Tłuszcze są grupą związków lipidowych o zróżnicowanej budowie, ich charakterystyczną cechą jest zdolność rozpuszczania się w rozpuszczalnikach organicznych. W tłuszczach spożywczych oraz lipidach ustrojowych mogą występować następujące kwasy tłuszczowe:
- Krótkołańcuchowe (zawierają do 6 atomów węgla w cząsteczce)
- Średniołańcuchowe (zawierają od 8 do 14 atomów węgla w cząsteczce)
- Długołańcuchowe (zawierają ponad 16 atomów węgla w cząsteczce)
Kwasy tłuszczowe możemy również podzielić w zależności od występowania wiązań podwójnych:
- Nasycone kwasy tłuszczowe – SFA (Saturated Fatty Acids) - nie zawierają wiązań podwójnych
- Jednonienasycone kwasy tłuszczowe – MUFA (Monounsaturated Fatty Acids) - mają jedno podwójne wiązanie
- Wielonienasycone kwasy tłuszczowe - PUFA (Polyunsaturated Fatty Acids) - zawierają dwa lub więcej podwójnych wiązań
Zobacz także: Ryby i oleje - eliksir młodości
Jakie są źródła poszczególnych kwasów tłuszczowych?
Kwasy tłuszczowe nasycone np.:
- Kwas laurynowy - tłuszcz kokosowy
- Kwas mirystynowy - tłuszcz kokosowy
- Kwas palmitynowy - olej palmowy, smalec, masło, żółtko jaja
- Kwas stearynowy - smalec, łój masło, masło kakaowe
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone np.:
- Kwas oleinowy - oliwa z oliwek, olej rzepakowy, awokado, migdały, orzechy
- Kwas erukowy - olej rzepakowy wysokoerukowy
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone np.:
Omega- 6:
- Kwas linolowy- olej: słonecznikowy, kukurydziany, sojowy, orzechy włoskie i oliwa
- Kwas γ- linolenowy- olej z wiesiołka,
- Kwas arachidynowy- mięso i produkty mięsne
Omega – 3:
- Kwas α- linolenowy – olej lniany, rzepakowy i sojowy
- Kwas eikozapentaenowy (EPA) - np. łosoś, dorsz
- Kwas dokozaheksaenowy (DHA) - np. olej z makreli
Zobacz także: Kwas omega-3
Jakie funkcje pełnią wielonienasycone kwasy tłuszczowe?
- udział w procesie syntezy eikozanoidów
- są składnikami budulcowymi komórek
- odpowiadają za prawidłowy transport lipidów we krwi
- zapobiegają powstawaniu zakrzepów naczyniowych poprzez hamowanie procesu agregacji płytek krwi
- zapobiegają występowaniu nadciśnienia tętniczego
Zobacz także: Cała prawda o NNKT
