Dzięki zmianom w kodeksie pracy możesz przez rok korzystać z płatnego urlopu, by opiekować się dzieckiem. Co więcej – możesz go dzielić ze swoim partnerem. Sprawdź, jak to wygląda w praktyce.
Ile trwa urlop macierzyński?
W związku z urodzeniem dziecka każda młoda mama musi skorzystać z 20 tygodni urlopu macierzyńskiego (6 tygodni może wziąć jeszcze przed porodem, a kolejne – po narodzinach dziecka). Jest to urlop obowiązkowy, którego nie można się zrzec.Masz jednak możliwość powrotu do pracy już po upływie 14 tygodni urlopu, jeśli pozostałą część wykorzysta tata dziecka. Oboje rodzice muszą złożyć pisemne wnioski – mama, że rezygnuje z reszty urlopu, a tata, że chce go przejąć.
Wniosek o urlop macierzyński
Czy urlop dodatkowy jest obowiązkowy?
Nie. Macierzyński urlop dodatkowy może trwać do sześciu tygodni i wiąże się z kilkoma możliwościami.- Można z niego nie skorzystać i wrócić do pracy albo wziąć tylko część urlopu (nie mniej niż tydzień lub jego wielokrotność).
- Można przekazać go tacie dziecka lub podzielić na dwie części (np. po trzy tygodnie dla mamy i taty).
- Można połączyć go z pracą na nie więcej niż pół etatu.
Co to jest urlop rodzicielski?
To absolutna nowość. Gdy wykorzystasz podstawowy urlop macierzyński i dodatkowy (w pełnym wymiarze), masz prawo do 26 tygodni urlopu rodzicielskiego. Ten urlop też można skrócić, ale część, którą chcesz wykorzystać, nie może być krótsza niż tydzień lub jego wielokrotność.Urlopem rodzicielskim można się także podzielić z tatą dziecka:
- połowę urlopu wykorzystujesz ty, drugą twój partner
- tata ma dwie części urlopu, ty jedną lub odwrotnie
- dzielicie się urlopem na zmianę (mama, tata, mama)
- jednocześnie opiekujecie się dzieckiem – wtedy urlop rodzicielski trwa 13 tygodni.
Co z urlopem wychowawczym?
To kolejny urlop, z którego mogą skorzystać rodzice. W odróżnieniu od wcześniejszych jest bezpłatny. Można go wykorzystać w dowolnym terminie, do ukończenia przez dziecko pięciu lat. Może trwać maksymalnie trzy lata i zostać podzielony na części (nie więcej niż cztery). Warto wiedzieć, że z tego urlopu może np. korzystać tata dziecka, gdy mama jest na urlopie macierzyńskim czy rodzicielskim.Wniosek o urlop wychowawczy
Ile pieniędzy dostanę na urlopie?
Na urlopie macierzyńskim i dodatkowym zasiłek macierzyński wynosi 100% pensji, podczas urlopu rodzicielskiego – 60% jeśli w ciągu 14 dni po porodzie zadeklarujesz, że wykorzystasz wszystkie urlopy w pełnym wymiarze, przez czas ich trwania otrzymasz 80% zasiłku. Nie wyklucza to jednak możliwości późniejszej rezygnacji z urlopu rodzicielskiego (możesz liczyć na wyrównanie do 100%).Kiedy składa się wniosek o urlop?
O urlop macierzyński nie musisz wnioskować. Zacznie się automatycznie w dniu narodzin dziecka (powinnaś o tym jednak poinformować pracodawcę). Wniosek jest potrzebny tylko wtedy, gdy chcesz korzystać z części urlopu macierzyńskiego przed porodem. O każdy kolejny urlop wnioskuje się do 14 dni przed jego rozpoczęciem. Możesz też od razu złożyć wniosek dotyczący wszystkich urlopów, z których będziesz korzystać, pamiętając jednak, że masz prawo zmienić decyzję.Czy płatny urlop mają tylko etatowi pracownicy?
Zasiłek macierzyński przysługuje nie tylko mamie zatrudnionej na umowę o pracę. Dostaniesz go również, jeśli pracujesz na umowę zlecenie lub prowadzisz działalność gospodarczą, ale pod jednym warunkiem – musisz opłacać składkę na ubezpieczenie chorobowe (jest dobrowolna). Z zasiłku macierzyńskiego nie skorzystają osoby zatrudnione na umowę o dzieło (nie odprowadza się od niej tej składki).A jeśli umowa o pracę kończy się w trakcie urlopu rodzicielskiego?
Jeśli umowa o pracę wygasa w czasie trwania urlopu, mama traci prawo do jego dalszej części. Nie traci jednak prawa do zasiłku macierzyńskiego, który będzie otrzymywać do końca okresu, który odpowiada temu urlopowi. W takiej sytuacji jednak tata dziecka może przejąć część urlopu rodzicielskiego, jeśli mama nie wykorzystała jeszcze ośmiu lub więcej tygodni.Ile urlopu może przejąć tata?
Oprócz dwóch tygodni urlopu ojcowskiego może wykorzystać:- 6 tygodni urlopu macierzyńskiego – jeśli mama po 14 tygodniach swojego urlopu zechce wrócić do pracy
- do 6 tygodni urlopu dodatkowego – jeśli mama nie zamierza z niego skorzystać lub rezygnuje z jego części
- do 26 tygodni urlopu rodzicielskiego – gdy mamie zależy na wcześniejszym powrocie do pracy.
napisane na podstawie artykułu Małgorzaty Mazurek-Wódź, "Twoje dziecko"
