Dieta lekkostrawna jest modyfikacją normalnego sposobu żywienia. Ma za zadanie oszczędzać przewód pokarmowy, ułatwiać jego funkcjonowanie i wspierać regenerację.
Spis treści:
- Zasady diety lekkostrawnej
- Kiedy stosować dietę lekkostrawną?
- Zalecane i przeciwwskazane produkty (tabela)
- Tygodniowy jadłospis
Zasady diety lekkostrawnej
Podstawową zasadą diety lekkostrawnej jest wykluczenie produktów tłustych, smażonych, wzdymających i ciężkostrawnych. W diecie lekkostrawnej ogranicza się spożycie błonnika pokarmowego, który jest drażniący dla jelit. Jego najważniejszymi źródłami są warzywa, owoce i razowe produkty zbożowe. Nie oznacza to, że możesz zupełnie wykluczyć wszystkie warzywa i owoce. Wybieraj te dozwolone i stosuj dodatkowe techniki zwiększające strawność, takie jak obieranie ze skórki, krojenie na drobne kawałki, przecieranie przez sito i miksowanie.
Dieta lekkostrawna powinna w pełni pokrywać zapotrzebowanie kaloryczne i na składniki pokarmowe oraz odżywcze. Jedz 5–6 małych posiłków w ciągu dnia, w regularnych odstępach czasu. Dzięki temu nie obciążysz żołądka. Kolację zjedz nie później niż dwie godziny przed snem.
Lekkostrawne posiłki przygotujesz stosując:
- gotowanie w wodzie,
- gotowanie na parze,
- pieczenie bez dodatku tłuszczu,
- duszenie bez dodatku tłuszczu.
Od czasu do czasu możesz smażyć, ale tylko na dobrej, ceramicznej patelni do smażenia beztłuszczowego. Zabronione jest tradycyjne smażenie, pieczenie i duszenie z dodatkiem tłuszczu.
Książki, filmy, gry i wiele więcej produktów możesz mieć taniej, wchodząc na stronę Empik promocje
Dieta lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu
Odmianą diety lekkostrawnej jest wersja z ograniczeniem tłuszczu, którą stosuje się przede wszystkich w ostrych stanach zapalnych pęcherzyka żółciowego i w przewlekłych schorzeniach wątroby oraz trzustki. W takiej sytuacji spożycie tłuszczu powinno wynosić od 30 do 50 g na dobę.
fot. Ula Bugaeva
Kiedy stosować dietę lekkostrawną?
Głównym wskazaniem do zastosowania diety lekkostrawnej są stany zapalne śluzówki żołądka i jelit. Dieta ta wskazana jest także :
- w okresie rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych,
- w chorobach infekcyjnych przebiegających z wysoką gorączką,
- po zakażeniach rotawirusami,
- po zatruciach pokarmowych,
- w chorobie wrzodowej,
- dla osób w podeszłym wieku,
- dla chorych, którzy muszą leżeć,
- w trakcie inwazyjnego leczenia nowotworu (np. chemioterapia, radioterapia).
Na dietę lekkostrawną możesz przejść również wówczas, gdy jesteś zdrowa, ale czujesz się zmęczona lub masz nieznaczne kłopoty z trawieniem (np. nawracające wzdęcia). Lekarze sugerują także, by stosować ją w czasie przeziębienia czy grypy. Organizm potrzebuje wtedy więcej sił na walkę, nie może tracić ich na trawienie. Posiłki powinny być zatem tak skomponowane, by dostarczały energii bez zbytniego obciążania układu pokarmowego.
Zalecane i przeciwwskazane produkty (tabela)
Dieta lekkostrawna nie oznacza to, że musisz jeść mdłe papki i zupy bez smaku. Posiłki lekkostrawne mogą być równie smaczne jak normalne. Możesz stosować większość świeżych i suszonych ziół, a także sok z cytryny i niewielkie ilości soli. Mięsa marynuj w oliwie i przyprawach. Unikaj octu, curry, chilli, musztardy i papryki w proszku. Dietę stosuje tak długo, jak potrzebujesz. Zobacz tabelę produktów zalecanych i przeciwwskazanych!
| Grupa produktów | Zalecane | Przeciwwskazane |
|---|---|---|
| Pieczywo | chleb pszenny, bułki, biszkopty, sucharki | chleb żytni, razowy, pieczywo chrupkie żytnie, chleb z otrębami |
| Dodatki do pieczywa | masło, chudy ser twarogowy, chude wędliny, drobiowe mięso gotowane | tłuste wędliny, smalec, sery topione, sery dojrzewające, konserwy mięsne |
| Zupy i sosy | zupa jarzynowa, ziemniaczana, krupnik, pomidorowa, lekkie sosy na jogurcie lub mleku | tłuste, zawiesiste na wywarach mięsnych i kostnych, zaprawiane zasmażką lub śmietaną, pikantne, z warzyw kapustnych i strączkowych, sosy śmietanowe, sosy na bazie cebuli i grzybów |
| Dodatki do zup | grzanki, kasza manna, kasza jęczmienna, ryż jaśminowy, makaron nitki, lane kluski, jogurt naturalny, jaja na miękko | makarony razowe, łazanki, śmietana, zasmażka, jajka na twardo, jaja sadzone |
| Mięso, ryby, jaja | kurczak, indyk, chuda wołowina i cielęcina, królik, dorsz, sandacz,mintaj, okoń, pstrąg, jajka na miękko | gęś i kaczka ze skórką, tłuste kawałki wieprzowiny i wołowiny, baranina, łosoś, sum, potrawy smażone i wędzone, jajecznica, jajka na twardo |
| Tłuszcze | oleje roślinne na zimno, masło, margaryny miękkie (bez tłuszczów trans), oliwa z oliwek | śmietana, smalec, słonina, boczek, margaryny twarde |
| Warzywa | marchew, dynia, pietruszka, kabaczek, pomidory bez skórki, sałata, szpinak, fasolka szparagowa | warzywa kapustne, cebula, czosnek, warzywa strączkowe, rzodkiewka, rzepa, kalarepa |
| Owoce | brzoskwinie i morele bez skórki, banany, jabłka pieczone, truskawki, borówki, maliny, melon, arbuz | owoce suszone, gruszki, czereśnie, owoce z puszki, owoce kandyzowane, śliwki, wiśnie |
| Produkty mleczne | mleko 2% tłuszczu i mniej, kefir, jogurt naturalny, ser twarogowy półtłusty, maślanka | śmietana, sery żółte, sery pleśniowe, ser twarogowy tłusty, jogurty słodzone |
| Produkty zbożowe | ryż jaśminowy, makaron pszenny, kasza jęczmienna, kasza jaglana, płatki zbożowe błyskawiczne | kasza gryczana, ryż brązowy, razowe makarony, słodzone płatki zbożowe, musli z dodatkiem czekolady |
| Desery | kisiel, budyń na półtłustym mleku, galaretka owocowa, mus owocowy | kremy, torty, ciasto francuskie, lody, chałwa, batony czekoladowe, czekolada |
| Napoje | kawa zbożowa, słaba herbata, rozcieńczone soki owocowe, soki warzywne, kompoty owocowe | mocna herbata, kawa, napoje alkoholowe, napoje gazowane, płynna czekolada |
Czasem zdarza się, że w czasie lub po infekcji przewodu pokarmowego czasowo rozwija się nietolerancja laktozy. Dzieje się tak między innymi po zakażeniu rotawirusem. W takiej sytuacji warto na 2-3 tygodnie wprowadzić dietę lekkostrawną bez cukru mlecznego. Nie musisz wtedy eliminować produktów mlecznych, ale wybieraj te bez laktozy.
-mówi Barbara Dąbrowska-Górska, dietetyk z poradni barbaradabrowska.pl
Tygodniowy jadłospis
Potrzebujesz diety lekkostrawnej? Wypróbuj tygodniowy jadłospis oszczędzający układ pokarmowy.
Dzień 1
- Śniadanie: bułka pszenna z łyżeczką masła, jajko na miękko, mus z jabłka
- II śniadanie: 2–3 sucharki, szklanka soku marchewkowego
- Obiad: ziemniaki gotowane, pulpety z mięsa drobiowego, gotowana marchewka, szklanka soku pomidorowego
- Podwieczorek: szklanka kompotu z jabłek, 2–3 herbatniki
- Kolacja: 10 pierogów leniwych
Dzień 2
- Śniadanie: gotowana na mleku 2% kasza jęczmienna z musem z truskawek
- II śniadanie: mus dyniowy z tymiankiem
- Obiad: makaron wstążki z piersią indyka i marchewką
- Podwieczorek: sok wielowarzywny
- Kolacja: zupa jarzynowa
Dzień 3
- Śniadanie: owsianka z płatków owsianych błyskawicznych na mleku 2% z bananem i cynamonem
- II śniadanie: 2 brzoskwinie bez skórki
- Obiad: gotowany na parze dorsz, puree z selera i pietruszki, kasza jaglana
- Podwieczorek: serek wiejski z pomidorem i koperkiem
- Kolacja: kuskus z jajkiem na miękko, natką pietruszki i pomidorem bez skórki
Dzień 4
- Śniadanie: 2 kromki chleba pszennego, 2 jajka na miękko, pomidor bez skórki, posiekana natka pietruszki
- II śniadanie: pieczone jabłko
- Obiad: cukinia faszerowana ryżem jaśminowym z pomidorami i ziołami
- Podwieczorek: jajko na miękko z puree z buraczków
- Kolacja: kopytka z batatów z sosem jogurtowym
Dzień 5
- Śniadanie: twarożek z sera twarogowego półtłustego, posiekana świeża bazylia, bułka pszenna
- II śniadanie: galaretka brzoskwiniowa
- Obiad: pulpety z indyka w sosie pomidorowym, kasza jęczmienna, gotowana marchew
- Podwieczorek: kasza manna z pomarańczą
- Kolacja: krem z dyni i pieczonej pietruszki
Dzień 6
- Śniadanie: 2 kromki chleba pszennego, 2 plasterki wędliny z piersi indyka, liście sałaty i plasterki pieczonego buraka
- II śniadanie: jogurt naturalny z musem morelowym
- Obiad: pieczone ziemniaki z gzikiem z sera twarogowego półtłustego z ziołami
- Podwieczorek: pieczony banan
- Kolacja: jajecznica smażona na parze z pomidorami, bułka pszenna
Dzień 7
- Śniadanie: ser twarogowy półtłusty z musem malinowym, 2 sucharki
- II śniadanie: 4 biszkopty z dżemem truskawkowym bez pestek
- Obiad: spaghetti z sosem pomidorowym
- Podwieczorek: koktajl z kefiru i truskawek
- Kolacja: zupa krem z pomidorów i batatów
Konsultacja eksperta:
Barbara Dąbrowska-Górska - dietetyk z 12 letnim doświadczeniem, ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię barbaradabrowska.pl.
Dowiedz się więcej o lekkostrawnych posiłkach:
Schudnij i utrzymaj wagę! Jadłospis przy diecie niskotłuszczowej
Jak gotować zupy na diecie? Poznaj przepisy na najlepsze niskokaloryczne zupy!
7 przepisów na pyszne koktajle odchudzające na każdy dzień tygodnia!
Zgłoś się do akcji
Testuj za darmo