Chomiki to niewielkie i kruche zwierzątka. Bardzo łatwo się przeziębiają (dlatego odradza się jakiekolwiek kąpiele - nawet latem), nietrudno także o zatrucie pokarmowe. Metabolizm chomików jest bardzo szybki, dlatego objawy niedyspozycji pojawiają się w bardzo krótkim czasie od wystąpienia jej przyczyny.
Równie szybko choroba postępuje i zwykle o „być albo nie być” chomiczego przyjaciela decydują nawet nie godziny, a minuty. Dlatego trzeba znać objawy najczęstszych przypadłości, jakie przydarzają się chomikom, by w razie ich wystąpienia błyskawicznie zanieść zwierzątko do weterynarza (najlepiej ze specjalizacją zwierzęta egzotyczne).
Spis treści:
- Objawy choroby chomika
- Jak zapobiegać chorobom u chomika?
- Chomik - objawy śmierci
- Najpopularniejsze choroby chomików
Objawy choroby chomików
Bez względu na rodzaj choroby chomik może reagować osowiałością i brakiem apetytu. Każda taka zmiana zachowania powinna skłonić cię do obserwacji malucha lub wizyty u weterynarza. Czasem zdarzy się, że problem będzie krótkotrwały, jednak może być to poważniejsze schorzenie. Zanim pojawią się konkretne objawy, wygląd i zachowanie chomika zdradzą, że nie jest w najlepszej formie.
Pierwsze objawy złego stanu zdrowia to:
- apatia,
- niemrawe ruchy,
- skulona pozycja,
- brak apetytu,
- mętne spojrzenie.
Sierść może być dodatkowo matowa, szorstka i przerzedzona. Czasami wygląda jak mokra i zmierzwiona. Chomiki to z reguły czyścioszki, więc ich sierść naturalnie jest w bardzo dobrym stanie.
Jeśli zauważysz u chomika niepokojące objawy, nie lekceważ ich i nie czekaj z wizytą u weterynarza. Niektóre choroby jak biegunka czy choroba mokrego ogona, rozwijają się u chomików bardzo szybko i nierzadko prowadzą do śmierci w ciągu doby.
Trzeba także wziąć pod uwagę fakt, że nie każdy lekarz weterynarii posiada dostateczną wiedzę o leczeniu chomików. W przypadku poważniejszych chorób, najlepiej poszukać weterynarza specjalizującego się w leczeniu gryzoni.
Choroby chomików: jak im zapobiec?
Zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć” w przypadku małych zwierząt, takich jak chomiki, ma szczególne znaczenie. W większości przypadków wystarczy przestrzegać podstawowych zasad higieny:
- regularnie wymieniać ściółkę. Najbezpieczniej kupować ją w sklepach zoologicznych - trociny, koniecznie odpylone, wymieszane z siankiem. Przyniesione z dworu trociny lub siano mogą być zanieczyszczone różnymi chorobotwórczymi bakteriami,
- codziennie wymieniać wodę i jedzenie,
- regularnie uprzątać klatkę z odchodów i resztek jedzenia,
- nie narażać chomika na stres. Klatka powinna być ustawiona w spokojnym, zacienionym miejscu, bez przeciągów i wilgoci),
- zapewnić zwierzęciu ciepło. Optymalna temperatura pomieszczenia to 20-21 st. C.
Zachowanie chomika przed śmiercią
Po czym poznać, że chomik umiera i prawdopodobnie nie da się mu pomóc? Chomiki, które otoczone są dużą troską, a ich właściciele oszczędzają im stresu, mają szansę spokojnie dożyć swojej chomiczej starości.
Czasem jednak mimo wszelkich starań chomik zachoruje lub zestarzeje się szybciej, niż zakładałaś. Tego, że chomik umiera, można nie zauważyć, zwłaszcza, gdy umiera ze starości (gdy śmierci nie powoduje choroba).
W ostatnich tygodniach życia chomik staje się mniej aktywny, ma mniejszy apetyt lub je dopiero wtedy, gdy pokarm znajdzie się tuż przed jego nosem (utrata węchu nie pozwala dostrzec, że pokarm trafił do miseczki).
Chomik, który jest już stary i wkrótce umrze, większość czasu przesypia, rzadko wychodząc ze swojej kryjówki. By mu pomóc, zapewnij ciepło, ciszę (nie stawiaj klatki blisko telewizora), karm go z ręki, nie wyjmuj z klatki, gdy nie ma na to ochoty.
Może się zdarzyć, że objawy śmierci chomika pomylisz z zimowym snem gryzonia. Trzeba wiedzieć, że choć w warunkach domowych zdarza się to niezwykle rzadko, chomiki syryjskie czasem w taki zapadają. By stwierdzić, czy chomik żyje, obserwuj, czy oddycha. W czasie hibernacji gryzoń od czasu do czasu delikatnie się porusza, wyczuwalna jest też praca jego serca.
fot. Choroby chomików/Adobe Stock, asolo79
Najpopularniejsze choroby chomików
U chomików występuje kilka charakterystycznych chorób. Oto choroby chomików, które występują najczęściej. Sprawdź objawy i dowiedz się, jak pomóc swojemu zwierzątku.
Choroba mokrego ogona
Choroba mokrego ogona to zakażenie bakteryjne, które często okazuje się dla chomika śmiertelne. Głównym objawem jest apatia oraz bardzo silna biegunka.
Objawy:
- silna biegunka, cuchnąca wydzielina brudząca futerko na ogonie i tułowiu,
- futerko zmierzwione, wygląda jak mokre,
- chomik porusza się na sztywnych łapach, wygina grzbiet w łuk,
- gryzoń piszczy i jest niespokojny.
Jak pomóc?
Choroba pojawia się u młodych chomików, dopiero co zakupionych w sklepie zoologicznym, które przeżywają olbrzymi stres związany ze zmianą otoczenia i sposobu żywienia. Choroba może skończyć się śmiercią z wycieńczenia.
Bywa, że chomiki umierają w ciągu doby od wystąpienia objawów. Częściej zapadają na nią młode chomiki syryjskie. Należy jak najszybciej zgłosić się do weterynarza. Im szybciej rozpoznasz objawy, tym większa szansa na wyleczenie.
Leczenie weterynaryjne polega na podawaniu antybiotyków, środków powstrzymujących biegunkę i zapobiegających odwodnieniu. Chore zwierzątko powinno być trzymane w cieple i całkowitym spokoju. Nie wolno go narażać na stres, który znacznie nasila objawy. Choroba jest zakaźna (ale nie dla ludzi) dlatego należy dokładnie wyczyścić i zdezynfekować klatkę.
Choroby chomików: grzybica
Grzybica u chomika ma takie same przyczyny, jak u człowieka. Najczęśćiej objawia się na skórze, ale zakażenie może objąć także układ pokarmowy.
Objawy:
- łuszczenie się skóry w okolicach nosa, uszu, łapek i narządów płciowych,
- niekiedy przewlekła biegunka,
- apatia,
- brak apetytu,
- ciężki oddech.
Jak pomóc?
Chorobę powoduje grzyb o nazwie aspergillus. Rozwija się w miejscu, gdzie załatwia się chomik. Jego obecność można rozpoznać po białych lub ciemnych plamach na podłożu. Należy szybko zwrócić się do weterynarza po leki przeciwgrzybicze. Leczenie może trwać bardzo długo, ale zwykle udaje się wyleczyć chomika całkowicie.
Chore zwierzątko trzeba trzymać z dala od innych chomików (pamiętaj, że nigdy nie trzyma się kilku chomików w jednej klatce - każdy gatunek to samotniki) i regularnie dezynfekować klatkę środkami przeciwgrzybiczymi. Grzyb może zostać przyniesiony wraz ze ściółką, dlatego najlepiej pozbyć się starej i kupić nową w sklepie zoologicznym.
Choroby chomików: nużyca
Nużeniec to gatunek roztocza. Atakuje skórę i wywołuje na niej zmiany w postaci nadmiernych przesuszeń czy zrogowaceń. Dodatkowo sierść może zacząć się przerzedzać.
Objawy:
- wyłysiałe miejsce na grzbiecie nosa, wokół warg, powiek, uszu, szyi i tułowia,
- skóra w łysych miejscach łuszczy się i jest zaczerwieniona,
- szorstka, matowa sierść.
Jak pomóc?
Nużycę wywołuje pasożyt o nazwie nużeniec. Zagnieżdża się u podstawy mieszków włosowych i powoduje wypadanie włosów. Gdy tylko zobaczysz małe, wyłysiałe miejsca, powinnaś od razu zgłosić się do weterynarza.
Gdy chomik traci futro, może dojść do poszerzenia się bezwłosych miejsc i w najgorszym przypadku do całkowitego wyłysienia, bez szans na odrośnięcie futerka.
Infekcja oczu u chomika
Infekcje oczu to dość powszechne choroby chomików. Ich przyczyną najczęściej są bakterie, a objawami wszelkie zmiany w okolicy oczu - zaczerwienienie, ropienie czy intensywne mrużenie oczek.
Objawy:
- zaczerwienienie skóry wokół oczu,
- ciągłe mrożenie oczu,
- łzawienie,
- lepka wydzielina wydobywająca się z oczu,
- oczy zamglone, bez błysku,
- w skrajnym przypadku gałka wypukła, przekrwiona, pokryta strupem.
Jak pomóc?
Należy jak najszybciej zgłosić się do weterynarza po antybiotyk. Przecieranie oczu chomika domowymi środkami zazwyczaj niewiele daje i nierzadko kończy się rozniesieniem bakterii na drugie, zdrowe oko.
fot. Najczęstsze choroby chomików/Adobe Stock, cu.here
Choroby chomików ektoparazytoza
Ektoparazytoza to choroba pasożytnicza, atakująca skórę. Wywołuje silny stan zapalny oraz zmusza chomika do intensywnego drapania się.
Objawy:
- czerwona, łuszcząca się skóra,
- zgrubienia na skórze,
- wypadanie sierści,
- chomik intensywnie się drapie, czasami do krwi.
Jak pomóc?
Chorobę wywołują ektopasożyty, przyniesione razem ze ściółką lub innym zarażonym chomikiem. Ektoparazytoza jest choroba zakaźną, trudną do wyleczenia. Chomik drapiąc się, zaognia stan zapalny i przenosi bakterie w inne miejsca.
Trzeba jak najszybciej udać się z chomikiem do weterynarza i ściśle stosować się do jego zaleceń. Klatkę i całe wyposażenie należy porządnie zdezynfekować, a także wymienić ściółkę.
Biegunka u chomika
Biegunki u chomików mogą być różne przyczyny. Najczęściej są wynikiem zatruć pokarmowych lub zjedzenia przez zwierzę czegoś, co się do jedzenia nie nadaje. Biegunka może być też objawem infekcji i zakażeń, zarówno pasożytniczych, jak i bakteryjnych.
Objawy:
- rzadki, często oddawany kał,
- osłabienie organizmu,
- brak apetytu,
- apatia.
Jak pomóc?
Biegunka u chomików jest najczęściej efektem błędów żywieniowych. Jej przyczyną jest zazwyczaj pokarm zawierający za dużo wody lub nieświeże jedzenie i woda. Biegunka pojawia się także po nagłej zmianie diety, np. u chomików przyniesionych ze sklepu.
W przypadku ostrego rozwolnienia należy działać szybko, bo chomik może umrzeć z odwodnienia w ciągu kilku dni. Jak najprędzej udaj się do weterynarza specjalizującego się w leczeniu gryzoni i zwierząt egzotycznych.
Klatkę regularnie oczyszczaj z odchodów i resztek jedzenia oraz dezynfekuj specjalnym środkiem do dezynfekcji klatek.
fot. Choroby u chomika/Adobe Stock, The physicist
Zaparcia u chomika
Zatwardzenie pojawia się, kiedy chomik mało pije lub je jedynie suchy pokarm. Wóczas jego brzuszek staje się twardy i wzdęty, a pokarm w środku zablokowany. Jest to dolegliwość bardzo bolesna dla chomika, dlatego należy szybko skontaktować się z lekarzem lub spróbować ulżyć pupilowi w domowych warunkach.
Objawy:
- chomik siedzi skulony w bezruchu, nie pozostawia odchodów lub małą ilość,
- brzuszek jest twardy i wzdęty,
- odchody twarde i suche,
- chomik nie pozwala się dotknąć w okolicach brzucha.
Jak pomóc?
Lepiej przez jakiś czas podawać zwierzakowi tylko zieleninę. Jeżeli stan nie poprawi się, idź do lekarza. Zaparcia u chomików spowodowane są podawaniem pokarmu ubogiego w wodę lub małej ilości wody pitnej.
Trzeba zapewnić chomikowi więcej wody, podawać na czas zaparcia gotowaną marchew lub wywar z siemienia lnianego. Jeżeli mimo tego chomik będzie miał problemy z wypróżnianiem, należy zabrać go do weterynarza.
Choroby chomików: ropomacicze
Ropomacicze pojawia się u samiczek, najczęściej dotyka chomiki syryjskie. W organizmie rozwija się wówczas stan zapalny, dlatego zwierzę należy jak najszybciej zabrać do weterynarza.
Objawy:
- wypływ gęstej, ropnej wydzieliny z dróg rodnych samiczki,
- powiększony brzuch,
- apatia, niemrawe ruchy,
- osłabiony apetyt.
Jak pomóc?
Główną przyczyną ropomacicza są zaburzenia hormonalne w organizmie chomiczki. W zależności od stadium choroby, można je leczyć farmakologicznie lub operacyjnie. Nie obejdzie się jednak bez wizyty u weterynarza. Jest ona potrzebna jak najszybciej, ze względu na rozwijający się stan zapalny, który infekuje cały organizm.
Choroby układu oddechowego u chomika
Choroby układu oddechowego mogą być dla chomika bardzo groźne, dlatego nie lekceważ niepokojących objawów, takich jak ciężki oddech czy bardzo mokry, cieknący nosek.
Objawy:
- ciężki, głośny oddech,
- mokry nos,
- wyciek wodnistej wydzieliny z nosa,
- nastroszone futerko,
- apatia.
Jak pomóc?
Główną przyczyną zapalenia oskrzeli i zapalenia płuc są przeciągi, wilgoć, wychłodzenie organizmu. Zapalenie oskrzeli/płuc w porę nie wyleczone, zazwyczaj kończy się śmiercią chomika. Powinnaś jak najszybciej wybrać się z chomikiem do weterynarza.
W czasie choroby chomik powinien być trzymany w ciepłym (temp. 22-25 st. C), suchym i wolnym od przeciągów miejscu, z dala od innych gryzoni.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 20.09.2011.
Zobacz także:
Jak oswoić chomika? Przejdź cały proces krok po kroku
Chomik - cena w zależności od gatunku
Klatka dla chomika - wymiary i niezbędne wyposażenie