Maltodekstryna jest dodatkiem do żywności. Jeśli jesteś świadomym konsumentem, z pewnością przed wrzuceniem produktów do koszyka przeglądasz ich skład. Jeśli nie – powinnaś. Wiele składników, nawet w najpopularniejszych produktach, jest bardzo szkodliwych na dłuższą metę. Inne tylko kojarzą się negatywnie, jednak w rzeczywistości nie wyrządzają większej krzywdy. Do której z tych kategorii należy maltodekstryna?
Spis treści:
- Maltodekstryna – co to?
- Zastosowanie maltodekstryny
- Szkodliwość maltodekstryny
- Maltodekstryna – skutki uboczne
Maltodekstryna – co to?
Maltodekstryna najczęściej jest białym proszkiem, który po dodaniu do niego wody, tworzy lepką strukturę. Jest ona wielocukrem, stworzonym z połączonych ze sobą cząsteczek cukrów prostych. Czasami maltodekstryny mają postać płynnego koncentratu.
Maltodekstryna jest węglowodanem, ale wysokoprzetworzonym. Pozyskuje się ją z kukurydzy, ryżu, pszenicy, tapioki, ziemniaków, a dokładniej ze skrobi, którą zawierają. Aby uzyskać maltodekstrynę, stosuje się proces hydrolizy, w którym za pomocą wody, enzymów (alfa-amylazy) i kwasów rozbija się skrobię na mniejsze „kawałki”. Zwykle w finalnym produkcie znajduje się od 3 do 20 cząsteczek glukozy.
Maltodekstryna nie ma dużej wartości odżywczej, lecz jest łatwostrawna i szybko dostarcza energii. Nie ma słodkiego smaku lub jest bardzo mało słodka. 100 g maltodekstryny dostarcza 380 kcal i 99 g węglowodanów.
Zastosowanie maltodekstryny
Maltodekstryna należy do substancji dodawanych do żywności w celu poprawy jakości, konsystencji oraz wyglądu produktów spożywczych. Jest bardzo często wykorzystywana w przetwórstwie spożywczym.
Dodawana jest do wielu produktów:
- napojów i odżywek dla sportowców,
- jogurtów,
- sosów,
- przypraw,
- płatków śniadaniowych,
- słodzików,
- wypieków,
- piwa,
- słodyczy,
- słodkich napojów.
Maltodekstrynę stosuje się też w przemyśle kosmetycznym, gdzie pełni rolę zagęstnika.
Maltodekstryna w sporcie
Niektóre produkty modyfikowane, dzięki współczesnej nauce, okazują się czasem lepsze w działaniu niż w postaci naturalnej. Jedną z takich substancji jest właśnie maltodekstryna. Znanym faktem jest, że mięśnie podczas wysiłku energię czerpią głównie z glukozy. Rozwój techniki i medycyny sprawił, że w sporcie coraz częściej stosowana jest glukoza także w postaci maltodekstryny. Często dodawana jest do odżywek – węglowodanowych oraz węglowodanowo- białkowych. Liczne badana potwierdzają także skuteczność maltodekstryny w kwestii żywienia w sporcie.
Maltodekstryna może być szczególnie przydatna podczas sportów bardzo intensywnych, siłowych, ale też może szybko dostarczać energii podczas długotrwałych wysiłków wytrzymałościowych.
fot. Zastosowanie maltodekstryny/ Adobe Stock, sulit.photos
Szkodliwość maltodekstryny
Pomimo tego, że wszelkie zagęszczacze i poprawiacze smaku, zapachu czy konsystencji kojarzą się negatywnie, to maltodekstryna nie należy do niebezpiecznych dla zdrowia środków. Jest uznawana za substancję bezpieczną, nieszkodząca znakomitej większości zdrowych ludzi. Co prawda wskazuje się na negatywny wpływ na florę bakteryjną w układzie pokarmowym, a także posiada ona wysoki indeks glikemiczny, jednak nie jest to środek wyraźnie niebezpieczny.
Maltodekstryna spożywana w nadmiarze może niekorzystnie wpływać na florę bakteryjną jelit. Powoduje zmniejszenie ilości korzystnie działających bakterii i jednocześnie ułatwia namnażanie się szczepów niekorzystnie działających na jelita. To może zwiększać ryzyko rozwinięcia się chorób zapalnych jelit, np. choroby Leśniowskiego-Crohna, zwłaszcza że maltodekstryna sprzyja bakteriom E.coli. Wspomaga też bakterie salmonelli, co może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych w jelitach.
Co ciekawe, są doniesienia naukowe mówiące o tym, że fermentacja maltodekstryny w jelitach może zmniejszać ryzyko raka jelita grubego. Chodzi o formę maltodekstryny (fibersol-2) odporną na trawienie, która wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Indeks glikemiczny maltodekstryny
Maltodekstryna ma indeks glikemiczny (IG) wyższy od cukru. Wynosi on 105-185. Dlatego maltodekstryna nie powinna być spożywana bez kontroli przez cukrzyków czy osoby cierpiące na insulinooporność, gdyż może powodować gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi.
Jednak dla osób cierpiących na hipoglikemię maltodekstryna może być sposobem na szybkie podniesienie poziomu cukru we krwi do prawidłowego poziomu.
Maltodekstryna w ciąży
Maltodekstryna w ciąży jest bezpiecznym składnikiem diety i stanowi część węglowodanów w diecie. Jednak ciężarne z cukrzycą ciążową powinny zwracać uwagę, aby nie spożywać jej w nadmiarze ze względu na wysoki indeks glikemiczny.
Maltodekstryna – skutki uboczne
Niegdyś sądzono, że na obecność maltodekstryny w produktach powinny zwracać uwagę osoby chorujące na celiakię. Jeśli bowiem została ona pozyskana z pszenicy, może zawierać pewną ilość glutenu. Tymczasem maltodekstryna jest produktem bezglutenowym. Wynika to stąd, że często produkowana jest z innych, bezglutenowych źródeł, a proces przekształcenia skrobi z pszenicy w maltodekstrynę pozbawia ją glutenu.
U niektórych osób maltodekstryna może wywołać alergie lub objawy nietolerancji – świąd, kurcze mięśni, napady astmy, duszności.
Źródło: Sara Cuesta Sancho, Susan Losee Olson, Eui Young So, Kazuhiro Shimomura, Toru Ouchi & Fabian Preuss. (2016) Fibersol-2 induces apoptosis of Apc-deficient colorectal Cancer (SW480) cells and decreases polyp formation in Apc MIN mice. Cancer Biology & Therapy 17:6, pages 657-663
Treść artykułu pierwotnie opublikowała 9.02.2018 r. Wioletta Górecka.
Czytaj także:
Wpływ słodzików na mikroflorę jelitową
Dlaczego do żywności dodaje się dwutlenek siarki i czy to jest bezpieczne?
Glutaminian sodu – szkodliwy czy obojętny dla zdrowia?
