Spis treści:
Co to jest orkisz?
Orkisz to jedna z odmian pszenicy. Zboże to uprawiano już w starożytności. Ziarno otacza dość gruba łuska, ale to nie ona jest najzdrowsza. Wszystko, co cenne, kryje się wewnątrz niepozornych ziaren, z których przygotowuję się mąkę, wykorzystywaną m.in. do pieczenia chleba orkiszowego. Orkisz znacząco różni się wartością odżywczą od współcześnie najczęściej stosowanej pszenicy.
Orkisz właściwości i wartość odżywcza
Orkisz, w porównaniu do pszenicy wyróżnia się niższą kalorycznością, wyższą zawartością błonnika pokarmowego, białka i kwasów tłuszczowych nienasyconych. Orkisz jest źródłem:
- węglowodanów – to głównie skrobia, która łagodnie podnosi poziom glukozy we krwi, jest głównym źródłem energii do pracy mózgu oraz mięśni;
- białka – niezbędne do budowy i regeneracji wszystkich komórek, w tym mięśni;
- nienasycone tłuszcze – obniżają poziom cholesterolu we krwi;
- błonnik – usprawnia pracę przewodu pokarmowego;
- witaminy z grupy B – wspomagają pracę układu nerwowego i poprawiają przemianę materii;
- składniki mineralne – żelazo (chroni przed anemią), potas (obniża ciśnienie krwi), wapń (dba o kości i zęby), cynk (zwiększa odporność organizmu), krzem (poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci).
Dojrzały orkisz zawiera ponadto rodanid. Substancję, która wzmacnia odporność i zapobiega anemii.
Wartość odżywcza 100 g suchego ziarna orkiszu:
- wartość energetyczna: 338 kcal,
- węglowodany: 71,4 g,
- tłuszcz: 2,4 g, w tym:
- kwasy tłuszczowe nasycone: 0,4 g,
- kwasy tłuszczowe jednonienasycone: 0,4 g,
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone: 1,3 g,
- białko: 14,6 g,
- błonnik: 10,7 g.
Dlaczego warto jeść orkisz?
Sprawdź, kto powinien sięgać po orkisz. Jednak pamiętaj, że korzyści z jego włączenia do diety czerpać będzie każda zdrowa osoba.
- Naukowcy twierdzą, że menu bogate w produkty z orkiszu wzmacnia serce i chroni przed miażdżycą, ponieważ obniża poziom cholesterolu we krwi.
- Orkiszowe pieczywo oraz makarony (do kupienia w sklepach ze zdrową żywnością) doskonale sprawdzają się w diecie diabetyków. Regulują poziom cukru i insuliny we krwi.
- Z kolei lekkostrawne rozgotowane kasze orkiszowe wzmacniają i regenerują organizm. Warto włączyć je do diety rekonwalescentów, seniorów i dzieci.
- Uważa się także, że orkisz wspomaga trawienie, utrzymuje w zdrowiu żołądek i jelita. Przy zaparciach najlepsze są chleb i grysik pełnoziarnisty oraz nasiona orkiszu. Przy skłonnościach do biegunek warto natomiast sięgnąć po zapierające kleiki.
fot. Adobe Stock
Z orkiszem powinny się też zaprzyjaźnić osoby aktywne, dbające o linię. Ziarna o słodkawo-orzechowym smaku wspomagają odchudzanie. Są one bogate w błonnik, który przyspiesza przemianę materii, utrudnia przyswajanie tłuszczu. Orkisz zawiera gluten. Powinny go więc unikać osoby cierpiące na celiakię, reumatoidalne zapalenie stawów oraz uczulone na białko pszenicy.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 30.04.2008.
Dowiedz się więcej o zbożach w diecie:
Amarantus - dla kogo, właściwości, jak jeść, przepis
Gluten - co to jest, co zawiera gluten, produkty
Dieta bez pszenicy: zasady, efekty, mity
