Dynia może bezpiecznie znaleźć się w diecie diabetyków. Trzeba poznać jednak triki na obniżenie IG dyni, by jak najmniej podwyższała poziom cukru we krwi. Dynia to idealny przykład na to, że indeks glikemiczny nie jest dobrym wyznacznikiem wybierania produktów zakazanych i polecanych w diecie cukrzycowej.
Spis treści:
- Dynia - indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny
- Czy dynia zawiera dużo cukru? Węglowodany w dyni
- Czy cukrzycy mogą jeść dynię?
- Czy cukrzyk może jeść zupę dyniową? Zupa z dyni dla cukrzyka
- Czy dynia obniża, czy powyższa cukier?
- Dynia - zalety dla cukrzyka
Dynia - indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny
Dynia ma wysoki indeks glikemiczny równy 75. Nie każdy wyrób z dyni ma jednak ten sam IG. Konkretne wartości indeksu glikemicznego dla dyni i jej przetworów:
- dynia gotowana przez 30 minut w wodzie z dodatkiem 2 g soli (IG testowany na młodych dorosłych w wieku 17-18 lat) ma indeks glikemiczny 75;
- gotowana dynia piżmowa ma indeks glikemiczny (IG) 51;
- obrana, pokrojona w kostkę i gotowana przez 30 minut dynia piżmowa ma indeks glikemiczny (IG) 66;
- zupa dyniowa z ziemniakami i śmietaną ma indeks glikemiczny (IG) 76;
- dynia gotowana przez 20 minut i rozgnieciona widelcem ma indeks glikemiczny (IG) 53;
- dynia gotowana na parze przez 15 minut ma indeks glikemiczny 52.
Widzisz już, że indeks glikemiczny dyni waha się, w zależności od sposobu jej przygotowania, ale nie przekracza wartości 75. Indeks glikemiczny to jednak nie wszystko. Choć IG dyni naprawdę należy do wyższych, nie trzeba się jej obawiać w diecie cukrzycowej.
Bardziej przydatną wartością dla cukrzyków jest ładunek glikemiczny. To on określa bardziej miarodajnie, czy dany produkt mocno podbije cukier we krwi, uwzględniając też jego realną do spożycia porcję. Indeks glikemiczny ma jedynie charakter poglądowy i nie uwzględnia porcji produktu.
Ładunek glikemiczny porcji dyni o masie 200 g wynosi ok. 7. To klasyfikuje dynię w produktach o niskim ładunku glikemicznym.
Czy dynia zawiera dużo cukru? Węglowodany w dyni
Dynia nie zawiera bardzo dużo węglowodanów. To dlatego, pomimo wysokiego IG, cukrzycy mogą ją bezpiecznie jeść.
Dokładny rozkład węglowodanów w 100 g surowej dyni wygląda następująco:
- 6,5 g węglowodanów ogółem,
- 0,5 g błonnika pokarmowego,
- 2,76 g cukrów ogółem.
Dokładny rozkład węglowodanów w 100 g gotowanej dyni wygląda następująco:
- 4,9 g węglowodanów ogółem,
- 1,1 g błonnika,
- 2,08 g cukrów ogółem.
Czy cukrzycy mogą jeść dynię?
Cukrzycy mogą jeść dynię, nie powinien odstraszać od tego jej wysoki indeks glikemiczny. Jednorazowa porcja dyni odpowiednia dla cukrzyka to ok. 200 g.
Cukrzycy przy przygotowaniu dyni powinni stosować swoje zwyczajowe sposoby na obniżenie ładunku glikemicznego potrawy. Warto jeść dynię gotowaną al dente, wybierać dynię w całości zamiast przecierów dyniowych i przede wszystkim: jeść dynię z umiarem, w pełnym posiłku dostarczającym białka i tłuszczu.
Pamiętaj przy tym, że nie w każdej formie dynia jest odpowiednia dla cukrzyków. Unikaj klasycznych ciast z dynią (chyba że są niskowęglowodanowe i specjalnie przeznaczone dla cukrzyków), kawy pumpkin spice (ma sporo cukru i syropów z cukrem) i innych produktów z dynią i cukrem.
fot. Słodkie babeczki z dynią nie są odpowiednie dla cukrzyka/ Adobe Stock, Jenifoto
Czy cukrzyk może jeść zupę dyniową? Zupa z dyni dla cukrzyka
Cukrzycy mogą jeść zupę dyniową, nawet jeśli dynia w formie przecieru ma wyższy indeks glikemiczny, niż dynia w całości. Zupa z dyni dla cukrzyka powinna być przygotowana w poszanowaniu reguł:
- W zupie dyniowej dla cukrzyka musi znaleźć się jakieś źródło białka: kawałki kurczaka, mięsne pulpety, ciecierzyca, soczewica, tofu, kawałki twarogu.
- Zupę z dyni dla cukrzyka warto posypać pestkami dyni, pestkami słonecznika, dodać do niej orzechy.
- Zupa z dyni przyjazna diecie cukrzycowej musi zawierać źródło tłuszczu, np. oliwę z oliwek, awokado, mleczko kokosowe.
- Zupa z dyni to nie tylko krem dyniowy. Dla cukrzyków najbardziej przyjazna forma to dodanie kawałków dyni w kostce do zupy warzywnej.
Wiele przepisów na dietetyczne zupy dyniowe będzie pokrywać się z tym, jak powinien wyglądać przepis na zupę dyniową dla cukrzyka.
Czy dynia obniża, czy powyższa cukier?
Dynia zawiera węglowodany przyswajalne, więc jak każdy inny produkt z węglowodanami, podwyższa cukier we krwi. Nie robi tego jednak bardzo gwałtownie jeśli jest spożywana z umiarem, a to najważniejsze w cukrzycy i insulinooporności.
Nie licz więc na to, że dynia obniży cukier we krwi. Nie bój się też jednak jej wysokiego indeksu glikemicznego, po zjedzeniu dyni cukier nie powinien skoczyć.
Dynia - zalety dla cukrzyka
Właściwości dyni są bardzo szerokie, a czerpać z nich mogą wiele także cukrzycy. Największą zaletą dyni w diecie cukrzyka jest jej uniwersalne przeznaczenie kulinarne. Dynię można jeść na słodko i słono, jednocześnie nie podbija ona bardzo kaloryczności dań i ma umiarkowaną ilość węglowodanów.
Dynia ma też sporo zdrowej witaminy A w postaci beta-karotenu i pokaźny potencjał antyoksydacyjny. Jedzenie dyni wzbogaca też dietę cukrzyka w minerały: potas, cynk, magnez. To wszystko ważne dla cukrzyków elementy, ponieważ:
- dynia pozwala utrzymać sycącą dietę odchudzającą i wspiera odchudzanie w cukrzycy;
- dynia ochrania częściowo komórki przed toksycznym działaniem wysokiego cukru;
- dynia wspiera zdrowie serca, które jest bardziej narażone u cukrzyków;
- dynia jest dobra na oczy i wzrok, a to też narząd podatny na uszkodzenia cukrzycowe (retinopatie).
Dynia dla cukrzyka - jak przygotować potrawę z dynią o niskim IG?
Dynia faktycznie ma wysoki indeks glikemiczny, ale wiesz już, że nie on definiuje, czy dany produkt jest przydatny w diecie cukrzycowej. Jeśli chcesz dobrze zadbać o poziom poposiłkowego cukru we krwi, koniecznie zastosuj się przy jedzeniu dyni do tych wskazówek:
- Ogranicz jednorazową porcję dyni do 200-400 g.
- Najbardziej polecana dla cukrzyków jest dynia na surowo: np. tarta dynia w sałatce lub daniu stir-fry.
- Nie rozgotowuj mocno dyni. Wystarczy, że będziesz gotować ją przez 15-20 minut.
- Nie obieraj dyni, jeśli tego nie wymaga. Jedz dynię ze skórką bogatą w błonnik.
- Unikaj jedzenia dyni w formie czystego purée lub przecieru. Łącz ją z dodatkami białkowymi i tłuszczowymi.
- Polewaj dynię zdrową oliwą z oliwek lub olejem rzepakowym, które dostarczają cennych kwasów tłuszczowych, ale też obniżą tempo wchłaniania glukozy.
- Staraj się serwować dynię ze świeżymi warzywami (np. sałatkę z pieczona dynią), które dostarczając błonnika, obniżają ładunek glikemiczny posiłku.
- Możesz posypać dynię otrębami pszennymi, by podbić zawartość błonnika w dyni, którego nie jest w niej za dużo.
- Dodawaj do dyni przeciwzapalne przyprawy, które poprawiają jej smak i wzbogacają organizm w naturalne antyoksydanty: cynamon, tymianek, kurkuma, rozmaryn, papryka chili i inne.
- Pamiętaj, że nie każda potrawa z dynią jest od razu zdrowa i odpowiednia dla cukrzyka. Nawet nie wszystkie fit ciasta dyniowe są przyjazne glikemii.
fot. Sałatka z pieczoną dynią: idealna potrawa z dyni dla cukrzyka/ Adobe Stock, fahrwasser
Czytaj także:
Bób a cukrzyca. Jak obniżyć indeks glikemiczny bobu, by mogli jeść go cukrzycy?
Wielka pomyłka naukowców na temat arbuza. Przez lata źle oceniano jego właściwości
Truskawki a cukrzyca i insulinooporność. Czy przy problemach z cukrem poleca się jedzenie truskawek?
Czereśnie a cukrzyca. Ile czereśni mogą zjeść bezpiecznie diabetycy?
