Źródła potasu w diecie: sprawdź co zawiera potas. Jakie produkty i potrawy warto jeść, aby nie mieć niedoborów potasu?

zrodla potasu.jpg fot. Adobe Stock, New Africa
Najlepsze źródła potasu to soja, kakao, morele. Bogate w potas są też niektóre warzywa, chude mięsa, orzechy i pestki. Potasu dostarczają też owoce, jaja i nabiał. Przy niewielkich niedoborach tego pierwiastka wystarczy zmodyfikować dietę tak, aby posiłki zawierały cenne naturalne źródła potasu. Czasami jednak niezbędne jest przyjmowanie preparatów z tym pierwiastkiem.
Ewa Cwil / 10.11.2023 10:11
zrodla potasu.jpg fot. Adobe Stock, New Africa

Najlepsze źródło potasu? Pomidory – taką odpowiedź poda wielu ludzi. Tymczasem, choć pomidory są bogate w potas, to nie są nawet w pierwszej piątce produktów najbogatszych w ten pierwiastek. Okazuje się, że w celu uzupełnienia tego mikroelementu lepiej sięgać po inne łatwodostępne produkty spożywcze.

Spis treści:

  1. Produkty bogate w potas
  2. Co ma najwięcej potasu?
  3. Dzienne zapotrzebowanie na potas
  4. Jak podnieść poziom potasu?
  5. Co wypłukuje potas
  6. Objawy niedoboru potasu

Produkty bogate w potas

W poniższej tabeli zamieszczamy produkty uważane za dobre źródła potasu. Umieszczamy je w niej w kolejności wzrastającej zawartości tego pierwiastka. Oddzielnie, w kolejnej części tekstu, wymieniamy produkty najbogatsze w potas.

Produkty bogate w potas – tabela:

produkt zawartość potasu/ 100 g
ser żółty 100 mg
ser biały 100 mg
mąka 100-140 mg
owoce 100-350 mg
jaja 130 mg
mleko 140 mg
warzywa, ziemniaki 150-400 mg
jogurt naturalny 200 mg
kasze gruboziarniste 200-400 mg
sok pomidorowy 260 mg
chleb pełnoziarnisty 300-400 mg
chude mięso 300-400 mg
ryby 300-400 mg
płatki owsiane, jęczmienne, żytnie 380-400 mg
migdały, orzechy 500-800 mg
szpinak 580 mg
awokado 600 mg
owoce suszone 650-950 mg
nasiona słonecznika 800 mg
pestki dyni 810 mg
groch suchy 870 mg
groch suchy 940 mg
mak 960 mg

Bogata w potas jest też rzeżucha (606 mg). Potas pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. To dzięki niemu m.in. komórki mogą przekazywać sobie impulsy elektryczne, a napięcie mięśni i ciśnienie krwi, pozostaje w normie. Pomaga zachować równowagę kwasowo-zasadową i kontrolować ilość wody w organizmie. To pierwiastek bardzo ważny dla zdrowia, dlatego warto tak komponować dietę, aby go w niej nie brakowało. W Polsce od lat głównym źródłem potasu w diecie są ziemniaki.

Co ma najwięcej potasu?

Do produktów zawierających potas w największej ilości (powyżej 1000 mg tego pierwiastka w 100 g produktu) należą następujące pokarmy:

  • soja – 2100 mg potasu w 100 g suchych ziaren,
  • kakao – 1900 mg potasu w 100,
  • morele suszone – 1700 mg potasu w 100 g,
  • fasola – 1200 mg potasu w 100 g suchych ziaren,
  • orzechy pistacjowe – 1100 mg potasu w 100 g,
  • koncentrat pomidorowy – 1070 mg potasu w 100 g.

Co ma najwięcej potasufot. Co ma najwięcej potasu/ Adobe Stock, samael334

Dzienne zapotrzebowanie na potas

Dzienne zapotrzebowanie na potas dla dorosłych mężczyzn i kobiet (także kobiet w ciąży) wynosi 3500 mg. Tymczasem jak pokazują statystyki, wciąż dostarczamy go sobie za mało (około 2600 mg/dobę).

W 2017 roku Instytut Żywności i Żywienia, doprecyzował zalecenia dotyczące dziennego zapotrzebowania na potas dla różnych grup wiekowych i dla kobiet w okresie laktacji. Wynoszą one odpowiednio:

  • niemowlęta: 400 - 750 mg,
  • dzieci 1 - 3: 800 mg,
  • dzieci 4 - 6: 1100 mg,
  • dzieci 7 - 9: 1800 mg,
  • nastolatki 10 - 12 lat: 2400 mg,
  • nastolatki 13 - 15: 3000 mg,
  • nastolatki 16 - 18: 3500 mg,
  • kobiety karmiące: 4000 mg.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, czy nie masz niedoboru lub nadmiaru potasu w organizmie, możesz wykonać badanie stężenia potasu we krwi. Normy potasu różnią się w zależności od wieku.

Jak podnieść poziom potasu?

Szukając źródeł potasu, nie sięgaj w pierwszej kolejności po suplementy – wiele cennych składników twój organizm przyswaja z produktów spożywczych. Można także zamienić zwykłą sól na sól potasową. Poniżej kilka przykładów potraw bogatych w potas wraz z zawartością tego pierwiastka w 1 porcji:

  • zupa pomidorowa z warzywami i oregano – 1178 mg,
  • papryka czerwona nadziewana mięsem z kurczaka z curry – 988 mg,
  • zupa z soczewicy z ziemniakiem i pomidorem – 932 mg,
  • chłodnik z awokado – 825 mg,
  • krupnik z suszonymi grzybami – 757 mg,
  • sałatka nicejska z tuńczykiem i cukinią zamiast ziemniaków – 638 mg,
  • gazpacho – 636 mg,
  • sałatka z pomidorów, rzodkiewek, pieczarek i soczewicy z tymiankiem – 542 mg,
  • bitki wołowe z selerem naciowym i lubczykiem – 517 mg,
  • łosoś z imbirem i koperkiem, grillowany – 459 mg.

Przy znacznych niedoborach potasu, lekarz może zalecić przyjmowanie preparatów z tym pierwiastkiem, aby szybko podnieść jego poziom w organizmie.

Co wypłukuje potas?

Wypłukiwanie potasu może być spowodowane fizjologią lub stanami chorobowymi. U zdrowego człowieka potas wypłukiwany jest wraz z potem, a więc jego utratę z organizmu potęguje wysiłek fizyczny i upały. Także niektóre napoje i przyprawy nasilają ucieczkę potasu z ciała. Należą do nich: herbata, kawa, niektóre herbaty ziołowe oraz sól. Kolejnym czynnikiem jest przewlekły stres.

Nasilone wypłukiwanie potasu towarzyszy też następującym stanom:

  • niedobór witamin z grupy B (też kwas foliowy),
  • biegunki,
  • przyjmowanie niektórych leków nasercowych,
  • przyjmowanie niektórych leków przeciwalergicznych i na astmę,
  • przyjmowanie leków moczopędnych,
  • nadpotliwość.

Objawy niedoboru potasu

Niedobór potasu w organizmie nosi nazwę hipokalemii. Objawia się ona bardzo różnie w zależności od nasilenia niedoboru. Mogą występować:

  • zaparcia,
  • osłabienie mięśni,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • drżenie mięśni,
  • mrowienie i drętwienie w kończynach,
  • nadpobudliwość,
  • apatia,
  • zakwaszenie organizmu wskutek gromadzenia się kwasu mlekowego i pirogronowego.

Znaczny niedobór potasu uważany jest za stan zagrożenia zdrowia lub życia i wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Źródła:
1. Kunachowicz H. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005
2. Cichocka A: Praktyczny poradnik żywieniowy w odchudzaniu oraz profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2. Wyd. Medyk Sp. z o.o., Warszawa 2010

Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 2.02.2021 r. przez Beatę Jasinę-Wojtalak.

Czytaj także:
Nadmiar potasu a kawa – czy i jaką można pić?
Potas we krwi – normy, przyczyny nadmiaru i niedoboru
Co jeść przy wysokim potasie? Zasady diety ubogopotasowej

Redakcja poleca

REKLAMA