Marzanna to symbol końca zimy i początku wiosny. Jak ją zrobić na kilka sposobów i o co chodzi z jej topieniem?

marzanna fot. Adobe Stock, blue_caterpillar
Marzanna to niewątpliwy symbol wiosny, szczególnie uwielbiany przez dzieci. Zwyczaj topienia lub palenia marzanny (kukły wykonanej ze słomy i owiniętej białym płótnem) jest zakorzeniony w pogańskich obrzędach ofiarnych, miał zapewnić urodzaj w nadchodzącym roku. Jak zrobić marzannę z bibuły?
Edyta Liebert / 12.03.2024 15:40
marzanna fot. Adobe Stock, blue_caterpillar

Marzanna to bogini słowiańska, symbol zimy i śmierci, którą niszczono (palono lub zatapiano) w celu odżegnania nieurodzajnej pory roku. To od niej pochodzi nazwa kukły, którą współcześnie już tylko dzieci topią w Pierwszy Dzień Wiosny: by pożegnać dawną porę roku i przywitać nową.

Spis treści:

  1. Jak zrobić marzannę?
  2. Jak zrobić marzannę z bibuły?
  3. Co symbolizuje marzanna?
  4. Kiedy topi się marzannę?

Jak zrobić Marzannę DIY?

Marzannę - w zależności od wieku dziecka - można wykonać z papieru i bibuły, namalować lub przyozdobić włóczką i materiałami drewnianą, kuchenną łyżkę. Jeśli zależy ci na topieniu Marzanny, pamiętaj, że musi być wykonana z materiałów przyjaznych dla środowiska - słomy, siana, sznurka, trocin.

Możesz także jedynie zanurzyć ją w wodzie, a następnie wyjąć i wyrzucić zgodnie z zasadami segregacji śmieci.

Do zrobienia marzanny potrzebujesz:

  • starych gazet,
  • niepotrzebnych ubrań,
  • sznurka,
  • bibuły,
  • makaronu,
  • dwóch kijków (jeden o długości około 1,5 metra i drugi o długości 0,5 metra).

Jak zrobić marzannę krok p​o kroku:

  1. Zacznij od połączenia ze sobą kijków przy pomocy sznurka w kształt krzyża.
  2. Słomę lub gazetę wykorzystaj do owinięcia rąk marzanny - całość przymocuj w prosty sposób przy użyciu sznurka.
  3. Głowę wykonaj z owiniętych w bibułę trocin (lub gazety zgniecionej w kulę) i zamocuj na wierzchołku kijka. 
  4. Bibułę potnij w paski i przymocuj klejem do głowy marzanny, tworząc włosy.
  5. Ubranie marzanny wykonaj z kolorowej bibuły lub pociętej koszulki (na przykład w kwiatowe wzory).
  6. Zdobne korale wykonaj z makaronu nawleczonego na sznurek.

jak zrobić marzannę

fot. Jak zrobić marzannę/Adobe Stock, piotrmilewski

Jak zrobić marzannę z bibuły?

Prostą, a jednocześnie kolorową marzannę możesz wykonać też w całości z bibuły. Może być ona mała i symboliczna lub mieć rozmiary tradycyjnej marzanny. Najpierw spory kawałek jasnej bibuły zwiń w kulkę, tworząc głowę. Możesz narysować minę przy pomocy cienkiego markera.

Następnie przygotuj tułów, gniotąc kolejny kawałek bibuły i przyklejając do głowy. Tak samo przygotuj ręce. Następnie udekoruj marzannę przy pomocy pociętych kawałków bibuły. Baw się kolorami i kształtami, a efekt będzie naprawdę niezwykły.

Marzanna: co symbolizuje?

Morena, Mora, Śmierć - tak nazywano Marzannę, słowiańską bogini, w dawnych czasach symbol zimy oraz utraty życia. Jej palenie lub topienie miało swoje uzasadnienie w czasach pogańskich: tworzona przez ludzi kukła była symbolem tego trudnego okresu i aby przegonić zimę, a także zapewnić ciepłą, rodzącą życie urodzajną wiosnę, niszczono jej podobiznę.

Topienie Marzanny nie było niewinną zabawą, a swego rodzaju rytuałem. Dawało nadzieję na przyjście wiosny, ale podczas tego procederu zdarzały się wypadki i tzw. złe wróżby: jeśli dotknęło się pływającej Marzanny, miała tej osobie uschnąć ręka lub jeśli człowiek obejrzy się za siebie po dokonanym obrządku - zachoruje. Potknięcie się podczas topienia marzanny, zwiastowało śmierć w nadchodzącym roku.

topienie marzanny

fot. Topienie marzanny/Adobe Stock, mitarart

Kiedy topi się Marzannę?

Zwyczaj topienia Marzanny w XXI nie ma wydźwięku negatywnego, jest jedynie często atrakcją dla dzieci, które w ten sposób żegnają zimę. W dzisiejszych czasach zwyczaj topienia Marzanny przypada na 21 marca i wciąż obchodzona jest w wielu miejscach w Polsce, również przez chrześcijan.

Na początku XV wieku duchowni pragnęli zakazać tego zwyczaju. Topienie Marzanny starano się zastąpić innymi wydarzeniami, takimi jak tworzenie kukły Judasza i zrzucanie jej z kościoła.  

Marzannę można także spalić, ale jest to rzadki proceder z uwagi na niebezpieczeństwo - zazwyczaj w pożegnaniu zimy uczestniczą dzieci, więc zasadne jest bardziej jej topienie, aniżeli palenie. 

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 08.03.2021.

Czytaj także:
Pierwsze oznaki wiosny
Pierwsze wiosenne kwiaty
Wiosenne porządki w ogrodzie
 

Redakcja poleca

REKLAMA