Zalecenia dietetyczne we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego (WZJG) zależne są od etapu choroby i jej przebiegu. W okresie ostrego przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego stosowane jest głównie leczenie żywieniowe drogą dojelitową. Po opanowaniu sytuacji pacjent zaczyna stosować lekkostrawną dietę z wykluczeniem najbardziej drażniących produktów.
Spis treści:
- Zasady diety przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego
- Czego nie wolno jeść przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego?
- Dieta przy zaostrzeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- Co na obiad przy zapaleniu jelita grubego?
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – jadłospis
Zasady diety przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego
Po ustąpieniu ostrych objawów rozpoczyna się etap żywienia, w którym podaje się produkty naturalne: słaba herbata, napar z rumianku, mięty, słaby chudy rosół, marchewkę purée, a następnie: sucharki, bułkę pszenną, ryż, gotowane chude mięso oraz ziemniaki purée.
Chorym na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, u których objawy chorobowe ustąpią bądź ulegną złagodzeniu, zaleca się stosowanie diety łatwostrawnej z ograniczeniem tłuszczów i błonnika pokarmowego (ze względu na upośledzone trawienie i wchłanianie tłuszczów).
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – najważniejsze zasady żywieniowe:
- Dieta powinna być wysokokaloryczna, bogatobiałkowa, z niską zawartością błonnika.
- Należy spożywać od 5 do 6 posiłków dziennie, w małych objętościach.
- Mleko należy podawać głównie w formie jogurtów, kefirów, chudych serów twarogowych, ponieważ w większości przypadków jest ono źle tolerowane przez chorych (powoduje biegunki, kurczenie i przelewanie w jelitach).
- Warzywa i owoce należy spożywać w postaci gotowanej i rozdrobnionej lub w postaci soków.
- Zupy należy sporządzać na wywarach warzywnych bez ich późniejszego podprawiania zawiesiną z mąki i mleka.
- Zmniejszona ilość tłuszczu w diecie ogranicza podaż witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, dlatego też zaleca się podawanie większej ilości warzyw bogatych w beta-karoten.
- Należy wybierać produkty świeże, niekonserwowane, bez sztucznych dodatków, ponieważ wiele substancji konserwujących czy barwiących może powodować nasilenie objawów.
- Posiłki należy przygotowywać w formie gotowanej w wodzie lub na parze, poddawać procesowi przecierania, miksowania i rozdrabniania, piec w folii lub pergaminie, a dozwolony tłuszcz dodawać po przyrządzaniu potrawy.
fot. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego: przepisy/ Adobe Stock, Dar1930
Czego nie wolno jeść przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego?
Wykluczeniu z diety podlegają potrawy tłuste, ostro przyprawione, wzdymające i długo zalegające w żołądku.
Nie należy spożywać również napojów gazowanych, kawy, mocnej herbaty, alkoholu, a także przetworów owocowych z dodatkiem cukru lub miodu.
Dieta przy zaostrzeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
W zaostrzeniu choroby dieta powinna być wyjątkowo lekkostrawna. Posiłki można przygotowywać z wymienionych niżej produktów.
Produkty zbożowe:
- ryż,
- czerstwe białe pieczywo,
- suchary.
Warzywa (po ugotowaniu i rozdrobnieniu):
- dynia,
- marchew,
- pomidory bez skórki,
- ziemniaki.
Owoce (po ugotowaniu lub upieczeniu i przetarciu):
- jabłka,
- banany,
- drobne owoce pestkowe.
Nabiał i tłuszcz:
- jogurt naturalny,
- chudy ser twarogowy,
- niewielkie ilości masła, oliwy, olejów,
- gotowane na miękko jaja lub omlet na parze.
Mięso i ryby (gotowane lub pieczone):
- kurczak,
- indyk,
- królik,
- chuda wołowina i cielęcina,
- chude wędliny,
- chude ryby, np. sandacz, szczupak.
Inne:
- gorzka czekolada,
- galaretki,
- kisiele.
Na rynku dostępne są gotowe zbilansowane diety płynne nadające się do stosowania w cięższych zaostrzeniach wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Zakazane przy zaostrzeniu WZJG: dania smażone, mocna kawa i herbata, napoje gazowane, alkohol, wyroby cukiernicze, dosładzane przetwory owocowe, soki owocowe i warzywne, produkty z karagenem.
Co na obiad przy zapaleniu jelita grubego?
Poniżej kilka pomysłów na lekkostrawne obiady, które można jeść przy WZJG:
- makaron z kawałkami gotowanego kurczaka i pomidorami bez skórki,
- pieczona w folii pierś kurczaka z gotowanymi ziemniakami i pieczoną dynią,
- pieczona cukinia z sosem jogurtowym i nieobsmażane bitki wołowe,
- gęsta zupa jarzynowa z dodatkiem gotowanego mięsa z indyka, bez zasmażki,
- duszona wołowina z gotowaną marchwią i ryżem.
Przepisy na obiad przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego:
- lekkostrawne pulpety z indyka
- kurczak gotowany w rosole
- sandacz z piekarnika
- pieczony udziec z indyka
- szczupak duszony
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – jadłospis
Poniżej przykład dziennego jadłospisu, który sprawdzi się w diecie osoby chorej na wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
- Śniadanie: Białe pieczywo pszenne cienko posmarowane masłem i obłożone chudą gotowaną szynką + pomidor bez skórki i jajo na miękko.
- Drugie śniadanie: gotowany ryż z musem bananowym.
- Obiad: Gotowany ryż z gotowanym kurczakiem i sosem pomidorowym z passaty i pomidorów bez skórki.
- Podwieczorek: Budyń na mleku bez laktozy z tartą gorzką czekoladą.
- Kolacja: Zupa dyniowa na wywarze warzywnym z grzankami z czerstwego pieczywa i kleksem jogurtu naturalnego.
Treść artykułu pierwotnie oblikowana została 17.01.2011 roku przez Annę Feligę w konsultacji z Meg-Diet Poradnia żywieniowo-dietetyczna.
Czytaj także:
Jak odróżnić wrzodziejące zapalenie jelita grubego od choroby Crohna?
Dieta lekkostrawna – jadłospis na 7 dni
Lekkostrawne warzywa i owoce – lista
