Kto nie powinien jeść arbuza? Przeciwwskazania mogą dotknąć też ciebie

kto nie powinien jeść arbuza fot. Adobe Stock, maxblechenko
Arbuzów nie powinny jeść osoby, które mają problemy z nerkami i muszą przez to ograniczać ilość spożywanej wody i potas. Arbuzów bez ograniczeń nie mogą jeść też osoby z niewydolnością serca i pijące regularnie alkohol. Niektóre cechy arbuzów (np. wysoką zawartość wody) można traktować jako wadę lub zaletę, w zależności od specyficznych wymagań diety.
/ 04.07.2022 05:45
kto nie powinien jeść arbuza fot. Adobe Stock, maxblechenko

Przeciwwskazania do jedzenia arbuzów są nieczęste, ale kategoryczne. Najczęściej dotyczą wysokiej zawartości potasu i wody w tych owocach. Jeśli dotyczy cię któreś z wymienionych przeciwwskazań do jedzenia arbuzów, nie łam zasad i faktycznie zrezygnuj z jedzenia tych owoców. Właściwości prozdrowotne arbuzów są atrakcyjne, a arbuzy mają dużo zalet. Nie skorzystasz z nich jednak, jeśli będziesz jeść arbuzy wbrew zaleceniom rezygnacji z tych owoców.

Spis treści:

  1. Wysoki potas i problemy z nerkami
  2. Niewydolność nerek
  3. Picie alkoholu
  4. Niewydolność serca
  5. Nietolerancja fruktozy

Wysoki potas i problemy z nerkami: przeciwwskazanie do jedzenia arbuzów

Podstawowym przeciwwskazaniem do jedzenia arbuzów jest zalecenie diety ubogopotasowej. To ten sam typ zalecenia, co przeciwwskazania do jedzenia truskawek, przeciwwskazania do jedzenia czereśni, czy przeciwwskazanie do jedzenia czarnych porzeczek. Osoby z wysokim potasem we krwi nie mogą jeść żadnych z tych owoców.

Arbuz jest szczególnie przeciwwskazany z uwagi na ponadprzeciętnie dużo potasu (112 mg/ 100 g arbuza) i fakt, że arbuza je się zazwyczaj w większych porcjach na raz. Hiperkaliemia, czyli wysoki potas we krwi, dotyczy przede wszystkim osób z niewydolnością nerek w różnym stadium. Kolejne przeciwwskazanie do jedzenia arbuza też jest z tym związane.

Niewydolność nerek: przeciwwskazanie do jedzenia arbuzów

Osoby z zaawansowaną niewydolnością nerek często mają zalecenie ograniczania płynów w diecie. Ściśle reguluje się, ile wody mogą wypić dziennie, by nie obciążyć nadmiernie uszkodzonych już nerek. Nie mogą pić oni nawet zdrowej, czystej wody bez limitów. Żeby poskromić pragnienie chorych, zaleca się np. ssanie kostek lodu lub płukanie wodą ust bez jej połykania.

Nic dziwnego, że arbuz jest chorym na niewydolność nerek przeciwwskazany. To przecież owoc złożony w ponad 90% z wody. Kawałek arbuza o masie 250 g równa się spożyciu 225 ml wody. To prawie pełna szklanka! Zwróć jednak uwagę na to, że typów niewydolności nerek jest dużo. Nie wszystkie z nich wymagają ograniczenia płynów. Wszystko zależy od stadium niewydolności, GFR i tego, czy chory jest poddawany dializom.

Nie masz pewności, że dany problem dotyczy też ciebie? Porozmawiaj z lekarzem, jakie są zalecenia dotyczące przyjmowania płynów w twojej przypadłości. Problemy z nerkami mogą wymagać zarówno zwiększenia przyjmowania płynów (np. kamienie nerkowe, wtedy arbuz jest wręcz wskazany!), jak i ich drastycznego ograniczania. Jeśli musisz płyny ograniczać, niestety arbuz to nie owoc dla ciebie.

Picie alkoholu: przeciwwskazanie do jedzenia arbuzów

Alkohol może wchodzić w interakcje z likopenem, zdrowym składnikiem z arbuza. To szczególnie zauważalne u osób regularnie, codziennie pijących alkohol etylowy. Oczywiście namawiamy do odstawienia alkoholu, a nie zdrowych arbuzów. Jeśli jednak mimo wszystko wybierzesz mniej zdrową opcję, nie jedz arbuza w połączeniu z alkoholem. Likopen w dużych dawkach + alkohol etylowy dają szkodliwe dla wątroby połączenie.

Interakcja ta została zbadana jedynie z udziałem szczurów, którym podawano suplementy z likopenem, a dodatkowo codziennie pojono je alkoholem. Badacze liczyli pewnie na uzyskanie wyników, w których okazałoby się, że zdrowy i antyoksydacyjny likopen może w pewnym stopniu chronić wątrobę szczurów, a później osób nadużywających alkoholu. Wyniki były wręcz przeciwne. Naukowcy zauważyli, że grupa szczurów, której podawano połączenie likopen + alkohol, jeszcze szybciej wytwarza ogniska zapalne w wątrobie. Konkretniej, zaobserwowano wzrost stężenia wątrobowego białka CYP2E1 wywołującego zapalenia.

Wyniki te nie są jeszcze równoznaczne z ostatecznym zakazem łączenia alkoholu z arbuzem (ale też bogatymi w likopen pomidorami). To mechanizm ciekawy i przydatny dla naukowców, z którego warto zdawać sobie sprawę. Dowody nie są jednak tak zaawansowane, by demonizować okazjonalnie pite drinki alkoholowe na bazie świeżego arbuza i drink Bloody Mary, z dodatkiem soku pomidorowego.

Oczywiście codziennie picie alkoholu jest bardzo niezdrowe samo w sobie, dodatkowe spożycie likopenu jest w tym wypadku „najmniejszym problemem”. Dotyczy cię ten problem? Interakcję alkoholu z arbuzem potraktuj jako ciekawostkę, a skup się mocniej na sposobach rozwiązywania problemów z alkoholem.

Niewydolność serca: przeciwwskazanie do jedzenia arbuzów

Niewydolność serca także może wymagać ograniczenia przyjmowanych płynów. Jeśli serce nie „nadąża” z pompowaniem krwi, lekarz może zdecydować o włączeniu zalecenia polegającego na ograniczeniu wypijanych płynów i wody spożywanej w posiłkach. Objawia się to np. charakterystycznie puchnącymi kostkami. Trzeba zrezygnować wtedy też z jedzenia arbuzów. Wiesz już, że te owoce to głównie woda, której nie można przyjmować w niewydolności serca za dużo.

Nietolerancja fruktozy - przeciwwskazanie do jedzenia arbuzów

Arbuz wcale nie ma dużo cukru, IG arbuza jest niski, a arbuzy mogą jeść nawet cukrzycy. Arbuz jest też owocem o stosunkowo niewysokiej zawartości fruktozy, ale jada się go w większych dawkach. 100 g arbuza dostarcza ok. 3,4 g fruktozy. To mniej niż znajdziesz w tabeli wartości odżywczych czereśni, lub tabeli wartości odżywczych borówek amerykańskich. Mimo wszystko, arbuzy jada się zazwyczaj w większych porcjach. To niepolecane przy nietolerancji fruktozy, trzeba zachować umiar.

Nietolerancja fruktozy objawia się najczęściej problemami żołądkowymi po zjedzeniu bogatych w ten cukier produktów. Jeśli po dużym kawałku arbuza masz ten problem, może jesteś wrażliwa na fruktozę, lub inne cukry FODMAP. Zmniejsz jednorazową porcję arbuza, lub całkiem go wyklucz.

Biegunki i wzdęcia po arbuzach nie są niczym nowym i rzadkim. Jeśli też ci się przytrafiają, nie jedz arbuza na noc, a najlepiej ogólnie ogranicz arbuzy w diecie.

Źródła:

Veeramachaneni S, Ausman LM, Choi SW, Russell RM, Wang XD. High dose lycopene supplementation increases hepatic cytochrome P4502E1 protein and inflammation in alcohol-fed rats. J Nutr. 2008 Jul;138(7):1329-35. doi: 10.1093/jn/138.7.1329. PMID: 18567756; PMCID: PMC2543121.

Czytaj także:
Woda brzozowa jest zdrowa, ale nie dla każdego. Kto nie powinien pić soku z brzozy? Oto przeciwwskazania
Chrzan jest zdrowy, ale nie każdy powinien go jeść. Na co szkodzi chrzan?
Pokrzywy są zdrowe, ale nie dla każdego. Jakie są przeciwwskazania do jedzenia i picia pokrzyw?

Redakcja poleca

REKLAMA