Czy diety da się w ogóle sklasyfikować na konkretne rodzaje. Na świecie są setki tysięcy różnego rodzaju diet. Zobacz podział na najważniejsze rodzaje diet. Ta klasyfikacja pomoże ci wybrać dietę odpowiednią dla siebie. Monodiety, autorskie, rozdzielne…Sprawdź 10 głównych rodzajów diet!
Dieta, czyli ograniczenie ilościowe, rygor, restrykcja, a co za tym idzie głód i niezadowolenie. Tak większość z was postrzega dietę, a tymczasem…
Słowo dieta wywodzi się z greckiego diaita i dawniej miało znacznie szerszy wydźwięk. Znaczenie tego słowa odnosiło się do stylu życia, dbałości o zdrowie, całokształtu działań, które miały utrzymać organizm w dobrej formie.
Na przestrzeni lat określenie dieta zostało zawężone do sposobu żywienia definiowanego przez ilość oraz jakość pokarmu.
Dziś dieta kojarzy się w pierwszej kolejności z odchudzaniem, jednak rodzajów diet jest znacznie więcej. Zobacz, co oznaczają poszczególne określenia wiążące się z rodzajami diet.
Rodzaje diet
1. Diety eliminacyjne
Diety wykluczające jeden lub większą ilość składników, które wywołują niepokojące objawy np. wysypki, biegunki. Najczęściej powiązana jest z alergią lub nietolerancją pokarmową. Osoby z nietolerancją laktozy wykluczają z diety wszystkie produkty, które zawierają laktozę w składzie, podobnie rzecz ma się z glutenem, alergią na dany produkt (np. orzechy, cytrusy itd.)
2. Diety monoskładnikowe
Diety oparte wyłącznie o jeden składnik np. dieta jabłkowa, jajeczna, grejpfrutowa. Odmianą monodiety jest także popularna dieta kapuściana, której bazę stanowi zupa z kapusty. Diety jednoskładnikowe wprowadza się, by schudnąć lub oczyścić organizm. Dietetycy ostrzegają przed stosowaniem monodiet, gdyż są one niebezpieczne i niedoborowe w składniki odżywcze.
3. Diety białkowe
Bardzo popularne w ostatnich latach diety odchudzające. Dietą białkową jest np. dieta Dukana, czy dieta strefowa. Założeniem tego sposobu żywienia jest znaczne ograniczenie węglowodanów na rzecz zwiększenia ilości białka w diecie. Długotrwale stosowane diet białkowych może prowadzić do nadmiernego obciążenia nerek i zwiększonego wydalania wapnia z kości.
4. Diety wysokotłuszczowe
Diety wysokotłuszczowe znane są już od dawna. W Polsce jedną z popularniejszych jest dieta Kwaśniewskiego, a za granicą dieta Atkinsa. W ostatnim roku trend ten znów zyskuje na popularności za sprawą diety ketogenicznej. Diety wysokotłuszczowe dostarczają nawet 80% energii (kcal) z tłuszczu, co doprowadza do tzw. ketozy. Ketoza umożliwia obniżenie masy ciała. Diety wysokotłuszczowe nie są rekomendowane przez Instytut Żywności i Żywienia.
Dieta Kwaśniewskiego - żywienie optymalne, czy tłusta pomyłka?
5. Diety warzywno-owocowe
Ten rodzaj diet reprezentuje między innymi dieta dr Dąbrowskiej, czy dieta Daniela. Diety warzywno-owocowe wykluczają większość produktów spożywczych dopuszczając jedynie warzywa i niskocukrowe owoce. Dieta polecana jest przez autorów jako post leczniczy (np. a chorobach autoimmunizacyjnych, czy nowotoworach), ale także jako sposób na odchudzanie. Kilka dni diety warzywno-owocowe obkurcza żołądek i może być dobrym wstępem do racjonalnego odchudzania, jednak na dłuższą metę ten sposób żywienia jest bardzo niedoborowy.
6. Diety zdrowotne
Diet zdrowotnych jest kilkanaście. W zależności od potrzeby i narządu, który za pomocą diety chce się odciążyć stosuje się diety niskobiałkowe, łatwostrawne, bogatoresztkowe itd. Określony rodzaj diety zdrowotnej wprowadza się zawsze pod kontrolą dietetyka. U części osób pojawia się potrzeba stosowania diety zdrowotnej tylko przez ściśle określony czas (np. po operacji). Inni, ze względu na choroby przewlekłe (np. cukrzycę), muszą daną dietę trzymać do końca życia.
7. Diety meal replacement
Diety meal replacement to rodzaj diety odchudzającej w której zwykłe posiłki częściowo lub całkowicie zastępuje się przemysłowo wyprodukowaną żywnością w postaci dań w proszku, posiłków suszonych, czy koktajli. Najpopularniejszą dietą tego typu jest dieta Cambridge. Jest to rozwiązanie, które może być traktowane jako wstęp do racjonalnego odchudzania. Diety meal replacement powinny stosować tylko osoby cierpiące na otyłość, z BMI powyżej 30.
8. Diety autorskie
Do tej kategorii zaliczane są wszelkiego rodzaju diety sygnowane nazwiskiem autora np. dieta Montignaca, Kwaśniewskiego, czy Dukana. Część z tych diet omówiona została już w kategoriach powyżej. Diety autorskie zazwyczaj opierają się na doświadczeniu autorów i nie mają podparcia w badaniach klinicznych. Stosując diety autorskie warto zachować ostrożność i sprawdzać kwalifikacje specjalisty z okładki książki.
9. Diety rozdzielne
Do diet rozdzielnych należy między innymi dieta Haya. Inaczej diety te nazywane są dietami niełączenia. Ich podstawą jest teoria według której najkorzystniej jest nie łączyć w jednym posiłku białek z węglowodanami. Dieta nie znajduje uzasadnienia w ludzkiej fizjologii, układ pokarmowy może trawić wszystkie składniki pokarmowe jednocześnie. Jeśli dieta rozdzielna jest urozmaicona może być dietą pełnowartościową.
10. Diety wykluczające produkty pochodzenia zwierzęcego
Diety wegetariańskie i wegańskie zyskują na popularności z powodów etycznych, ale także ze względu na dbałość o środowisko naturalne. Wszystko wskazuje na to, że w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat będziemy zmuszeni do ograniczenia konsumpcji mięsa. Aktualne stanowiska organizacji żywieniowych mówią, że stosowanie zbilansowanych diet wegetariańskich i wegańskich jest bezpieczne na wszystkich etapach życia.
W powyższej klasyfikacji z pewnością nie udało się ująć wszystkich diet, których dzień po dniu wciąż przybywa. Niektóre przytoczone tu diety mogą także odpowiadać dwóm lub więcej rodzajom diet np. dieta Haya jest dietą autorską i dietą rozdzielną
Zobacz także:
Te popularne diety co roku rujnują twój metabolizm. Stosowałaś je?
„Kaśka od środy jest na diecie strefowej i już chudnie!”. Ale to nie znaczy, że ty też schudniesz! Rozważania dietetyka
Odchudzasz się? Nie daj sobie wmówić, że potrzebujesz tych 6 rzeczy i działań!