Ten straszny gluten. Czy wiesz czym jest i z jakich powodów warto go eliminować? Zanim podejmiesz decyzję o przejściu na dietę bezglutenową przeczytaj nasz tekst i poznaj podstawowe fakty związane z glutenem.
Co to jest gluten?
Gluten to nazwa dla mieszanek białek roślinnych występujących w pszenicy, zbożu i jęczmieniu. Gluten odpowiada za elastyczność i sprężystość, dlatego jego zawartość jest bardzo istotna podczas wypieku chleba oraz ciast. Dla niektórych osób, ze względu na ścisłe wskazania medyczne, gluten może być szkodliwy.
Dieta bezglutenowa – kiedy stosować?
Spoglądając na ostatnie 5 lat widać wyraźnie, że panuje swego rodzaju moda na dietę bezglutenową. Musisz wiedzieć, że nie ma wyraźnych wskazań, że eliminacja glutenu u osób zdrowych jest w stanie wpłynąć na poprawę zdrowia lub spadek masy ciała! Żadnego duże badania nie potwierdzają tych faktów. Gluten ściśle wiąże się z wartościami odżywczymi zbóż, w których występuje. Ich spożycie wiązane jest zaś z pozytywnymi aspektami, takimi jak pozytywny wpływ na mikrobiotę jelitową (potocznie nazywana mikroflorą), niższe stężenie trójglicerydów, czy cholesterolu LDL. Źle zbilansowana dieta bezglutenowa, bazująca na przetworzonych produktach bezglutenowych sprzyja otyłości i zwiększa ryzyko cukrzycy typu II.
Dieta bezglutenowa ma wielu zwolenników i przeciwników. Poznajcie jej założenia, wady i zalety
Dieta bezglutenowa powinna być wprowadzana dopiero po obszernej diagnostyce i konsultacji z gastroenterologiem.
Bezwzględne wskazania do stosowania diety bezglutenowej:
- celiakia,
- alergia pokarmowa na gluten lub którekolwiek zboże glutenowe,
- nietolerancja glutenu nieceliakalna.
Względne wskazania do stosowania diety bezglutenowej:
- stan po infekcji przewodu pokarmowego (np. po rotawirusie),
- zespół jelita drażliwego.
W czym jest gluten?
Osoby stosujące dietę bezglutenową powinny eliminować przede wszystkich zboża glutenowe i wszystkie produkty wytwarzane z ich użyciem.
Zboża glutenowe:
- pszenica, w tym także orkisz (odmiana pszenicy),
- jęczmień,
- żyto,
- pszenżyto.
Eliminacja wyżej wymienionych zbóż wymaga także wykluczenia pieczywa z mąki pszennej, żytniej i jęczmiennej, sucharów, ciast, makaronów produkowanych z ich użyciem.
Owies, zboże którego białko (awenina) u 95% osób z celiakią nie wywołuje niepożądanej reakcji, bardzo często bywa zanieczyszczony glutenem. Jeśli stosujesz dietę bezglutenową możesz jeść wyłącznie produkty owsiane licencjonowane, oznaczone przekreślonym kłosem. Przekreślony kłos to wiarygodne oznaczenie produktów bezglutenowych.
Dieta bez pszenicy. Czego jeszcze o niej nie wiesz?
Jak czytać etykiety produktów spożywczych na diecie bezglutenowej?
Żywność, która nie zawiera glutenu powinna być oznaczona napisem „produkt bezglutenowy”. Niestety gluten może być dodawany do produktów, które nie są związane bezpośrednio ze zbożami glutenowymi np. do sosów, wędlin, czekolady.
Te określenia mogą świadczyć o obecności glutenu w produkcie:
- mąka pszenna,
- skrobia pszenna, skrobia żytnia, skrobia jęczmienna,
- skrobia modyfikowana,
- maca,
- białko roślinne,
- peptydy roślinne,
- aminokwasy roślinne,
- słód jęczmienny.
W razie wątpliwości zawsze warto zapytać sprzedawcę, a także korzystać z regularnie aktualizowanego wykazu produktów bezglutenowych na stronie celiakia.pl.
Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź dział Zdrowe odżywianie