajecznicę na parze, nie dodawaj do niej dodatkowego tłuszczu.
- Zjedz jajecznicę z lekkostrawnym chlebem pszennym.
- Najbezpieczniejszą formą jajecznicy po wycięciu woreczka żółciowego jest jajecznica z białek.
Kiedy kawa po usunięciu woreczka żółciowego?
Dla niektórych to nie ścisłe zalecenia dotyczące podaży tłuszczu w diecie po operacji wycięcia woreczka żółciowego, są największym problemem. Bardziej doskwiera im zakaz picia kawy.
Na szczęście nie musi trwać on długo. Już 4 tygodnie po usunięciu woreczka żółciowego możesz wypić słabą kawę.
Najlepiej zacznij od naprawdę słabej kawy z chudym mlekiem, jest lepiej tolerowana przez układ pokarmowy. Możesz też postawić na kawę zbożową.
Czy można jeść rosół po wycięciu woreczka żółciowego?
Po wycięciu woreczka żółciowego nie powinno się jeść rosołu. Dozwolone są lekkie zupy z niewielką ilością tłuszczu, najlepiej na bulionie warzywnym. Rosół jest zbyt tłustą zupą dla osób po operacji wycięcia woreczka żółciowego.
Czytaj także:
Niedoczynność tarczycy dieta - zasady, suplementacja, chudnięcie. Jak obniżyć TSH dietą?
Refluks dieta - zasady, jadłospis, tabela produktów zakazanych i polecanych
Dieta redukcyjna - jadłospis, przepisy, zasady, efekty
