Żurawina jest przydatna dla cukrzyków i osób z insulinoopornością, bo uzupełnia dietę w zdrowe polifenole. Mają one zdolności polepszania metabolizmu glukozy. Z drugiej strony żurawina też dostarcza cukrów prostych. Nie każda forma żurawiny będzie obniżać poziom glukozy i działać prozdrowotnie.
Spis treści:
- Węglowodany i cukry w żurawinie
- Indeks glikemiczny żurawiny
- Czy żurawina obniża cukier?
- Czy cukrzycy mogą jeść żurawinę?
- Zalety żurawiny w cukrzycy
Węglowodany i cukry w żurawinie
Żurawina naturalnie nie zawiera zbyt dużo cukru, ale przez cierpki smak często bywa dosładzana. Więcej cukrów jest też w skoncentrowanej żurawinie suszonej. Oto zawartość węglowodanów w żurawinie i popularnych przetworach żurawinowych.
| Składnik | Żurawina świeża | Żurawina suszona słodzona | Sok żurawinowy 100% |
| Węglowodany ogółem | 12 g | 82,8 g | 12,2 g |
| Błonnik | 3,6 g | 5,3 g | 0,1 g |
| Cukry ogółem | 4,27 g | 72,6 g | 12,1 g |
| Sacharoza | 0,16 g | 15,8 g | - |
| Glukoza | 3,44 g | 29,7 g | - |
| Fruktoza | 0,67 g | 27 g | - |
Indeks glikemiczny żurawiny
- Indeks glikemiczny (IG) świeżej żurawiny wynosi 45, czyli ma ona niski IG.
- Sok z żurawiny ma indeks glikemiczny równy 59, co umieszcza go w średnim zakresie IG.
- Suszona żurawina ma wyższy indeks glikemiczny wynoszący od 65 do 75. To już wysoki indeks glikemiczny.
Indeks glikemiczny to jednak nie wszystko. Do oceny przydatności żurawiny w diecie pod względem wpływu na glikemię sprawdza się także ładunek glikemiczny. Ładunek glikemiczny sugeruje, że najbezpieczniejszą formą spożycia żurawiny w diecie o niskim IG są świeże owoce żurawiny, które mają niski ładunek glikemiczny równy ok. 6 na porcję.
fot. Żurawina - indeks glikemiczny/ Adobe Stock, Галина Сандалова
Czy żurawina obniża, czy podnosi cukier?
Krótkoterminowo, zjedzenie żurawiny lub wypicie soku żurawinowego powoduje podbicie cukru, ponieważ to źródło cukrów prostych. Żurawina nie ma ich zbyt wiele, więc cukier we krwi nie podskoczy gwałtownie, ale nie licz na to, że zjedzenie żurawiny obniży momentalnie glukozę.
Podchodząc do spożycia żurawiny długoterminowo, może ona obniżać poziomy cukru we krwi. Żurawina zawiera bowiem wiele prozdrowotnych polifenoli, które chronią np. przed szkodliwą glikacją glukozy. Włączenie żurawiny do jadłospisu w celu poprawy poziomów cukru, może być więc dobrą strategią. Koniecznie trzeba jednak korzystać z niesłodzonych wyrobów żurawinowych.
Czy suszona żurawina podnosi cukier?
Suszona żurawina podnosi cukier znacznie bardziej, niż żurawina surowa. Niewielkie dawki suszonej żurawiny zjedzone np. z orzechami bogatymi w białko i tłuszcz nie podniosą cukru mocno, ale i tak zobaczysz skok. Nie kupuj suszonej żurawiny, jeśli chcesz uniknąć podniesienia cukru.
Czy cukrzycy mogą jeść żurawinę?
Cukrzycy mogą jeść żurawinę, jednak nie bez limitu. Świeża żurawina na surowo może pojawiać się w jadłospisie cukrzyków i osób z insulinoopornością częściej. Jest zdrowa i polecana. To jeden z lepszych owoców dla cukrzyków. Przetwory żurawinowe muszą być jednak limitowane.
Cukrzycy nie powinni stosować przetworzonej żurawiny z dodatkiem cukru. Dodatkowy cukier w wyrobach żurawinowych powoduje w diecie cukrzyka więcej szkód, niż zalet mają prozdrowotne związki, które można z żurawiną dostarczyć.
Czy cukrzycy mogą jeść suszoną żurawinę?
Suszona żurawina bez dodatku cukru może pojawić się w diecie cukrzyka od czasu do czasu, jednak tylko w pełnych posiłkach, nie jako osobna przekąska. Choć nie jest dosładzana, żurawina po wysuszeniu to też mała cukrowa bomba. 10-15 g suszonej żurawiny bez cukru to dawka, która nie zaszkodzi większości cukrzyków, a może dać korzyści w diecie. Umieszczaj ją tylko w posiłkach bogatych w białko i tłuszcz.
Cukrzycy muszą unikać kategorycznie słodzonej suszonej żurawiny. Pozbija cukier w podobnym stopniu, co słodycze!
Czy cukrzycy mogą pić sok żurawinowy?
Cukrzycy nie powinni ogólnie pić soków owocowych, ale sok z żurawiny może być tu wyjątkiem. Podobnie jak w przypadku soku z pigwy w cukrzycy, zalety obecne w soku z żurawiny przewyższają wady związane z zawartością węglowodanów w tym napoju. Nawet w wielu badaniach nad przydatnością żurawiny w cukrzycy, naukowcy stosują często formę soku lub ekstraktu z soku, jako sposób dawkowania żurawiny.
Cukrzycy mogą korzystać więc z soku żurawinowego, jednak z dużym umiarem. Po pierwsze, produkt nie może być dosłodzony. Po drugie, trzeba pić go w niewielkich dawkach. Rozróżnij też syrop żurawinowy od soku żurawinowego: syropu cukrzycy nie powinni spożywać wcale.
Dla osób z cukrzycą o uregulowanych poziomach cukru, polecana dawka soku 100% z żurawiny to ok. 50 - 100 ml dziennie. Najlepiej spożyć je w trakcie lub po posiłku, by zminimalizować skok glukozy.
Czy cukrzycy mogą stosować konfiturę z żurawiny?
Konfitura z żurawiny może pojawić się od czasu do czasu w diecie cukrzyka, jednak w naprawdę niewielkich ilościach. Łyżeczka konfitury żurawinowej musi wystarczyć. Warunkiem stosowania konfitury z żurawiny w diecie cukrzycowej, jest łączenie jej z produktami bogatymi w białko i tłuszcze. Możesz dodać więc łyżeczkę konfitury żurawinowej do obiadowego mięsa lub sera. Nie stosuj jednak konfitury z żurawiny np. na kanapce z białego chleba.
Zalety żurawiny w cukrzycy
Badania nad zaletami żurawiny w cukrzycy skupiają się nie tylko na ocenie, czy żurawina podnosi lub obniża poziom cukru. Uwzględniają też inne prozdrowotne właściwości żurawiny w diecie cukrzycowej. Badacze próbują znaleźć kompromis: odpowiednią dawkę i formę żurawiny dla diety cukrzycowej i nie tylko. Szukają porcji, która nie podbije mocno glukozy przez zawartość naturalnych cukrów, a jednocześnie dostarczy na tyle dużo polifenoli, że zadziała prozdrowotne.
Podstawowy wniosek badaczy jest jednak jeden: najlepiej sprawdza się żurawina surowa lub niskocukrowy sok. Włączenie żurawiny do diety cukrzycowej w tej formie, niesie najmniej efektów ubocznych.
Umieszczenie żurawiny w diecie w cukrzycy i insulinooporności, daje efekty w postaci:
- uregulowania poziomów cukru we krwi,
- zmniejszenia stanu zapalnego w organizmie (obniżenie poziomu CRP),
- podniesienia poziomów lipoprotein HDL ("dobrego cholesterolu"),
- obniżenie poziomu cukru na czczo,
- poprawę wrażliwości komórek na insulinę,
- obniżenie wskaźnika HOMA-IR (służącego do oceny zaawansowania insulinooporności).
Dokładne rezultaty zależały od zastosowanych w poszczególnych eksperymentach dawek żurawiny, ekstraktów lub soków żurawinowych. Wyniki badań naukowych pozwalają jednak sformułować jeden wniosek: żurawina może przynieść cukrzykom wiele zalet, pod warunkiem zastosowania jej w formie, która nie będzie podbijać mocno glukozy krótkoterminowo.
Źródła:
Czytaj także:
Dynia a cukrzyca i poziom cukru we krwi. Jak jeść dynię, by obniżyć jej indeks glikemiczny?
Poprawiają wrażliwość na insulinę i obniżają cukier. Borówki amerykańskie to superfood dla cukrzyków
Słodkie lekarstwo Indian na cukrzycę. Świdośliwa to owoc, który powinien poznać każdy diabetyk
Truskawki a cukrzyca i insulinooporność. Czy przy problemach z cukrem poleca się jedzenie truskawek?
