Berberysy - pożyteczne krzewy do wielu zadań. Poznaj ich właściwości
Te gęste, cierniste krzewy dorastające do 2-3 metrów wysokości rosną w całej Europie. Na jesieni wydają podłużne jagody. Są dość łatwe w uprawie. Doskonałe na żywopłoty, które skutecznie chronią ogród przed intruzami. W berberysach chętnie gnieżdżą się też ptaki. Jeśli więc chcesz mieć ogród pełen ich śpiewu, koniecznie posadź berberysy!

Berberysy mają najpiękniejszy pokrój, gdy pozwala się im rosnąć swobodnie. Wymagają gleb dość żyznych, dostatecznie wilgotnych, ale przepuszczalnych i ciepłych. Najlepiej wybrać im miejsce zaciszne i osłonięte przed mroźnym wiatrem. Są mało wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza, więc świetnie nadają się do uprawy w miastach. Krzewy mają różne rozmiary: od miniaturowych po całkiem spore – sprawdzą się zarówno w niewielkim ogródku, jak i całkiem dużym ogrodzie.
Jak pielęgnować berberysy
Nie trzeba ich specjalnie przycinać. Silnie rosnące gatunki, zrzucające na zimę liście, dobrze jest tylko prześwietlać co 3-4 lata. Usuwa się wówczas (na przedwiośniu) część najstarszych pędów. Bardzo długie gałązki można ewentualnie skrócić latem. Jeśli chcemy, by berberys się zagęścił, należy raz do roku przeprowadzić cięcie formujące – przycinamy wówczas wszystkie najmłodsze pędy.
Najciekawsze odmiany berberysu
- Berberys bukszpanolistny 'Nana'. Jest niskim, gęstym, ciernistym krzewem o kulistym pokroju. Osiąga ok. pół metra wysokości. Gdy zima jest łagodna, nie traci liści. Odporny na suszę. Świetny na niskie żywopłoty i do ogródków skalnych.
- Berberys pośredni 'Red Jewel'. Jego wyróżniającą cechą są purpurowoczerwone, błyszczące liście. Osiąga 1,5 m wysokości. Ma bardzo ostre, potrójne ciernie, Wydaje niewielkie czarne jagody. Dobrze rośnie na każdej glebie. Odporny na niskie temperatury i zanieczyszczenie powietrza.
- Berberys Thunberga 'Admiration'. Wolnorosnący, karłowy krzew o kulistym pokroju. Wyrasta na wysokość 0,5 m wys. Ma bardzo ładne ciemnopomarańczowe liście z żółtą obwódką. Polecany jest na rabaty, obwódki, do ogródków skalnych.
- Berberys Thunberga 'Atropurpurea'. Jest dość sporym krzewem. Wyrasta na wys. 1,5-2 m. Ma czerwonopurpurowe liście. Dobrze rośnie zarówno w ziemi kwaśnej, jak i umiarkowanie zasadowej. Odporny na mróz i suszę. Nadaje się na żywopłoty, szpalery.
- Berberys Thunberga 'Natasza'. Ma oryginalne wielobarwne liście pokryte zielonymi, różowymi i białymi plamkami. Także młode pędy mają różowoczerwony kolor. Roślina wyrasta na wysokość 1 m. Toleruje większość przeciętnych, umiarkowanie wilgotnych gleb ogrodowych.
Właściwości lecznicze berberysu
W celach leczniczych wykorzystuje się korzenie i liście zbierane w maju lub czerwcu oraz dojrzałe, sierpniowe i wrześniowe owoce. Jego właściwości wykorzystywali już mieszkańcy starożytnego Babilonu i Indii. Ceniła go też sobie św. Hildegarda.
W całej roślinie znajdują się alkaloidy, m.in. berberyna i berbamina, które mają działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne. Owoce zawierają także saponiny, kwasy organiczne, pektyny, cukry, witaminę C. Przetwory z berberysu podnoszą ogólną odporność organizmu, nieznacznie zwiększają krzepliwość krwi, działają żółciopędnie i moczopędnie. Mają również własności przeciwgorączkowe. Są cennym źródłem witaminy C i prowitaminy A. Podaje się je m.in. w przeziębieniach, stanach gorączkowych różnego pochodzenia, chorobie reumatycznej. Zalecane są też w niewydolności wątroby, bo berberys ułatwia wydzielanie żółci i łagodzi bóle pęcherzyka żółciowego.
Uwaga! Przetworów z berberysu nie powinny przyjmować kobiety w ciąży, osoby z nadciśnieniem i małe dzieci, u których mogą wywołać nudności.
Czytaj też:
5 roślin ogrodowych, które są piękne przez cały rok
Kwiaty ogrodowe, które lubią cień
Dopasuj roślinę do doniczki
Trawy ozdobne na balkon i do ogrodu