Skutki uboczne i przeciwwskazania do picia soku z buraków to coś, o czym rzadko się mówi. Soki z buraków w formie świeżej lub kiszonej są bardzo zdrowe, a efekty ich picia głównie pozytywne. Jest jednak też druga strona medalu. Skutki uboczne picia soku z buraków mogą być zupełnie neutralne dla zdrowia, mogą wymagać zmniejszenia dawki soku z buraków lub jego całkowitego odstawienia. Złe samopoczucie po soku z buraków nie jest częste, ale może ci się przytrafić. Sprawdź, jakie objawy powinny zwrócić twoją uwagę.
Spis treści:
Możliwe skutki uboczne picia soku z buraków
Skutki uboczne picia soku z buraków nie dotyczą większości osób i rzadko są poważnym wskazaniem do ostawienia tego zdrowego napoju. Sprawdź, czy niepokojące cię symptomy mogą wynikać z picia soku buraczanego i co zrobić jeśli faktycznie tak jest.
Beeturia, czyli czerwony kolor moczu po soku z buraków
Jednym z bardziej charakterystycznym (ale zupełnie nieszkodliwym) skutkiem ubocznym picia soku z buraków jest czerwone lub różowe zabarwienie moczu. Szacuje się, że czerwony mocz po burakach pojawia się u ok. 20% osób. Wbrew obiegowym opiniom zwanym „testem buraczkowym” taki skutek uboczny picia soku z buraków nie oznacza „nieszczelnych jelit” ani nie wiąże się z problemem zdrowotnym. Czerwony kolor moczu można zupełnie zignorować.
Jedyną poważną konsekwencją wystąpienia czerwonego koloru moczu po soku z buraków może być zamaskowanie przez buraki objawu chorobowego: krwiomoczu. Jeśli pijesz sok z buraków i zauważysz różowy mocz, to najprawdopodobniej nieszkodliwe metabolity z buraków. Dla pewności warto jednak potwierdzić u lekarza, że to nie incydent występowania krwi w moczu.
Obniżone ciśnienie krwi po soku z buraków
Sok z buraków jest bogatym źródłem azotanów - związków, które spożywane regularnie mają zdolność obniżania ciśnienia krwi. Azotany zwiększają produkcję tlenku azotu w śródbłonku naczyń krwionośnych, a to powoduje zrelaksowanie naczyń krwionośnych i bezpośrednio obniża ciśnienie. Dla większości osób to zdecydowanie pozytywny efekt picia soku z buraków: pomaga on walczyć z nadciśnieniem. U osób ze zbyt niskim ciśnieniem krwi ten efekt można uznać za niepożądany skutek uboczny kuracji uwzględniającej regularnie picie soku z buraków.
Wysypka i objawy przypominające alergię po nadmiarze soku z buraków
Nawet osoby bez jawnej postaci alergii na buraki mogą odczuć pewnie niepożądane skutki uboczne przy dużych ilościach wypijanego soku buraczanego. Ujawniają się one na skórze np. pod postacią swędzenia, wysypki lub pokrzywki. U niektórych to oznaka lekkiej alergii na buraki, nadwrażliwości na buraki, lub alergii na środki ochrony roślin, które mogą znajdować się w soku z buraków (choć są w nim niepożądane).
Dyskomfort żołądkowy po soku z buraków
Niektóre osoby wrażliwe na buraki mogą odczuć po wypiciu soku z buraków dyskomfort żołądkowy pod postacią nadmiernych gazów lub wzdęć.
Sok z buraków jest uważany za produkt o umiarkowanej zawartości węglowodanów fermentujących typu FODMAP. Może być składnikiem diety low-FODMAP stosowanej w zespole jelita drażliwego (i nie tylko), jednak należy spożywać go w umiarkowaniu. Uważa się, że u większości osób (nawet tych, które muszą stosować jadłospis low FODMAP) jednorazowa tolerowana dawka soku z buraków to ok. 150 ml. Lepiej tolerowany powinien być zakwas z buraków, w którym jest mniej węglowodanów fermentujących. Dokładne dawki warto dobrać do własnej tolerancji.
Biegunka (rozwolnienie) po soku z buraków
Biegunka po soku z buraków to kolejny skutek uboczny, który może wskazywać na słabą tolerancję produktów z grupy FODMAP. Rozwolnienie po soku z buraków pojawia się najczęściej na skutek nieprawidłowego trawienia cukrów znajdujących się w burakach przez bakterie jelitowe. Jeśli masz problemy jelitowe sok z buraka może chwilowo pogorszyć symptomy. Nie jest to jednak reguła, u większości osób dobrze sprawdza się on jako środek wspomagający zdrowie jelit i zdrową mikroflorę jelitową.
Innym powodem biegunki po soku z buraków może być nadwrażliwość na azotany, których burak zawiera sporo. Oprócz biegunki i bólów brzucha mogą pojawić się w tym przypadku tez wymioty.
Drapanie w gardle po soku z buraków
Sok z buraków jest bogaty w różne związki mikroelementy, między innymi kwas szczawiowy, który może wywołać efekt drapania w gardle. Szczególnie sok z surowych buraków jest bogaty w szczawiany, które wywołują ten skutek uboczny.
Uczucie drapania w gardle po wypiciu soku z buraków może nie być przyjemne, ale nie jest niebezpieczne. Jeśli chcesz mu zapobiec, możesz:
- sięgnąć po sok z pieczonych, gotowanych lub kiszonych buraków;
- dodać do soku z buraków sok z cytryny, marchewki lub innych warzyw i owoców;
- rozcieńczyć sok z buraków.
Zawroty głowy po soku z buraków
Niektórzy skarżą się na skutek uboczny w postaci zawrotów głowy po wypiciu soku z buraków. Takie odczucia mogą być związane z obniżeniem ciśnienia przez azotany występujące w buraczanych wyrobach. Szczególnie narażone na to odczucie mogą być kobiety w ciąży.
By wyeliminować ten skutek uboczny, zmniejsz jednorazową wypijaną dawkę soku z buraków lub rozcieńcz sok wodą. Możesz też sięgnąć po zakwas z buraków, który przez wyższą zawartość soli nie powinien wywoływać efektu w postaci niższego ciśnienia krwi.
Przeciwwskazania do picia soku z buraków
Poza ogólnymi skutkami ubocznymi picia soku z buraków istnieją też pewne przeciwwskazania do jego konsumpcji. Pewne efekty soku z buraków są niepożądane i u niektórych osób nie przewyższają korzyści związanych z wypiciem tego zdrowego soku. Zrezygnuj z picia soku z buraków, jeśli dotyczy cię któraś z następujących przypadłości.
Alergia na buraki
Jeśli masz potwierdzoną alergię na buraki, sok z buraków będzie cię uczulać. Dotyczy to też zakwasu buraczanego i wszystkich wyrobów z buraków. Mniej alergizujące są buraki po obróbce termicznej, czyli np. buraki w formie barszczu. Skonsultuj zalecenia żywieniowe z alergologiem, ale nie wprowadzaj picia soku z buraków do jadłospisu samodzielnie.
Kamica nerkowa szczawianowa (i konieczność stosowania diety ubogoszczawianowej)
Buraki i sok z buraków są bogatym źródłem szczawianów. W soku buraczanym znajduje się ok. 60-70 mg kwasu szczawiowego na 100 ml, to całkiem sporo. Dla zdrowych osób taka zawartość nie jest przeciwwskazaniem, jednak osoby, które muszą unikać kwasu szczawiowego, być może będą musiały zrezygnować z picia soku z buraków w większych ilościach. Dietę ubogoszczawianową poleca się szczególnie osobom, u których w przeszłości wystąpiła kamica nerkowa szczawianowa, ale też niektórym osobom z chorobami i zwyrodnieniami stawów.
Konieczność stosowania diety ubogopotasowej - przeciwwskazanie do picia soku z buraków
Sok z buraków jest dobrym źródłem potasu w diecie i to dla większości społeczeństwa jego ogromna zaleta. Jest to jednak wada dla osób, które muszą stosować dietę ograniczającą potas. W tym przypadku lepiej zrezygnować z picia soku z buraków. 100 ml soku z buraków zawiera ok. 128 mg potasu.
Kto musi stosować dietę ubogopotasową? Przede wszystkim osoby z chorobami nerek.
Hipokalcemia i tężyczka - przeciwwskazania do picia soku z buraków
Osoby zmagające się z niskim poziomem wapnia we krwi powinny unikać spożywania dużych ilości soku z buraka. Burak jest źródłem kwasu szczawiowego, a ten może obniżać stężenie wapnia we krwi. Dla zdrowych osób bez zaburzeń elektrolitowych i bez ryzyka hipokaliemii nie jest to duża wada. Zbilansowana dieta pozwala uzupełnić zasoby wapnia i nie naraża na jego utratę.
Dla osób zmagających się z niskim poziomem wapnia we krwi to jednak spora wada soku z buraka. Nie jest on całkowicie przeciwwskazany, ale zdecydowanie nie powinien być spożywany w dużych porcjach. Jednym z zaburzeń, w których bardzo ważne jest utrzymanie wysokiego stężenia wapnia we krwi, jest tężyczka.
Z czego wynikają skutki uboczne i przeciwwskazania do picia soku z buraków?
Skutki uboczne i przeciwwskazania do picia soku z buraków wynikają z kilku aspektów:
- sok z buraków ma dużo azotanów, które obniżają ciśnienie krwi, przez co u niektórych osób mogą powodować zawroty głowy lub uczucie osłabienia;
- sok z buraków zawiera sporo kwasu szczawiowego, który obniża stężenie wapnia, ale może przyczyniać się też do gromadzenia szczawianów w postaci kamieni nerkowych oraz drapania w gardle po spożyciu soku;
- sok z buraków może uczulać i wywoływać reakcje alergiczne;
- sok z buraków ma sporo potasu, który niektóre chore osoby muszą ograniczać;
- sok z buraków zawiera różnorodne cukry fermentujące, które mogą powodować dyskomfort pokarmowy u wrażliwych osób.
Czytaj także:
Arbuz na noc. Czy jedzenie arbuza bezpośrednio przed snem to dobry pomysł?
Kto nie powinien pić naparów z czystka? Przeciwwskazania są rzadkie, ale występują
Dlaczego sok z buraków musi odstać, zanim go wypijesz? Czy faktycznie warto czekać?
