Ćwiczenia w ramach terapii ręki mogą być bardzo atrakcyjne. Można je prowadzić w formie zabaw czy zajęć atrakcyjnych dla dzieci i dorosłych. Ćwiczenia nie tylko usprawniają ręce, ale poprawiają też zdolność koncentracji i relaksują. Mogą być też twórczym zajęciem, które daje mnóstwo satysfakcji.
Spis treści:
- Terapia ręki: ćwiczenia w domu
- Terapia ręki ćwiczenia dla dorosłych
- Co to jest terapia ręki?
- Kiedy potrzebne są ćwiczenia terapii ręki?
Terapia ręki – ćwiczenia
Poniżej podpowiadamy różne ćwiczenia, które można robić w domu. Należy jednak pamiętać, że aby terapia ręki była skuteczna, powinny być odpowiednio dobrane do potrzeb konkretnego pacjenta. Dlatego najlepiej przed rozpoczęciem ćwiczeń upewnić się u specjalisty, które ćwiczenia warto robić. To bardzo przyspieszy pojawianie się pożądanych efektów.
Terapia dla dzieci powinna mieć postać zabawy lub atrakcyjnych dla dziecka zadań. Poniżej ćwiczenia terapii ręki dla dzieci. Propozycje ćwiczeń dla dorosłych podajemy oddzielnie.
Terapia ręki: ćwiczenia w domu
Zaczniemy od ćwiczeń całego ciała wraz z obręczą barkową, które nazywa się ćwiczeniami rozmachowymi. Oto przykłady ćwiczeń w ramach terapii ręki:
- gimnastyka dla dzieci,
- chodzenie na czworaka,
- czołganie się,
- chodzenie po linii (stopa przed stopą),
- chodzenie tyłem,
- ćwiczenia bilateralne,
- rzucanie i chwytanie piłki oburącz,
- przybijanie piątek w parze raz prawą raz lewą ręką,
- sięganie po wysoko umieszczone przedmioty,
- rysowanie rękami w powietrzu kształtów (duże i mniejsze koła, serduszka, kwadraty, trójkąty itp.) – to właśnie dobry przykład ćwiczeń rozmachowych w terapii ręki.
Terapia ręki: ćwiczenia manualne
Do usprawniania dłoni stosuje się różne zadania. Są wśród nich:
- budowanie z klocków,
- malowanie farbami na dużych arkuszach,
- malowanie piórkiem, nitką, kłębkiem waty, palcami,
- nawlekanie koralików,
- lepienie z plasteliny czy modeliny,
- robienie zakładek do książek,
- składanie origami,
- przesypywanie np. suchego ryżu z naczynia do naczynia,
- zakręcanie i odkręcanie słoików,
- układanie układanek,
- wycinanki,
- wydzieranki,
- nauka gry na instrumencie muzycznym,
- dekorowanie ciasteczek.
fot. Terapia ręki ćwiczenia manualne/ Adobe Stock, colors0613
Ćwiczenia grafomotoryczne w terapii ręki
Ćwiczenia grafomotoryczne stosuje się zwykle na późniejszym etapie terapii, gdy usprawnione zostały już większe mięśnie – obręczy barkowej i ramienia. Oto przykłady grafomotorycznych:
- rysowanie po linii,
- kolorowanie kolorowanek, najlepiej kredkami, aby kontrolować siłę nacisku,
- rysowanie różnych kształtów geometrycznych,
- kopiowanie rysunków przez kalkę,
- cieniowanie kredkami,
- wypełnianie kształtów liniami równoległymi,
- obrysowywanie przedmiotów, własnej ręki,
- odwzorowanie rysunku ze wzoru,
- rysowanie szlaczków,
- odwzorowywanie liter i cyfr,
- rysowanie polegające na łączeniu kropek.
fot. Terapia ręki ćwiczenia grafomotoryczne/ Adobe Stock, yavdat
Terapia ręki – ćwiczenia dla dorosłych
Dorośli mogą robić dokładnie te same ćwiczenia co dzieci. Np. na rynku jest wiele kolorowanek dla dorosłych. Choć nazywane są kolorowankami antystresowymi są też świetnym ćwiczeniem grafomotorycznym dla osób dorosłych. Poza kolorowankami, dorosłym można zaproponować następujące ćwiczenia usprawniające ręce:
- grę w bierki,
- grę w Jengę,
- budowanie domków z kart,
- robienie wachlarzy z brystolu,
- szydełkowanie,
- robótki na drutach,
- wyszywanie,
- rzeźbienie w modelinie, glinie,
- rysowanie węglem,
- malowanie akwarelami, plakatówkami lub farbami akrylowymi,
- robienie kolaży,
- zgniatanie stron gazet w kulki i wrzucanie ich do kosza,
- szycie maskotek dla dzieci, np. szmacianego królika,
- nawlekanie igły i szycie ręczne,
- zwijanie i rozwijanie bandaża,
- przenoszenie kostek cukru szczypcami,
- majsterkowanie, np. robienie karmników dla ptaków,
- gra darts (rzucanie „strzałkami” do tarczy).
Co to jest terapia ręki?
Terapia ręki to proces, którego celem jest poprawa sprawności kończyny górnej. Może dotyczyć osób dorosłych po urazach i chorobach, które sprawiły obniżenie sprawności ręki. Najczęściej jednak o terapii ręki mówi się w kontekście dzieci i ich rozwoju motorycznego. Jeśli nie przebiega on prawidłowo, dziecko może mieć obniżona sprawność rąk, która może utrudniać mu np. naukę pisania i wykonywania zadań wymagających bardzo precyzyjnych ruchów rąk.
Na czym polega terapia ręki?
Terapia ręki polega na określeniu, na czym dokładnie polega problem (diagnoza) oraz na dobraniu odpowiednich ćwiczeń, które będą istniejące deficyty niwelować, czyli usprawniać rękę. Bardzo często obejmują ćwiczenia nie tylko dłoni, ale też mięśni obręczy kończyny górnej, ramienia, przedramienia i samej dłoni, a często też ćwiczenia całego ciała. Ich celem jest:
- regulacja napięcia mięśniowego,
- poprawa koordynacji ruchowej i koordynacji oko-ręka,
- poprawa czucia głębokiego i powierzchniowego,
- zwiększenie jakości różnego rodzaju chwytu,
- koordynacji pracy obu rąk.
Terapię ręki prowadzą przygotowane do tego osoby (m.in. terapeuci zajęciowi), ale pacjent zwykle otrzymuje też ćwiczenia do wykonywania w domu.
Kiedy potrzebne są ćwiczenia terapia ręki?
Istnieją pewne symptomy, które sugerują, że dziecko może mieć problemy z rozwojem motorycznym i sprawnością ręki. Należą do nich:
- obniżona sprawność ogólna – kłopoty z równowagą (np. z nauką jazdy na rowerze), niezgrabność ruchowa,
- nieprawidłowa pozycja podczas pracy przy stoliku,
- niedostosowanie tempa ruchu do sytuacji (ruch za szybki lub za wolny),
- zaburzenia napięcia mięśniowego w obrębie ręki – nieprawidłowy chwyt: zbyt silny lub za słaby,
- trudności w wykonywaniu czynności manualnych – wiązania butów, zapinania guzików, nawlekania koralików,
- trudności grafomotoryczne – kłopoty z rysowaniem po linii, wycinaniem kształtów z papieru, niechęć do rysowania czy lepienia z plasteliny,
- zła jakość pisma – niekształtne litery, wychodzenie literami poza linie, złe odstępy między literami, nieczytelne pismo, zbyt wolne pisanie.
Czytaj także:
Ćwiczenia na ramiona – 4 propozycje
Ćwiczenia oddechowe na stres, logopedyczne, Wima Hofa
7 najlepszych ćwiczeń na bruksizm
