Płatki owsiane są dla większości osób zdrowym pokarmem. Ciężko jednak mówić o klasyfikacji produktów na „zdrowe” i „niezdrowe”, ponieważ każdy jest inny, ma inne potrzeby i choroby. Nawet płatki owsiane mogą być więc szkodliwe, jeśli będą jedzone w nadmiarze, przez osoby z predyspozycjami do pewnych chorób. Kto powinien uważać na płatki owsiane? Czy płatki owsiane szkodzą na stawy, nerki lub kości? Odpowiadamy na te pytania.
Spis treści:
- Szkodliwe płatki owsiane?
- Czy płatki owsiane szkodzą na stawy?
- Czy płatki owsiane ograniczają wchłanianie składników odżywczych?
- Płatki owsiane szkodzą na kości - fakt czy mit?
- Płatki owsiane szkodliwe na nerki - fakt czy mit?
- Kto nie powinien jeść płatków owsianych?
Szkodliwe płatki owsiane?
Jeśli napotkałaś informację, że płatki owsiane szkodzą, mogło być to uargumentowane na kilka sposobów:
- płatki owsiane zawierają kwas fitynowy, który ogranicza wchłanianie składników odżywczych;
- płatki owsiane i owsianka zawierają dużo puryn, które szkodzą na stawy;
- płatki owsiane ograniczają wchłanianie wapnia i są źródłem fosforu, przez co mogą prowadzić do osteoporozy;
- płatki owsiane mają sporo kwasu szczawiowego i szkodzą na nerki.
Każde z tych zagadnień wymaga rozwinięcia, bo nie wszystkie są prawdziwe, a przynajmniej nie wszystkie są prawdziwe w całości.
Czy płatki owsiane szkodzą na stawy?
Płatki owsiane same w sobie na pewno nie doprowadzą do choroby stawów. Wręcz przeciwnie, to polecany produkt dla osób starszych i sportowców, którzy są szczególnie narażeni na problemy ze stawami. Skąd jednak przekonanie, że płatki owsiane szkodzą stawom i czy jest w tym ziarno prawdy? Chodzi o zawartość puryn i ich wpływ na dnę moczanową.
Płatki owsiane a dna moczanowa
Przede wszystkim, płatki owsiane mogą szkodzić stawom, jeśli masz dnę moczanową i będziesz jeść ich zbyt dużo. 100 g płatków owsianych dostarcza ok. 50-150 mg puryn, z których powstaje kwas moczowy - składnik ważny w tej chorobie stawów.
Płatki owsiane nie zawierają wyjątkowo dużo puryn, znacznie więcej znajdziesz w mięsie lub podrobach, jednak są one w nich obecne. Jeśli masz dnę moczanową, wykluczyłaś już produkty mięsne, podroby i inne bogate źródła puryn, a choroba nie ustępuje, warto przystąpić do eliminacji produktów o niższej (ale przy większym spożyciu także znaczącej) zawartości puryn, w tym płatków owsianych.
Czy można jeść płatki owsiane i owsiankę, chorując na dnę moczanową? Tak, to produkt występujący w diecie na dnę moczanową. Ogranicz jednak ilość owsianek do 3 w tygodniu, jeśli masz uciążliwe objawy i ściśle przestrzegasz już diety ubogopurynowej, a objawy dny moczanowej nie ustępują. W innym przypadku możesz jeść owsiankę nawet codziennie. Korzyści płynące z jedzenia płatków owsianych, znacznie przewyższają ewentualne skutki uboczne jedzenia owsianek.
Czy płatki owsiane ograniczają wchłanianie składników odżywczych?
Płatki owsiane faktycznie cechują się stosunkowo wysoką zawartością antyodżywczego składnika - kwasu fitynowego (z grupy fitynianów). Kwas fitynowy ma zdolność wiązania się z niektórymi minerałami i w ten sposób ogranicza ich przyswajanie. Właśnie dlatego nazywa się go składnikiem antyodżywczym. Czy jest się czym martwić?
Nie zaleca się rezygnacji z poszczególnych składników pokarmowych przez zawartość kwasu fitynowego i fitynianów. To prawda, to składniki utrudniające przyswajanie niektórych minerałów, ale znacznie lepiej po prostu wzbogacić dietę w więcej źródeł minerałów, niż martwić się obecnością kwasu fitynowego w produktach spożywczych.
Jesz swoją owsiankę z orzechami i dodajesz do niej owoce? Świetnie. Dostarczasz na pewno więcej minerałów i witamin, niż „szkody” w tym zakresie spowoduje kwas fitynowy obecny w płatkach owsianych. Jedz zatem tyle płatków owsianych, ile chcesz i lubisz. Pamiętaj po prostu o tym, by twoja dieta była urozmaicona i bogata w warzywa i owoce.
Płatki owsiane szkodzą na kości - fakt czy mit?
Kilka popularnych zagranicznych portali umieściło płatki owsiane na listach „top 10 najgorszych produktów dla twoich kości” i od tego czasu płatki owsiane zyskały złą sławę w tym zakresie. Nazywanie płatków owsianych produktem szkodliwym dla kości to jednak ogromne nadużycie.
Płatki owsiane znalazły się na niechlubnej liście produktów sprzyjających osteoporozie z uwagi na wysoką zawartość fosforu. Fosfor to minerał ważny w osteoporozie. Powinno się kontrolować jego spożycie i ograniczać źródła fosforu w diecie dla zdrowia kości. Jednocześnie, dieta na osteoporozę ma być bogata w wapń. Ważniejsza jest więc tak naprawdę zależność wapnia do fosforu w danym posiłku i tylko w ten sposób można określić, czy jest on polecany i „zdrowy dla kości”.
Jesz płatki owsiane w formie owsianki i obawiasz się o zdrowie kości? Przygotuj owsiankę na mleku lub na napoju roślinnym z wapniem, dodaj do owsianki na wodzie jogurtu, a korzyści z posiłku będą większe niż „szkody” fosforu z płatków owsianych.
Płatki owsiane szkodliwe na nerki - fakt czy mit?
Czy płatki owsiane szkodzą na nerki? Tutaj także jest ziarno prawdy, ale przejmować się tym powinny tylko osoby z występującą chorobą. Płatki owsiane zawierają kwas szczawiowy, element pokarmu, którego ilość trzeba ograniczać przy kamicy nerkowej szczawianowej. To ważne, chodzi o konkretny rodzaj kamieni nerkowych, nie każdy z nich.
Bzdurą są natomiast twierdzenia, że płatki owsiane mogą powodować kamienie nerkowe lub w jakikolwiek sposób uszkadzać nerki. Na pewno nie. To jedynie element pewnego typu diety na kamicę nerkową. Naukowcy dowiedli wręcz odwrotną zależność. Płatki owsiane to żywność prozdrowotna dla nerek i są polecane nawet u pacjentów z różnego typu niewydolnościami.
Kto nie powinien jeść płatków owsianych?
Czujesz się dobrze po płatkach owsianych i nie masz dolegliwości pokarmowych? Na 99% płatki owsiane w twojej diecie są zdrowym, korzystnym elementem. Mała grupa osób nie powinna jeść jednak płatków owsianych, bo są dla nich szkodliwe. To:
- osoby z (rzadką) nietolerancją owsa,
- osoby na diecie bezglutenowej, jeśli nie mają pewności, że płatki owsiane są certyfikowane,
- osoby z kamicą nerkową szczawianową po potwierdzeniu od lekarza,
- osoby na diecie ubogoresztkowej, które muszą ograniczać ilość błonnika (najczęściej osoby z chorobami zapalnymi jelit),
- osoby z chorobami w obrębie przewodu pokarmowego, po uzyskaniu potwierdzenia od lekarza.
Dla reszty społeczeństwa płatki owsiane są wartościowe, mogą być bezpiecznie spożywane, a owies ma dużo cennych właściwości. Wartości odżywcze płatków owsianych też są imponujące.
Źródła:
Czytaj także:
Zioła szwedzkie – zastosowanie, właściwości, skład
Jagody leśne i borówki amerykańskie - właściwości zdrowotne
Właściwości zdrowotne agrestu - 8 powodów dla których warto go jeść
