Naukę biegania na nartach można rozpocząć dosłownie wszędzie, o ile leży śnieg. Wielu praktyków zaleca omijanie na początku wyczynowych tras biegowych, których trudność może zniechęcić do tego sportu. Dlatego pierwsze kroki na biegówkach da się zrobić niemal za progiem własnego domu. Najczęstszym błędem, zniechęcającym do uprawiania tego sportu, jest próba naśladowania mistrzów już od pierwszych kroków po nałożeniu nart. To nie może się udać. Dlatego trzeba dać sobie czas i zaczynać metodą małych kroków: stanie na nartach, pierwsze ślizgi, marsz, a dopiero na końcu bieg.
Spis treści:
- Czy bieganie na nartach jest trudne?
- Jak wygląda narciarstwo biegowe?
- Gdzie na narty biegowe dla początkujących?
- W co ubrać się na narty biegowe
Czy bieganie na nartach jest trudne?
Dla jednych nie, dla innych tak. Najszybciej na nartach nauczą się biegać osoby sprawne fizycznie, które mają doświadczenia z jazdy na zwykłych nartach i na łyżwach i mają dobrą kondycję. Pozostałe będą potrzebowały po prostu więcej czasu, aby opanować technikę i wyrobić sobie wytrzymałość. Dobra wiadomość jest taka, że chyba każdy w jeden dzień jest w stanie opanować podstawy i zacząć poruszać się na biegówkach. Natomiast poruszanie się poprawnie technicznie, prawdziwe bieganie na nartach, wymaga praktyki, czyli czasu i ćwiczeń.
Jak wygląda narciarstwo biegowe?
Narciarstwo biegowe to: narty biegowe, kije, śnieg i… wielka frajda. Naprawdę. A tak całkiem poważnie: wyróżnia się dwie techniki poruszania się na nartach. Najprostszą jest technika klasyczna, zwana też krokiem naprzemianstronnym, drugą – technika dowolna, czyli krok łyżwowy. Reszta to dodatek do tych dwóch podstawowych. Poniżej obie techniki oraz wybrane dodatkowe techniki.
Krok naprzemianstronny (technika klasyczna)
fot. Nauka biegania na nartach techniką klasyczną/ Adobe Stock, ARochau
Technika klasyczna jest zgodna z naturalnym sposobem poruszania się człowieka. Polega ona na równoległym naprzemiennym prowadzeniu nart, w którym wyróżnia się fazę odbicia i fazę ślizgu. Chociaż skutek odbicia w jednym kroku, zwłaszcza u osób początkujących, nie jest zbyt duży, to dzięki spokojnemu treningowi stopniowo udaje się wypracować coraz skuteczniejszy i szybszy sposób poruszania się.
Ramiona z kijami pracują podobnie jak podczas chodu – gdy prawa noga przesuwa się do przodu, w przód wysuwania jest lewa ręka i odwrotnie. Kija ustawia się ukośnie, tak aby można było się nimi odpychać.
Techniką klasyczną można poruszać się nie tylko po przygotowanych trasach.
Krok łyżwowy (technika dowolna)
fot. Nauka biegania na nartach krokiem łyżwowym/ Adobe Stock, sportpoint
Krok łyżwowy przypomina jazdę na łyżwach – narty prowadzi się ukośnie do boku, a odepchnięcie kijami jest niemal jednoczesne i towarzyszy tylko jednej narcie lub obu, w zależności od tempa jazdy.
To trudniejsza technika, pozwalająca poruszać się 10-15% szybciej niż stylem klasycznym. Wymaga nieco innego sprzętu – narty są krótsze, kije dłuższe, a buty wyższe i mają twardszą podeszwę.
Technika ta wymaga przygotowanej trasy. Nie da się nią poruszać w nieubitym śniegu.
Bezkrok
fot. Nauka biegania na nartach bezkrokiem/ Adobe Stock, 24K-Production
Polega na odpychaniu się dwoma kijkami naraz i przesuwaniu obu nart jednocześnie do przodu. Dzieli się na fazę wymachu, kiedy wyciąga się ręce z kijami do przodu, wtedy nogi są niemal całkowicie wyprostowane i fazę odepchnięcia (na zdjęciu powyżej), kiedy przesuwa się narty w przód, uginając przy tym biodra i kolana, mocno odpychając się kijkami.
Jednokrok
Mówiąc obrazowo, to połowa techniki klasycznej połączona z bezkrokiem. Jednokrok stosuje się podczas biegania techniką klasyczną na trasach o niewielkim nachyleniu. Odbicie wykonuje się jedną nartą, a następnie należy odepchnąć się obydwoma kijkami naraz i obie narty przesunąć do przodu.
Krok rozkroczny (jodełka)
fot. Nauka biegania na nartach jodełką/ Adobe Stock, michelangeloop
Stosuje się go podczas pokonywania wzniesień, na podejściu lub podbiegu. Czubki nart kieruje się na zewnątrz, a piętki nart do środka i w takim ustawieniu przestawia się pod górkę raz jedną, raz drugą nogę, wykorzystując wewnętrzne krawędzie nart do utrzymania się na śniegu. Ramiona z kijami pracują z przeciwległymi nogami – trzeba się nimi mocno zapierać.
Gdzie na narty biegowe dla początkujących?
Na początku naprawdę nie trzeba wyjeżdżać na profesjonalnie przygotowane trasy. Aby posmakować, na czym polega poruszanie się na nartach biegowych, wystarczy ośnieżona leśna lub parkowa ścieżka. Ważne, aby wyjść w naturalny, płaski teren. Śniegu powinno być tyle, aby pokrywał zalegające na trasie liście czy szyszki i patyki.
Gdy początkujący poczuje, że utrzymanie równowagi nie sprawia mu już większego problemu i może dość swobodnie maszerować na nartach, nadejdzie czas na naukę technik biegowych i samego biegania na nartach. Do tego celu najwygodniejsze są przygotowane trasy: do stylu klasycznego – założone tory, a do stylu łyżwowego (dowolnego) – trasa szeroka, utwardzona. W okolicach niektórych miast, gdy leży śnieg, zakładane są trasy biegowe. O najpopularniejszych miejscach, gdzie najczęściej śnieg jest i są zakładane trasy, piszemy w materiale: Gdzie na biegówki w Polsce.
W nauce prawdziwego biegania stylem klasycznym lub łyżwowym bardzo pomoże instruktor, który od razu wychwyci wszystkie błędy i podpowie, co zmienić, aby poruszać się lepiej technicznie, a przez to skuteczniej. Opanowanie technik jest warunkiem rozpoczęcia autentycznego biegania (nie człapania) na nartach. Do zwykłego spaceru na biegówkach technika idealna być nie musi.
Stylu klasycznego można się też uczyć bez założonych torów, ale jest to nieco trudniejsze i trzeba liczyć się z tym, że narty nie będą poruszały się dokładnie w linii prostej. Można sobie założyć samemu tory, w jedną stronę idąc w nieubitym śniegu, a wracać po śladzie, w ubitych już torach, nieidealnych, ale jednak torach. Jeśli ktoś jest na to gotowy, może iść na narty gdziekolwiek – w pobliskim lesie, parku, na wał przeciwpowodziowy, na pole.
W co ubrać się na narty biegowe
Najlepiej w dwuczęściowy strój sportowy wykonany z nowoczesnych materiałów oddychających. Ważne są nieprzemakalne spodnie z wąskimi nogawkami (szerokie będą się o siebie ocierać) oraz kurtka z przedłużonym z tyłu stanem. Do tego lekka czapka i rękawiczki, najlepiej takie do biegania na nartach, które nie zsuną się podczas odpychania się kijkami (albo zwykłe sportowe, zapinane w nadgarstku na rzep). Osoba początkująca musi liczyć się z tym, że nie uniknie upadków, dlatego nieprzemakalne spodnie i kurtka na tym etapie przygody z biegówkami są naprawdę przydatne. Później wystarczą legginsy do biegania i takaż kurtka.
Wydatek energetyczny na biegówkach jest naprawdę spory, a ciało mocno się rozgrzewa, dlatego na prawdziwe bieganie nie trzeba ubierać się zbyt ciepło. Co innego spacer na biegówkach – ten może wymagać cieplejszej odzieży.
Czytaj też:
Jak dobrać narty biegowe?
Jak wędrować na nartach po dzikim terenie?
Pomysły na aktywność fizyczną w zimie – 14 propozycji
