Karob godnie zastąpi kakao i nie tylko. Słodka mąka chleba świetojańskiego ma wiele zalet, o których nie wiedziałaś

fot. Adobe Stock, volff

Karob jest świetnym zamiennikiem kakao. Tak samo nadaje potrawom i ciastom ciemny kolor, ale jest słodszy, więc w wielu przypadkach pozwala zmniejszyć dodatek cukru. Nie ma też goryczki obecnej w kakao ani kofeiny. Dlatego wielu osobom mączka chleba świętojańskiego może przypaść do gustu.

Spis treści:

1. Karob – co to?
2. Karob: właściwości
3. Zastosowanie mączki chleba świętojańskiego
4. Karob – przeciwwskazania
5. Przepisy z karobem

Karob – co to?

Karob to zmielone nasiona rośliny strączkowej zwanej szarańczynem strąkowym, drzewem karobowym lub chlebem świętojańskim. Drzewo karobowe rośnie w rejonach Morza Śródziemnego i należy do rośliny bobowatych. Jego owocem są ciemnobrązowe strąki, które w środku zawierają małe nasiona. To właśnie z nich, po zmieleniu, powstaje karob.

Karob w proszku

Karob w proszku do złudzenia przypomina kakao. Jest jednak od niego słodszy, ma lekko karmelowo-czekoladowy smak, nie zawiera kofeiny i teobrominy. Dostarcza cennych składników (patrz niżej). Można go pić jak kakao, ale też dodawać do ciast, pamiętając, by zmniejszyć w przepisie nieco ilość cukru, gdyż sama mączka chleba świętojańskiego jest słodka.

Karob do picia zamiast kakao najlepiej przygotować, gotując jego porcję w wodzie lub mleku z wodą  przez 10 minut na wolnym ogniu. Nie trzeba dosładzać, co jest niewątpliwą zaletą zwłaszcza w przypadku osób będących na diecie. Napój można pić na ciepło i na zimno.

Gdzie kupić mączkę chleba świętojańskiego?

Gdzie kupić karob? Produkt bez problemu znajdziesz w sklepach ze zdrową żywnością, większych supermarketach, ale kupisz go też przez internet. Jego cena wynosi około 17 zł za kilogram.

Karob: właściwości

Karob i mączka chleba świętojańskiego uznawane są za produkty bezpieczne dla człowieka. Ich nadmierne spożycie, podobnie, jak w przypadku innych roślin strączkowych, może prowadzić do wzdęć, gazów czy uczucia pełności.

Ciało ludzkie po jakimś czasie adaptuje się do większej ilości błonnika pokarmowego. Z tego powodu spożycie karobu warto zwiększać stopniowo. Bardzo duże ilości karobu mogą częściowo ograniczać wchłaniania wapnia i żelaza z przewodu pokarmowego. Nie zapominaj także, że to źródło cukrów, które należy w diecie ograniczać.

Wartości odżywcze mączki z chleba świętojańskiego - tabela

Podajemy wartości odżywcze w 100 g karobu:

Karob: właściwości lecznicze

Mączka z chleba świętojańskiego używana bywa jako środek na:

• biegunkę,
• obniżenie poziomu cholesterolu,
• w stanach przedcukrzycowych,
• w mdłościach i wymiotach,
• wielu innych dolegliwościach.

Nauka jest w stanie się zgodzić, że karob wykazuje pozytywne działanie w leczeniu biegunki oraz obniżaniu cholesterolu całkowitego i „złego” u osób z umiarkowanie podwyższonymi poziomami tych frakcji tłuszczu. Jednak nie sposób potwierdzić skuteczności we wszystkich innych dolegliwościach, na jakie stosowany bywa szarańczyn strąkowy.

fot. Karob właściwości/ Adobe Stock, Anna Fedorova

Karob indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny (IG) karobu wynosi ok. 40,6, więc produkt ten należy do pokarmów o niskim IG. Jednak jest to wartość orientacyjna, a w literaturze można znaleźć sprzeczne informacje. Niektóre źródła podają IG mączki z chleba świętojańskiego 15, a inne twierdzą, że indeks ten wynosi powyżej 55.

Karob a cukrzyca

Karob wykazuje pewne działania, które mogłyby wpływać korzystnie na organizmy cukrzyków. Jest jednak za wcześnie, aby ogłosić, że mączka z chleba świętojańskiego jest lekiem na stany przedcukrzycowe czy cukrzycę. I nie wiadomo, czy to zostanie kiedykolwiek potwierdzone. Na razie wiadomo, że karob zawiera D-pinitol, który wykazuje działanie obniżające poziom cukru we krwi, i że może także zwiększać wrażliwość ciała na insulinę i wychwytywanie glukozy z krwi przez mięśnie.

Mączka chleba świętojańskiego a gluten

Karob nie zawiera glutenu, a więc nie ma go w składzie mączki chleba świętojańskiego. Dlatego karob jest produktem bezpiecznym dla osób chorujących na celiakię.

Mączka chleba świętojańskiego – alergia

Jak dotąd nie zidentyfikowano żadnego alergizującego specyficznego składnika karobu. Istnieją jednak podejrzenia, że reakcja alergiczna po jego spożyciu może wystąpić, choć zdarza się to bardzo rzadko. Najczęściej na szarańczyn strąkowy alergią reagują osoby z uczuleniem krzyżowym, czyli takie, które wykazują alergię np. na orzeszki ziemne, groszek, ciecierzycę i soję. Mimo faktu, że karob należy do roślin strączkowych, reakcje alergiczne na niego występują rzadko także u osób uczulonych na przedstawicieli tej rodziny.

Największe ryzyko występuje u dzieci z wielouczuleniowością.

Karob dla niemowlaka

Mączka chleba świętojańskiego dla niemowląt jest bezpieczna. Karob należy do produktów, które można zacząć wprowadzać do diety niemowlaka już pod koniec 6. miesiąca życia dziecka. Należy to robić zgodnie z zasadami rozszerzania diety.

Trzeba jednak pamiętać, że produkt może zadziałać zapierająco, więc nie należy przesadzać z jego ilością w diecie dziecka.

Zastosowanie mączki chleba świętojańskiego

Karob jest bogaty w cukry proste (49,1 g/100 g), dlatego jest bardzo słodkim produktem. W smaku przypomina kakao, w kuchni używa się go jako niskotłuszczowego zamiennika kakao. Nadaje on żywności ciemny kolor. Karob sprzedawany jest w formie ciemnobrązowego proszku lub w postaci melasy karobowej.

Mączka chleba świętojańskiego (inaczej guma karobowa) to zmielone nasiona (bez strąków) drzewa karobowego. Ma barwę od żółtej po jasno-brązową. W składzie zawiera duże ilości błonnika pokarmowego rozpuszczalnego w wodzie, który w połączeniu z wodą tworzy żele. Tę właściwość wykorzystuje się w przemyśle spożywczym. Mączka chleba świętojańskiego to dodatek do żywności o symbolu E 410, używa się jej jako:

• stabilizatora,
• środka zagęszczającego,
• środka emulgującego.

Guma karobowa stosowana jest w produkcji:

• dżemów,
• galaretek,
• mleka modyfikowanego dla dzieci,
• lodów,
• produktów cukierniczych.

Karob – przeciwwskazania

Niewiele jest przeciwwskazań do stosowania mączki chleba świętojańskiego. Jednym z nich jest wcześniactwo. Istnieją doniesienia, że choć stosowanie karobu jako zagęszczacza mleka dla zdrowych niemowląt jest bezpieczne, to w przypadku wcześniaków może być szkodliwe. W 2 przypadkach łączono bowiem ten zagęstnik ze śmiercią 2 wcześniaków.

Drugim przeciwwskazaniem jest przyjmowanie leków drogą doustną. Karob, jako produkt wysokobłonnikowy, może zmniejszać wchłanianie substancji czynnej leku. Dlatego stosując farmakoterapię doustną, mączkę chleba świętojańskiego najlepiej zjadać nie wcześniej niż po godzinie od przyjęcia leków.

Karob - przepisy

Poniżej 2 przykładowe przepisy na wykorzystanie właściwości karobu.

Latte karobowa

Składniki:

• 1 szklanka mleka (napoju) migdałowego,
• ½ łyżki karobu,
• 1-2 filiżanki espresso,
• przyprawa korzenna do kawy.

Sposób przygotowania:

1. W małym garnuszku zagotuj napój migdałowy z dodatkiem karobu.
2.  Mieszaj dokładnie, by nie pozostały grudki.
3. Przelej mleko do wysokiej szklanki, dodaj espresso, posyp przyprawą korzenną.

fot. Przepis z mączką chleba świętojańskiego: kawa/ Adobe Stock, irina

Koktajl z karobem, bananem i mango

Składniki:

• 2 łyżki karobu
• 1 awokado,
• ½ mango,
• 1 średni banan
• 2 łyżki orzechów włoskich,
• szklanka mleka (napoju) owsianego.

Sposób przygotowania:

1. Mango i awokado obierz i pokrój w kostkę.
2. Banana obierz, pokrój w plasterki.
3. Zmiksuj dokładnie karob, awokado, banana i napój owsiany.
4. Na wierzchu koktajlu ułóż pokrojone w kostkę mango.
5. Posyp posiekanymi orzechami włoskimi.

fot. Przepis z koktajl z karobem/ Adobe Stock, pilipphoto

Źródła:
1. Ali Ikram, Waseem Khalid, Khair-ul- Wajeeha Zafar, Anwar Ali, Muhammad Faizan Afzal, Afifa Aziz, Izza Faiz ul Rasool, Ammar Al-Farga, Faisal Aqlan, Hyrije Koraqi „Nutritional, biochemical, and clinical applications of carob: A review
„, 2023, Food Science & Nutrition
2. Allergen Encyclopedia/ThermoFisher Scientific
3. Carob – Uses, Side Effects, and More/webmd.com
Artykuł pierwotnie opublikowano 3.02.2020 r.

Czytaj także:
Moringa - właściwości, wartość odżywcza, moringa odchudzanie, olej moringa
Amarantus - dla kogo, właściwości, jak jeść, przepis
Młody jęczmień (zielony) - właściwości, opinie, jak pić, cena

Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.

mgr inż.

Barbara Dąbrowska-Górska

dietetyk

Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.

Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.