Drożdże mogą być naprawdę cennym składnikiem diety, który uzupełni ją w cały wachlarz witamin D, białko i błonnik. Jednak nie sposób jeść je w dużych ilościach, więc powinny być traktowane jako dodatek do zdrowej diety. Znajdziesz je nie tylko w postaci żywych drożdży piekarskich czy piwnych albo w postaci proszku. Są także drożdże nieaktywne, ale za to wzbogacane dodatkowo witaminą B12.
Spis treści:
- Czy drożdże są zdrowe: wartości odżywcze
- Czy surowe drożdże są zdrowe?
- Czy picie drożdży jest zdrowe?
- Czy suche drożdże są zdrowe?
- Jakie drożdże są najzdrowsze?
Czy drożdże są zdrowe: wartości odżywcze
Drożdże, zwłaszcza drożdże piekarskie i piwne, są bogate w składniki odżywcze, które mogą przynosić korzyści zdrowotne. Ich najważniejsze wartości odżywcze obejmują:
1. Białko. Drożdże zawierają znaczną ilość białka, które jest ważnym budulcem komórek w organizmie człowieka. W 100 g drożdży suchych znajduje się około 50 g białka.
2. Witaminy z grupy B. Drożdże są szczególnie bogate w witaminy z grupy B, takie jak:
- B1 (tiamina) - ważna dla metabolizmu węglowodanów oraz prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
- B2 (ryboflawina) - odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie skóry, oczu i błon śluzowych.
- B3 (niacyna) - wspiera zdrowie skóry i układu trawiennego oraz wspomaga procesy metaboliczne.
- B6 (pirydoksyna) - istotna dla metabolizmu białek oraz funkcjonowania układu nerwowego.
- B12 (kobalamina) - niezbędna dla zdrowia krwi oraz układu nerwowego, choć warto podkreślić, że drożdże nie syntetyzują naturalnie witaminy B12. Jest ona często dodawana do drożdży w procesie wzbogacania, co ma znaczenie zwłaszcza dla wegan, dla których drożdże mogą być alternatywnym źródłem tej witaminy.
Drożdże dostarczają też prowitaminy D w postaci ergosterolu i inozytolu. Witamina D wpływa między innymi na odporność i samopoczucie.
3. Minerały. Drożdże dostarczają również minerałów, takich jak:
- Selen: przeciwutleniacz chroniący komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
- Magnez: bardzo ważny dla mięśni i układu nerwowego.
- Fosfor: niezbędny dla zdrowia kości oraz metabolizmu energetycznego.
4. Błonnik. Drożdże zawierają błonnik, który wspomaga trawienie i poprawia perystaltykę jelit. Błonnik w diecie może zmniejszać ryzyko zaparć i poprawiać funkcjonowanie układu pokarmowego.
Wszystkie te składniki odżywcze sprawiają, że drożdże są cennym dodatkiem do diety i mogą wspierać zdrowie na różne sposoby, zwłaszcza jeśli są spożywane w odpowiednich ilościach i w odpowiedniej postaci.
Czy surowe drożdże są zdrowe?
Surowe drożdże, szczególnie piekarskie, nie są polecane do bezpośredniego spożycia w surowej formie. Istnieje kilka powodów, dla których ich jedzenie może nie być dobrym pomysłem. Oto one:
- Problemy trawienne. Surowe drożdże mogą fermentować w przewodzie pokarmowym, co sprzyja wzdęciom, bólom brzucha, gazom i innym objawom dyskomfortu trawiennego. Fermentacja to proces, w którym drożdże przekształcają cukry w alkohol i dwutlenek węgla, a w układzie pokarmowym może to wywołać problemy.
- Niedobór witamin. Surowe drożdże mogą wchłaniać w jelitach witaminy z grupy, co może prowadzić do niedoborów tych witamin. Ten efekt wynika z obecności enzymu w drożdżach tiaminazy, który rozkłada tiaminę (witaminę B1).
- Zakażenia. W bardzo rzadkich przypadkach spożycie surowych drożdży może prowadzić do zakażeń grzybiczych w organizmie (drożdżycy), zwłaszcza u osób z osłabionym układem odpornościowym. Drożdże, które dostają się do układu pokarmowego, potrafią przenikać do innych części ciała, powodując infekcje.
Ze względu na te zagrożenia, drożdże przed spożyciem najlepiej przetworzyć termicznie, czyli poddać je pieczeniu lub gotowaniu, co eliminuje ryzyko związane z fermentacją i infekcjami.
Czy picie drożdży jest zdrowe?
Picie drożdży, zwłaszcza w postaci fermentowanych napojów takich jak piwo, kefir czy kombucha, jest dość popularne. Jednak warto zaznaczyć, że spożywanie drożdży w płynnej formie różni się od jedzenia surowych drożdży, a korzyści zdrowotne zależą od sposobu przygotowania oraz rodzaju drożdży i samego napoju.
- Napoje fermentowane. Drożdże odgrywają kluczową rolę w fermentacji napojów, takich jak piwo i kombucha. W wyniku fermentacji powstają nie tylko alkohol i dwutlenek węgla, ale także inne produkty, które mogą mieć korzyści zdrowotne, takie jak probiotyki (w kombuchy) czy związki przeciwutleniające.
- Piwo drożdżowe. Warto zaznaczyć, że piwo, mimo że zawiera drożdże, jest napojem alkoholowym i spożywane w nadmiarze może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak problemy z wątrobą czy zwiększone ryzyko chorób serca. Zgodnie z obecną wiedzą, każda ilość alkoholu jest dla organizmu niekorzystna. Jednak drożdże piwne jako dodatek do diety (np. w postaci suplementów) mogą dostarczać cennych witamin i minerałów.
- Drożdże w kefirze. Kefir to napój fermentowany na bazie mleka lub wody z udziałem drożdży oraz bakterii kwasu mlekowego. Jest bogaty w probiotyki, które wspierają zdrowie jelit i układ odpornościowy.
Ogólnie rzecz biorąc, picie drożdży w odpowiednio przygotowanych napojach fermentowanych może być korzystne dla zdrowia, jednak warto zachować umiar, zwłaszcza w przypadku napojów alkoholowych (najlepiej z nich zrezygnować).
Jak bezpiecznie pić surowe drożdże?
Także drożdże surowe, aktywne można rozrobić w wodzie i wypić. Jednak aby zminimalizować ryzyko związane ze spożywaniem surowych drożdży, najlepiej rozpuścić je we wrzącej wodzie. Wysoka temperatura zabija drożdże, zmniejszając ryzyko, że spowodują dyskomfort trawienny czy drożdżycę.
Czy suche drożdże są zdrowe?
Suche drożdże to forma drożdży piekarskich lub piwnych, które zostały odwodnione, co pozwala na długotrwałe ich przechowywanie. Drożdże suche są szeroko stosowane w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w piekarnictwie, ale również jako suplementy diety.
- Drożdże suche aktywne: to drożdże, które mogą być aktywowane wodą przed użyciem. Mają one te same wartości odżywcze co drożdże świeże, a po odpowiednim przygotowaniu zachowują swoje właściwości.
- Drożdże nieaktywne: w postaci suszonej można znaleźć również drożdże nieaktywne, takie jak drożdże odżywcze, które nie biorą udziału w procesie fermentacji, ale stanowią cenne źródło witamin, zwłaszcza z grupy B, i białka. Drożdże odżywcze są często wzbogacane witaminą B12, co czyni je popularnym składnikiem w dietach wegańskich i wegetariańskich.
Suche drożdże, zwłaszcza te nieaktywne, mogą być zdrowym dodatkiem do diety, dostarczając cennych składników odżywczych bez ryzyka fermentacji w układzie pokarmowym. Są one szczególnie popularne w diecie wegańskiej jako dodatek do potraw, którym nadają serowy smak i zwiększają wartość odżywczą.
Jakie drożdże są najzdrowsze?
Najzdrowszą formą drożdży wydają się być drożdże odżywcze i piwne. Drożdże odżywcze to forma nieaktywna, co oznacza, że nie fermentują w układzie pokarmowym i są bezpieczne do spożycia w większych ilościach. Zawierają dużo białka i witamin z grupy B, a także są wzbogacane w witaminę B12, co czyni je szczególnie wartościowym dodatkiem do diet wegańskich.
Z kolei drożdże piwne są bogate w minerały i mogą wspomagać funkcje metaboliczne oraz wzmacniać układ odpornościowy. Są również stosowane jako suplementy diety i mają szerokie zastosowanie w zdrowotnych kuracjach.
Przeciwwskazania do spożywania drożdży:
- skłonność do migren,
- przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy inhibitorów MAO,
- choroby jelit, w tym choroba Leśniowskiego-Crohna,
- ciąża i karmienie piersią – drożdże można stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem.
Źródła:
1. Moslehi-Jenabian S, Pedersen LL, Jespersen L. Beneficial effects of probiotic and food borne yeasts on human health. Nutrients. 2010 Apr;2(4):449-73. doi: 10.3390/nu2040449. Epub 2010 Apr 1. PMID: 22254033; PMCID: PMC3257658.
2. Health Encyclopedia University of Rochester Medical Center
Czytaj także:
Co zrobić z drożdży? Przepisy na pyszne wypieki
Drożdże na włosy: jak stosować, efekty
Jak przechowywać drożdże: najlepsze sposoby