Dieta ubogoresztkowa to dieta niskobłonnikowa, która jednocześnie jest wysokoenergetyczna, bogata w białko i uboga w tłuszcze. Przepisy na diecie ubogoresztkowej nie powinny dostarczać więcej niż 10 g błonnika dziennie.
Spis treści:
- Co to jest dieta ubogoresztkowa?
- Kto powinien stosować dietę ubogoresztkową?
- Dieta ubogoresztkowa - zasady
- Produkty zakazane i zalecane na diecie ubogoresztkowej
- Dieta ubogoresztkowa - przepisy
- Jadłospis diety ubogoresztkowej na 7 dni
Co to jest dieta ubogoresztkowa?
Dieta ubogoresztkowa to dieta, która dostarcza bardzo mało błonnika - nierozpuszczalnej substancji, która jest wydalana. Dieta ubogoresztkowa ma kilka wariantów. W klasycznej wersji, nie dostarcza ona więcej niż 10 g błonnika dziennie.
Zdrowa dieta powinna zawierać od 25 do 40 g błonnika pokarmowego dziennie. Za dietę ubogoresztkową uznaje się więc wszystkie warianty diety, które ograniczają podaż tego elementu.
Można stosować też inne, mniej lub bardziej restrykcyjne warianty diety ubogoresztkowej. Ilość błonnika w diecie powinna być dostosowana do indywidualnej tolerancji. Im mniej błonnika w diecie, tym trudniej ułożyć i przeprowadzić jadłospis w tej diecie.
Kto powinien stosować dietę ubogoresztkową?
Dieta ubogoresztkowa, podobnie jak dieta przeciwzapalna, jest dietą leczniczą, a nie odchudzającą. Jej zadaniem jest łagodzenie dolegliwości związanych z chorobami zapalnymi jelit.
Dieta ubogoresztkowa nie powinna być stosowana profilaktycznie. Nie jest to optymalny sposób żywienia, a ograniczenia w spożyciu błonnika wprowadza się jedynie, gdy jest taka konieczność. W żadnym wypadku nie powinno się też stosować tej diety jako diety odchudzającej. Dieta ubogoresztkowa wręcz przeszkadza w odchudzaniu.
Dietę ubogoresztkową powinien przepisać lub zalecić lekarz bądź doświadczony dietetyk.
Najczęściej stosuje się ją w chorobach zapalnych jelit: chorobie Leśniowskiego-Crohna, Wrzodziejącym Zapaleniu Jelita Grubego. Niekiedy poleca się wprowadzenie zmodyfikowanej diety ubogoresztkowej w Zespole Jelita Drażliwego albo innych dolegliwościach jelitowych.
Dietę o ograniczonej podaży błonnika stosuje się także przed kolonoskopią.
Dieta ubogoresztkowa - zasady
Oto najważniejsze zasady diety ubogoresztkowej:
- ilość błonnika, drażniąco działającego na błonę śluzową jelit, nie powinna przekraczać 10 g w ciągu dnia (lub ustalonej indywidualnie ilości),
- należy unikać jedzenia surowych warzyw,
- zamiast smażenia i pieczenia produkty należy gotować, dusić, ew. piec w folii,
- trzeba przyjmować duże ilości płynów,
- należy unikać stosowania ostrych przypraw,
- wiele posiłków powinno być spożywanych w formie płynnej lub półpłynnej,
- należy ograniczyć produkty bogate w tłuszcze, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego,
- ilość błonnika powinna być równomiernie rozłożona w ciągu dnia,
- trzeba ściśle kontrolować ilość warzyw i owoców w diecie i wybierać te ubogie w błonnik,
- trzeba unikać wszystkich owoców i warzyw z małymi pestkami (np. maliny, truskawki, jagody),
- trzeba jeść 5-6 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu.
Dieta ubogoresztkowa ma odciążyć jelita i wspomóc leczenie uciążliwej biegunki. Z tego względu powinna być wysokoenergetyczna (2000 - 3000 kcal), w początkowej fazie diety ubogoresztkowej warto stosować dietę płynną. Wszystkie posiłki należy wówczas miksować.
W praktyce, przy tak wysokiej kaloryczności diety, utrzymanie błonnika w zakresie do 10 g jest bardzo trudne. Często trzeba wspomagać się pijąc nutridrinki lub inne wysokokaloryczne bezbłonnikowe preparaty.
Co jeść, a czego unikać w diecie ubogoresztkowej?
Stosując dietę ubogoresztkową należy wykluczyć lub znacząco ograniczyć określone produkty. Podstawą diety bezresztkowej są oczyszczone produkty zbożowe.
Polecane produkty w diecie ubogoresztkowej
- jabłka, banany, morele, owoce w postaci przecierów,
- warzywa gotowane, zielona sałata, koperek, pomidory, szpinak, marchew,
- gotowane ziemniaki, puree ziemniaczane,
- wafle,
- cukier, miód, kisiel, budyń, dżem - w niedużej ilości,
- masło, oliwa z oliwek, olej rzepakowy,
- łagodne przyprawy,
- chude ryby: sandacz, dorsz, szczupak, pstrąg,
- chude wędliny drobiowe,
- chude mięsa (indyk, cielęcina, wołowina bez tłuszczu, kurczak bez skóry),
- jajka gotowane na miękko,
- woda mineralna, chude mleko i sery, herbata,
- kasza manna, makaron pszenny,
- herbatniki, sucharki, biszkopty,
- pieczywo pszenne,
- mąka pszenna.
Produkty zabronione w diecie ubogoresztkowej
- orzechy, migdały, pestki dyni i słonecznika,
- rzodkiewka, kalafior, kapusta, groch, fasola, soczewica,
- surowe owoce (zwłaszcza pestkowe), czereśnie, winogrona, figi, gruszki,
- grzyby,
- tłuste mięsa (kaczka, wieprzowina, gęś, baranina, podroby),
- smażone jajka,
- tłuste wędliny (boczek, kaszanka, pasztetowa, mięsa konserwowe),
- kasze gruboziarniste, makaron pełnoziarnisty,
- pieczywo żytnie,
- mąka żytnia,
- tłuste mleko, sery, śmietana,
- słonina, smalec, margaryna w kostce,
- tłuste ryby (makrela, węgorz, halibut),
- chipsy,
- czekolada, torty, ciasta,
- alkohol, kawa,
- napoje gazowane,
- frytki,
- cebula, czosnek,
- ostre przyprawy (chilli, pieprz).
Dieta ubogoresztkowa - przepisy
Jadłospis diety ubogoresztkowej należy opierać na pozycjach z powyższej listy produktów polecanych. Gdy dolegliwości jelitowe są nasilone, warto miksować produkty i jeść w postaci płynnej i półpłynnej - np. zupy, przeciery, koktajle.
Dorsz pieczony w folii z młodą fasolką szparagową - ubogoresztkowy obiad
Zamiast fasolki szparagowej możesz przygotować ziemniaczane puree lub podać rybę z kaszą kuskus.
Składniki:
- 450 g filetu z dorsza,
- szczypta soli i pieprzu,
- 2 łyżki masła,
- 300 g fasolki szparagowej.
Sposób przygotowania:
- Filet z dorsza pokrój na mniejsze kawałki, lekko oprósz solą i pieprzem.
- Ułóż w folii do pieczenia, na każdy nałóż odrobinę masła.
- Piecz przez 35 minut w temperaturze 180 stopni.
- Odkryj folię, podpiecz jeszcze przez 10 minut.
- Fasolkę szparagową ugotuj w lekko osolonej wodzie. Odcedź i dodaj odrobinę masła, wymieszaj.
fot. Dorsz pieczony w folii/Adobe Stock, Patrycja
Kasza manna z owocami - ubogoresztkowa kolacja, śniadanie lub deser
Składniki:
- 5 łyżek kaszy manny,
- garść świeżych owoców (borówki, maliny, jeśli są dobrze tolerowane),
- pół łyżeczki miodu,
- woda.
Sposób przygotowania:
- Wodę zagotuj, wsyp kaszę mannę, zmniejsz ogień.
- Gotuj przez kilka minut, cały czas mieszając, by nie było grudek.
- Do ciepłej kaszy dodaj miód, wymieszaj.
- Podawaj z malinami i borówkami lub obranym startym jabłkiem.
- Kaszę mannę możesz posypać szczyptą cynamonu.
fot. Kasza manna na diecie ubogoresztkowej/Adobe Stock, cook_inspire
Ubogoresztkowa zupa krem z cukinii
Składniki:
- 3 duże cukinie,
- 2 szklanki wody,
- pół szklanki mleka 1,5 lub 2%,
- korzeń pietruszki,
- natka pietruszki,
- pół młodej cebulki.
Sposób przygotowania:
- Warzywa obierz i pokrój w kostkę.
- Wodę zagotuj w garnku, lekko osól, wrzuć warzywa.
- Gotuj przez pół godziny, następnie dodaj mleko.
- Do smaku zupę możesz przyprawić, ale unikaj ostrych przypraw.
fot. Krem z cukinii/Adobe Stock, M.studio
Pulpety cielęce w sosie pomidorowym - obiad na diecie niskoresztkowej
Pulpety cielęce w sosie podaj z kaszą jaglaną, kaszą kuskus lub dobrze ugotowanym białym ryżem.
Składniki:
- 500 g cielęciny,
- 4 łyżki ugotowanej kaszy jaglanej,
- szczypta słodkiej papryki,
- łyżeczka suszonego oregano,
- pół młodej cebulki,
- 300 ml przecieru pomidorowego,
- 1 jajko,
- pół szklanki bulionu drobiowego,
- oliwa.
Sposób przygotowania:
- Cebulkę pokrój w kostkę i zeszklij na oliwie. Dodaj oregano i mieloną paprykę, podsmaż, dodaj do mięsa.
- Cielęcinę zmiel, dodaj ugotowaną kaszę i jajko. Wymieszaj, uformuj małe pulpeciki.
- Pulpeciki ułóż na rozgrzanej oliwie lub oleju rzepakowym i podsmaż, aby się równomiernie zrumieniły.
- Następnie podlej je bulionem i przykryj patelnie. Smaż przez kilka minut.
- Wlej przecier pomidorowy, gotuj jeszcze przez 15-20 minut. W tym czasie sos stanie się bardziej gęsty.
Pulpety podawaj z kaszą jaglaną lub kaszą kuskus. Możesz też ugotować pszenny makaron (gotuj, aż będzie miękki, nie - al dente).
fot. Pulpety cielęce w sosie pomidorowym/Adobe Stock, nadin333
Dieta ubogoresztkowa - jadłospis na 7 dni
Dzień I. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: jajecznica z 3 jaj z plasterkiem chudej szynki, ugotowana fasolka szparagowa z odrobiną masła.
II śniadanie: kilka herbatników, duża brzoskwinia bez skóry.
Obiad: kotleciki cielęce duszone w sosie pomidorowym, podane z kaszą jaglaną.
Podwieczorek: 1 szklanka maślanki.
Kolacja: zupa-krem z marchwi.
Dzień II. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: 2 kromki pieczywa pszennego z chudym twarożkiem, odrobiną miodu i połową łyżeczki dżemu, herbata.
II śniadanie: pieczone jabłko bez skórki z cynamonem.
Obiad: ugotowany na parze dorsz puree z rozgotowanego brokuła, z dodatkiem niewielkiej ilości masła i kaszą kuskus.
Podwieczorek: biszkopty z mlekiem.
Kolacja: Szpinak duszony z jajkiem.
Dzień III. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: 2 jajka na miękko, chudy twarożek wymieszany z koperkiem, bułka pszenna.
II śniadanie: 2 nektarynki bez skórki.
Obiad: Indyk pieczony z puree ziemniaczanym i gotowaną marchewką z odrobiną masła.
Podwieczorek: koktajl bananowy (pół szklanki mleka zmiksowane z 1 bananem).
Kolacja: Zupa-krem ze szpinaku z grzanką pszenną.
Dzień IV. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: jogurt naturalny z łyżką płatków ryżowych rozgotowanych, połową banana, nektarynką.
II śniadanie: bułka pszenna z odrobiną masła, chudą wędliną i sałatą.
Obiad: zupa krem w pieczonych warzyw z pulpetami z indyka i pieczywem pszennym.
Podwieczorek: dojrzała gruszka bez skórki.
Kolacja: młoda fasolka szparagowa ugotowana z dodatkiem kaszy jaglanej.
Dzień V. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: dobrze ugotowany biały ryż z pieczonym jabłkiem.
II śniadanie: bułka pszenna z polędwicą.
Obiad: filet z kurczaka pieczony w folii z marchewką, podany z komosą ryżową.
Podwieczorek: jogurt naturalny, nektarynka bez skórki.
Kolacja: zupa krem z cukinii.
Dzień VI. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: płatki ryżowe na mleku z garścią owoców (maliny, jagody, borówki).
II śniadanie: 2 kromki chleba pszennego z chudą wędliną, sałatą i pomidorem.
Obiad: pstrąg pieczony w folii z cukinią.
Podwieczorek: sok marchwiowy.
Kolacja: zupa-krem z dyni.
Dzień VII. diety ubogoresztkowej
Śniadanie: bułka pszenna cienko posmarowana masłem z chudą szynką drobiową, pomidor, herbata.
II śniadanie: gotowana na wodzie lub chudym mleku kasza manna z morelą.
Obiad: gulasz drobiowo-wołowy z białym ryżem.
Podwieczorek: jogurt naturalny.
Kolacja: zielona sałata z pomidorami, oliwą z oliwek, grillowanym indykiem, doprawiona łagodnymi przyprawami.
Na podstawie artykułu opublikowanego 13.05.2021 przez Beatę Jasinę-Wojtalak.
Czytaj także:
Dieta DASH - jadłospis na 14 dni
Dieta dr Budwig - zasady i jadłospis
Dieta FODMAP - przepisy
