Układ odpornościowy oraz mózg pełnią niezwykle ważne funkcje w organizmie dziecka. Odporność stanowi barierę ochronną przed drobnoustrojami, mózg jest natomiast centrum dowodzenia nad całym organizmem. Proces ich rozwoju jest bardzo złożony – zaczyna się już w momencie poczęcia i trwa przez pierwsze lata życia dziecka. Jak mama może go wspierać?
Co powinnaś wiedzieć?
- Układ odpornościowy i mózg dziecka kształtują się przez cały okres ciąży oraz w pierwszych latach jego życia.
- Po narodzinach odporność i "supernarząd" nie są jeszcze w pełni dojrzałe, ich rozwój to dynamiczny i długotrwały proces, który potrzebuje wsparcia.
- Mama może wspomagać rozwój dziecka, m.in. poprzez odpowiedni sposób żywienia.
1000 pierwszych dni, okres już od poczęcia przez pierwsze lata życia, to kluczowy czas dla rozwoju dziecka. Jeszcze długo po narodzinach intensywnie rozwija się mózg, kształtuje się układ pokarmowy i odpornościowy. Narządy oraz układy w młodym organizmie dojrzewają w różnym tempie, niektóre z nich potrzebują więcej czasu, aby się rozwinąć. Mózg w wieku 5 lat osiągnie masę mózgu osoby dorosłej, a jego najintensywniejszy wzrost przypada na pierwsze 3 lata życia dziecka.
Jak przebiega rozwój mózgu?
Rozwój mózgu zaczyna się już w życiu płodowym:
- pomiędzy 6. a 7. tygodniem ciąży kształtują się półkule kory mózgowej,
- przed końcem 10. tygodnia życia mózg jest już złożonym i wyspecjalizowanym narządem – przez ten czas z jednej komórki "supernarządu" dziecka powstaje aż ok. miliarda wyspecjalizowanych komórek,
- w 5. miesiącu ciąży powstają komórki nerwowe, odpowiedzialne za rozpoznawanie smaku, zapachu, dźwięku, światła i dotyku,
- w 24.-28. tygodniu dziecko reaguje już na głos mamy. W tym czasie nabywa także umiejętność zaciskania dłoni oraz odruch ssania – dzięki czemu po narodzinach może spożywać pokarm mamy,
- mózg dziecka liczy 100 miliardów komórek nerwowych – w trakcie ciąży tworzą się one w tempie 250 tysięcy na minutę!
W ciągu 2 lat po narodzinach w mózgu w każdej sekundzie powstawać będą dwa miliony nowych połączeń nerwowych odpowiedzialnych za przekazywanie informacji.
Początki układu odpornościowego
Odporność dziecka zaczyna się kształtować w czasie ciąży. Rozwój układu immunologicznego uzależniony jest w pewnym stopniu od stylu życia i sposobu żywienia przyszłej mamy.
Około 17. tygodnia ciąży przez łożysko mamy dziecku przekazywane są matczyne przeciwciała – w postaci immunoglobulin klasy G1 – które przyczyniają się do ochrony niemowlęcia przed wirusami i infekcjami w pierwszych miesiącach życia.
W chwili narodzin układ odpornościowy niemowlęcia jest niedojrzały i trudno jest mu bronić się przed bakteriami i wirusami. To właśnie u niemowląt występuje największe ryzyko zachorowań i infekcji. Pełną dojrzałość osiągnie dopiero około 12. roku życia dziecka, dlatego wcześniej wymaga wsparcia dzięki:
- właściwemu żywieniu,
- spacerom na świeżym powietrzu,
- wietrzeniu i utrzymywaniu odpowiedniej wilgotności w pomieszczeniach,
- dopasowywaniu ubioru dziecka do temperatury,
- unikaniu miejsc, w których dziecko może być narażone na kontakt z chorymi.
Wsparcie mamy od samego początku
Dla wsparcia odporności i mózgu niemowlęcia najlepsze jest mleko mamy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia i kontynuację karmienia piersią do 2. roku życia lub dłużej, przy jednoczesnym rozszerzeniu diety dziecka. Mleko matki posiada w swoim składzie unikalną kompozycję składników:
- witamin (poza witaminami D i K, które należy suplementować w porozumieniu z lekarzem),
- białek pokarmowych i funkcjonalnych: laktoferynę, która działa stymulująco na układ odpornościowy,
- przeciwciał slgA,
- długołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które są potrzebne do budowy komórek nerwowych oraz powstania między nimi połączeń odpowiedzialnych za przekazywanie bodźców.
Badania nad składem kobiecego pokarmu przyczyniły się do powstania Bebilon 2 z Pronutra+ – nr 1 rekomendowany przez pediatrów, wśród mlek następnych*. Produkt zawiera witaminy A, C i D*, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, a także kwas alfa-linolenowy**, ważny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych, oraz opatentowaną, klinicznie przebadaną kompozycję galakto- i fruktooligosacharydów (GOS/FOS).
* Wśród mlek następnych, na podstawie badania TNS Polska S.A. z maja 2017 r., błąd statystyczny badania do 5,6%.
** Bebilon 2 z Pronutra+, zgodnie z przepisami prawa, zawiera kwas alfa-linolenowy (ALA) oraz witaminy A, C i D.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.