Kalendarz biodynamiczny nie jest jasno ustalony. Jego poszczególne elementy zależą od faz księżyca, więc rok do roku może on wyglądać nieco inaczej. Dawniej z kalendarza księżycowego korzystano bardzo regularnie, określając termin wysiewu i zbiorów roślin uprawnych oraz dekoracyjnych.
Również kobiety przy pomocy księżyca potrafiły ocenić swoją fazę cyklu - podobno dawniej miesiączkowały tylko w pierwszej lub czwartej kwarcie. Później miało się to rozregulować przez obecność technologii. Jak można wykorzystać kalendarz biodynamiczny w ogrodzie?
Spis treści:
Kalendarz biodynamiczny: styczeń
Styczeń to dość luźny miesiąc, jeśli chodzi o prace ogrodowe. W tym czasie jeszcze nic nie wypuszcza nowych pędów, dlatego nie ma zbyt wiele pracy. To, co możesz zrobić w styczniu, to dokładne przejrzenie grządek i całego ogrodu. Sprawdź, czy wszystkie rośliny dobrze zniosły zimowanie i usuń te, których już nie da się uratować.
Zwróć też uwagę na ewentualne chwasty i wystające korzenie. Styczeń to też dobry moment na lekkie podlanie roślin. Użyj do tego letniej wody.
Kalendarz biodynamiczny: luty
W lutym, podobnie jak w styczniu, wystarczy tylko przejrzeć cały ogród i usunąć niepotrzebne elementy. Nie odkrywaj jeszcze roślin otulonych agrowłókniną i nie usuwaj ocieplającej podłoże wyściółki. W lutym mogą się pojawić przebiśniegi, zakwitają też wrzośce i oczary. Jeśli masz je w ogrodzie, pamiętaj o ich przycinaniu.
fot. Kalendarz biodynamiczny: zima/Adobe Stock, johnalexandr
Kalendarz biodynamiczny: marzec
W marcu możesz zacząć prace ogrodowe od przygotowania grządek do siania warzyw i owoców. Warto wtedy przekopać ziemię, spulchnić ją i odpowiednio nawieźć (jeśli nie jest dobrze przygotowana do nowego sezonu, co często ma miejsce po srogich zimach). To też dobry moment na wiosenne przycinanie krzewów owocowych oraz nawożenie ich. Także niektóre drzewa ozdobne lubią być cięte na wiosnę.
Zobacz też: wiosenne przycinanie drzew i krzewów
Marzec to odpowiedni moment na sianie sałaty, kapusty i rzodkiewki, a także ziół. Nie rób tego jednak bezpośrednio w gruncie. Wybierz osłonięte od zimna i wiatru rozsady albo wysiej je do wytłoczek po jajkach i postaw w ciepłym miejscu, np. na parapecie. Od tego momentu powinny minąć ok. 4 tygodnie, zanim wsadzisz rośliny do gruntu. Musisz też mieć pewność, że nie ma ryzyka silnych przymrozków lub temperatur minusowych.
W marcu możesz także wysadzić sadzonki roślin ozdobnych oraz niektórych warzyw szczególnie wrażliwych na zimno, np. paprykę czy pomidory. Niech spokojnie zawiązują system korzeniowy w ciepłym, nasłonecznionym miejscu.
Wiosna to także dobry moment na sianie czy sadzenie jarzębiny oraz drzew, które zakwitają bądź owocują jesienią, a także na przycięcie żywopłotu. Tego ostatniego nie powinno się robić latem, ponieważ wewnątrz rośliny mogą powstawać gniazda ptaków. Stanowcze strzyżenie mogłoby je wystraszyć albo nawet zrobić im krzywdę.
Kalendarz biodynamiczny: kwiecień
Kwiecień to idealny moment na zakładanie trawnika oraz wysiewanie roślin uprawnych, w szczególności korzeniowych. Wysiane w marcu warzywa, takiej jak kapusta czy rzodkiew, możesz już wsadzić do gruntu. Wstrzymaj się jeszcze z pomidorami czy papryką.
W kwietniu możesz też wysadzić do gruntu kiełkujące ziemniaki. Wcześniej możesz uprawiać je w szklarni albo... na balkonie! Z powodzeniem możesz je hodować wczesną wiosną w jutowym worku, osłaniając przed działaniem zimna i silnego wiatru.
To świetny moment również na wiosenne przycinanie róż oraz niektórych drzewek owocowych. W kwietniu możesz także przycinać tuje, szczególnie te, które po zimie wyglądają jak nieszczęście.
Kalendarz biodynamiczny: maj
W maju całkowicie znika ryzyko wiosennych przymrozków, dlatego możesz wynieść wszystkie swoje rośliny na balkon czy wysadzić je do gruntu. To także moment na to, aby wystawić rośliny w donicach przed dom. Maj to też dobry moment na przegrabienie grządek, na których nic nie rośnie i wysianie warzyw, które mają krótki okres wegetacji oraz tych, które lubią ciepło - to więc okazja do przeniesienia papryki i pomidorów do gruntu.
Posiany w kwietniu trawnik będzie już wyglądał dobrze, dlatego możesz pozwolić sobie na pierwsze koszenie. Bardzo wdzięczne prace ogrodowe w maju to także wysiewanie ozdobnych roślin jednorocznych i dwuletnich - zarówno w ogrodzie, jak i donicach na balkonie.
fot. Kalendarz biodynamiczny: wiosna i lato/Adobe Stock, ronstik
Kalendarz biodynamiczny: czerwiec
Czerwiec to często moment pierwszego letniego przycinania. Miłośnicy ogrodnictwa mają latem pełne ręce roboty. Na bieżąco musisz sprawdzać, jak się ma twój domowy warzywniak oraz kwiaty ozdobne. Część z nich zaczyna już intensywnie kwitnąć w czerwcu, dlatego jeśli chcesz pobudzić ten proces, obrywaj na bieżąco suche kwiatostany.
W czerwcu możesz zbierać już pierwsze plony ze swojego ogródka - dojrzewają zioła, młode ziemniaki oraz sałata, a także truskawki, botwinka czy czereśnie. Czerwiec to często miesiąc, w którym utrzymują się suche dni, dlatego dbaj o regularne podlewanie całego swoje ogrodu oraz spryskiwanie roślin balkonowych i mocno krzewiących się. To także dobry moment na szczepienie roślin.
Kalendarz biodynamiczny: lipiec
Przełom czerwca i lipca to świetny moment na wysadzanie roślin, które mają zakwitać czy owocować dopiero jesienią. Jeśli chodzi o prace ogrodowe w lipcu, skup się przede wszystkim na zbieraniu sezonowych warzyw i owoców: szparagów, kalarepy, bobu, cukinii, malin, agrestu, brzoskwiń, a także pierwszych pomidorów. Lista jest znacznie dłuższa, dlatego na pewno będziesz mieć co robić w tym miesiącu!
Lipiec to także dobry moment na letnie cięcie niektórych roślin (uważaj, bo jest spora grupa roślin, które nie lubią letniego przycinania). W tym miesiącu trawa bardzo intensywnie rośnie, ale pamiętaj, aby kosić ją późnym popołudniem lub wieczorem, kiedy słońce już nie operuje i nie ma ryzyka, że młode źdźbła się - mówiąc najprościej - spalą.
Kalendarz biodynamiczny: sierpień
Sierpień w ogrodnictwie to już prawie jesień. Wówczas sporo roślin przekwita, dlatego musisz na bieżąco przycinać lub obrywać suche pędy oraz kwiatostany. W sierpniu owocują także m.in. pomidory, warzywa strączkowe, kukurydza, śliwki, jabłka oraz brzoskwinie. To także dobry moment na przygotowywanie zimowych przetworów.
W sierpniu dobrym pomysłem jest przygotowanie grządek na kolejny sezon. Jeśli chcesz, aby ziemia na wiosnę była dobrze spulchniona, posadź na całych grządkach koniczynę lub łubin albo przygotuj naturalny kompost, a następnie wyłóż nim cały ogródek. Wcześniej dobrze go przekop, a dodatkowo usuń chwasty z trawnika i ogródka.
Kalendarz biodynamiczny: wrzesień
Wrzesień to czas, kiedy możesz zbierać ostatnie plony przed pierwszymi przymrozkami. Dojrzewają wtedy niektóre odmiany jabłek, gruszek, a także dynia, buraki i niektóre warzywa korzenne. To także ostatni moment na uzupełnienie gleby nawozami przed zimą.
We wrześniu możesz także przyciąć sporo roślin. Jesienne cięcie lubi przede wszystkim lawenda, winorośl oraz niektóre odmiany śliwy. Wtedy możesz także mocno przyciąć agrest i porzeczkę.
fot. Kalendarz biodynamiczny: jesień i zima/Adobe Stock, PiyawatNandeenoparit
Kalendarz biodynamiczny: październik
Jeśli jeszcze jakieś warzywa lub owoce masz w swoim ogródku, zbierz je i zrób z nich przetwory albo wstaw do chłodnego pomieszczenia (np. ziemniaki albo warzywa kapustne czy korzeniowe). Pozostałości warzyw ciepłolubnych zbierz i schowaj w ciepłe miejsce - możesz użyć np. specjalnej żarówki, aby dojrzeć paprykę w domu (lub pomidory).
W październiku świetnym pomysłem jest także suszenie ziół, które ciągle jeszcze całkiem bujnie rosną.
Kalendarz biodynamiczny: listopad
W listopadzie przyroda powoli wchodzi w stan spoczynku. Warto wtedy posprzątać grządki, usunąć chwasty i resztki korzeni, a następnie zagrabić ogródek i przykryć go agrowłókniną. Niektóre warzywa, np. pasternak, lubią poczuć pierwszy przymrozek, dlatego możesz je pozostawić w gruncie jeszcze w listopadzie.
Ochronić przed zimą musisz także drzewka owocowe, krzewy oraz rośliny wieloletnie, które nie zniosą mrozów bez odpowiedniej opieki. Należą do nich np. forsycje i hortensje. Owiń je włókniną, a podłoże przykryj słomą, warstwą kompostu albo mieszanką kory.
Kalendarz biodynamiczny: grudzień
W grudniu nie masz żadnych obowiązków, jeśli chodzi o ogród. Ważne jest jedynie to, aby dobrze zabezpieczyć wszystkie narzędzia, żeby nie zardzewiały przez zimę. W tym okresie przyroda odpoczywa i to samo zaleca się ludziom - postaw więc na zdrowy sen, picie ciepłych napojów oraz pielęgnację skóry, aby uchronić ją przed zimnem.
W ogrodzie swoje prace ogranicz do sprzątania ewentualnych gałązek czy igieł, które gubią drzewa. Zaplanuj także prace na kolejny sezon, aby nie wejść we wiosnę z chaosem w głowie.
Czytaj także:
Pielęgnacja bukszpanu
Byliny zimujące w gruncie
Jak zrobić oczko wodne?
