Ksylitol czy erytrol to słodziki nazywane alkoholami cukrowymi. Oczywiście nie mają nic wspólnego z alkoholem obecnym w napojach wyskokowych i nie mają jego właściwości. Odznaczają się za to innymi, które sprawiają, że stają się cennymi zamiennikami cukru. Choć oba naturalnie występują np. w owocach, odznaczają się nieco innymi właściwościami i nieco inaczej wpływają na organizm.
Spis treści:
- Co lepsze: ksylitol czy erytrol
- Ksylitol czy erytrol do pieczenia
- Ksylitol czy erytrol dla cukrzyka
- Erytrol czy ksylitol dla dzieci
- Erytrol czy ksylitol na jelita
Co lepsze: ksylitol czy erytrol?
Zanim odpowiemy na pytanie, co jest lepsze i zdrowsze: ksylitol czy erytrol, najpierw trzeba poznać ich najważniejsze właściwości.
Ksylitol to substancja naturalnie obecna w owocach, warzywach, ale i naszych ciałach. Stopniem słodkości i smakiem przypomina cukier i w wielu sytuacjach można go nim zastępować 1:1. Ksylitol nie jest jednak bezkalorycznym słodzikiem, a jest jedynie 40% mniej kaloryczny niż on. Ksylitol wyglądem przypomina cukier.
Bezpieczna dawka ksylitolu u osoby dorosłej wynosi 15 g dziennie w dawce podzielonej. Jej przekroczenie może wywołać wzdęcia i biegunki.
Erytrol też jest naturalną substancją, która występuje w owocach, ale i w grzybach i fermentowanej żywności, ale nie w ludzkim organizmie. Nie jest tak samo słodki, jak cukier, bo ocenia się, że słodkością odpowiada cukrowi w 60-80%, co oznacza, że aby uzyskać taką samą słodkość potraw czy napojów, trzeba użyć go więcej niż cukru o ok. 30%. Za to erytrytol nie zawiera kalorii, a wyglądem przypomina cukier.
Erytrol nie wywołuje biegunek i wzdęć nawet przy dawce 1 g na kg masy ciała, jedynie jednorazowe przyjęcie ponad 50 g tego słodzika może wywołać mdłości i burczenie w brzuchu. Jednak jednorazowa dawka 25-30 g (czyli dwa razy większa niż dzienna dawka ksylitolu) nie wywołuje takich objawów.
Oba słodziki zmniejszają ryzyko próchnicy, gdyż nie są pożywką dla bakterii wywołujących tę chorobę. Ksylitol jest droższy od erytrolu, ale używa się go nieco mniej.
Erytrol wykazuje działanie antyoksydacyjne, co może pomóc w zapobieganiu rozwojowi chorób serca i całego układu krążenia.
Z kolei Ksylitol o ok. 25% redukuje u dzieci ryzyko zachorowania na infekcje ucha środkowego i zapalenie zatok, gdyż zapobiega namnażaniu się bakterii Streptococcus pneumoniae.
Erytrol i ksylitol zostały uznane za bezpieczne do stosowania u ludzi. Jednak aby odpowiedzieć na pytanie, co jest lepsze: ksylitol czy erytrol, trzeba jeszcze zapytać: do czego mają być użyte lub przez kogo? Poniżej odpowiedzi.
fot. Ksylitol czy erytrol do pieczenia/ Adobe Stock, Виктория Попова
Ksylitol czy erytrol do pieczenia?
Obie substancje słodzące (ksylitol i erytrol) są odporne na działanie wysokiej temperatury i nadają się do pieczenia ciast i ciasteczek, poza ciastami drożdżowymi – drożdże piekarnicze nie potrafią czerpać z nich energii, więc ciasto na nich nie wyrasta.
W przepisie należy użyć więcej erytrolu niż ksylitolu, aby ciasto zachowało swoją słodkość. Jednak jego cena jest niższa niż ksylitolu, co sprawia, że koszt ciasta będzie podobny przy użyciu obu substancji słodzących. Natomiast kaloryczność ciasta z ksylitolem będzie wyższa niż ciasta z erytrolem.
Ksylitol czy erytrol dla cukrzyka?
Zgodnie z wynikami badań naukowych ksylitol może być cennym składnikiem diety cukrzyka. Indeks glikemiczny tego słodzika wynosi 8. Z tego powodu naukowcy uważają, że pomaga stabilizować poziom cukru we krwi u cukrzyka i może być używany w profilaktyce cukrzycy typu 2. Pamiętaj jednak, że ksylitol jest źródłem węglowodanów i podnosi poziom cukru w przeciwieństwie do erytrolu.
Z kolei erytrol został przez naukowców uznany za najlepszy wybór substancji słodzącej w przypadku cukrzyków. Erytrol ma indeks glikemiczny 0, co znaczy, że w ani trochę nie podnosi poziomu cukru we krwi i nie powoduje wyrzutu insuliny.
Erytrol czy ksylitol dla dzieci?
Ksylitol nadaje się dla dzieci od 3. roku życia i należy go dzieciom dawkować ostrożnie, aby nie wywołał podrażnienia układu pokarmowego.
Jeśli chodzi o erytrytol, to przyjmuje się, że można go podawać dzieciom od 2. roku życia. U młodszych dzieci może podrażnić układ pokarmowy, co wynika z małej masy ciała dziecka, co zwiększa dawkę słodzika na kilogram masy ciała.
Erytrol czy ksylitol na jelita?
Ksylitol wydaje się lepszym wyborem przy zaburzeniach flory bakteryjnej jelit, gdyż działa jak probiotyk, odżywiając korzystne dla zdrowia bakterie jelitowe. Erytrytol natomiast nie może być dla nich pożywką, więc w żaden sposób nie wpływa na mikrobiom jelitowy, a więc go nie wspiera, ale też mu nie szkodzi.
Zarówno ksylitol, jak i erytrol mogą u niektórych osób powodować problemy jelitowe. Sprawdź samemu, który z tych słodzików lepiej sprawdza się u ciebie na jelita. Czasem różnice w tolerancji jelitowej mogą być również pomiędzy różnymi markami ksylitolu i erytrolu.
Czytaj także:
Stewia – co to za słodzik, właściwości, kcal
Wpływ słodzików na mikroflorę jelitową
Ksylitol czy stewia – co wybrać?