Właściwości morwy białej (Morus alba L.), czyli działania, jakie przypisuje się tej roślinie, są iście imponujące – od działania zwalczającego wolne rodniki po poprawę funkcji poznawczych. Dlatego warto dowiedzieć się nieco więcej o tej niesamowitej roślinie leczniczej, której prozdrowotne działania wykazują liście, owoce i kora.
Morwa biała to drzewo pochodzące w Azji. Roślina na dobre zadomowiła się już w Europie i Polsce. Daje owoce w kolorze od białego, przez czerwony po czarny. Nazwa morwy bywa myląca, bo pochodzi od białego koloru kory, a nie jak się powszechnie sądzi od koloru owoców. Owoce morwy są lekko kwaskowate, ale wraz z dojrzewaniem stają się coraz słodsze. Smakiem zbliżone są do jeżyny. Morwa dojrzewa w lipcu, ale przez cały rok można jeść także owoce suszone czy pić napary z jej liści i kory lub przyjmować suplementy z wyciągami z tej rośliny. Czy warto?
Spis treści:
- Morwa biała – właściwości lecznicze
- Morwa biała - właściwości odżywcze
- Morwa biała - właściwości zdrowotne
- Kto nie może pić morwy białej?
- Tabletki z morwy białej: skutki uboczne
- Herbatka z morwy – przepis
Morwa biała – właściwości lecznicze
Ekstrakt z liści morwy białej wykazują różne działania biologiczne. Zawierają flawonoidy, które mogą mieć działanie:
- przeciwutleniające,
- przeciwdrobnoustrojowe,
- wybielające skórę,
- cytotoksyczne (zaburzające funkcjonowanie komórek),
- przeciwcukrzycowe,
- hamujące glukozydazę (enzym rozbijający węglowodany złożone w jelitach), co pomaga normalizować poziom glukozy we krwi,
- przeciwhiperlipidemiczne (obniżające poziom lipidów we krwi),
- przeciwmiażdżycowe,
- przeciw otyłości,
- kardioprotekcyjne (działają ochronnie na serce),
- poprawiające funkcje poznawcze.
Owoce morwy białej są za to bogate w antocyjany i alkaloidy, dzięki czemu mogą działać w następujący sposób:
- antyoksydacyjnie (przeciwutleniająco),
- przeciwcukrzycowo,
- przeciw miażdżycy (obniżający poziom cholesterolu),
- ułatwiające kontrolowanie masy ciała; morwa na odchudzanie też może być skuteczna,
- ochronnie na wątrobę.
Kora korzenia morwy, zawierająca flawonoidy, alkaloidy i stylbenoidy, wykazuje z kolei właściwości:
- antybakteryjne,
- wybielające skórę,
- cytotoksyczne,
- przeciwzapalne,
- przeciwhiperlipidemiczne.
Morwie białej przypisuje się też działanie przeciwpłytkowe, przeciwlękowe, przeciwastmatyczne, przeciwrobacze, przeciwdepresyjne i immunomodulujące.
Co leczy morwa?
Czy można uznać, że morwa biała faktycznie tak działa? Naukowcy powiedzieliby by raczej tak: to roślina wielofunkcyjna o obiecujących właściwościach leczniczych.
Dlatego niestety na razie nie można powiedzieć z pełnym przekonaniem, że morwa cokolwiek leczy. Wynika to z faktu, że większość badań nad jej działaniem prowadzono albo in vitro (na komórkach, a nie na całych organizmach) lub na zwierzętach. Dlatego nie powinno się mówić o działaniu leczniczym tej rośliny, a jedynie o potencjalnym działaniu leczniczym. Oznacza to, substancje aktywne morwy białej mogą być korzystne dla zdrowia, ale ciągle jeszcze wiemy zbyt mało, aby mówić o tym, że suplementy, herbatki z niej szykowane są lekami.
Morwa biała – wartości odżywcze
Owoce morwy białej są niskokaloryczne (dostarczają tylko 43 kcal w 100 g) i bogate w witaminę C. Garść owoców wystarczy, by pokryć 60% zapotrzebowania na tę witaminę. Morwa jest także dobrym źródłem żelaza, które w obecności witaminy C znacznie lepiej się przyswaja.
Owoce tej rośliny dostarczają także:
- witaminy K,
- błonnika pokarmowego,
- witaminy B2,
- magnezu,
- potasu.
100 g owoców morwy białej to:
- wartość energetyczna (kaloryczność): 43 kcal
- węglowodany: 9,8 g
- w tym cukry: 8,1 g
- tłuszcz: 0,39 g
- w tym kwasy nasycone: 0,027 g
- białko: 1,44 g
- błonnik: 1,7 g
fot. Właściwości zdrowotne morwy białej/ Adobe Stock, Alex R. Brondani
Właściwości zdrowotne morwy białej
Morwa biała dostarcza polifenoli, w tym przede wszystkim tych z grupy flawonoidów, które są silnymi przeciwutleniaczami. Związki te zapobiegają mutacjom DNA w komórkach, przez co chronią przed nowotworami i opóźniają procesy starzenia.
Z kolei związek DNJ pozyskiwany z liści morwy białej hamuje działanie enzymów rozkładających węglowodany złożone do cukrów prostych w jelicie cienkim. Dzięki zmniejszeniu aktywności tych enzymów cukier do krwi wchłania się wolniej, co stabilizuje stężenie glukozy we krwi. Z tego powodu produkty i suplementy z morwy są zalecane osobom z cukrzycą typu II. Ten sam mechanizm sprawia, ze ekstrakt z liści morwy może być środkiem wspomagającym odchudzanie. Im mniej węglowodanów zostanie przyswojonych z diety, tym mniejsza jej kaloryczność.
Kwercetyna zawarta w morwie obniża stężenie cholesterolu LDL (potocznie zwany „złym cholesterolem”). Wpływa także korzystnie na utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi. Wyciąg z morwy ma działanie ochronne na śródbłonek mózgu, dlatego ma znaczenie w profilaktyce choroby Alzheimera.
Poza tym napar z liści morwy białej działa:
- przeciwbakteryjnie,
- przeciwwirusowo,
- przeciwgrzybiczo,
- napotnie.
Może być także wykorzystywany do płukania jamy ustnej w stanach zapalnych gardła (zobacz też: Domowe sposoby na ból gardła). Mora biała stymuluje także układ odpornościowy, dzięki czemu łagodzi objawy alergii.
Morwa biała a trzustka
Naukowcy zaobserwowali, że ekstrakt z morwy chroni komórki wysp trzustkowych przed dysfunkcją i śmiercią w cukrzycy typu 2. To oznacza, że morwa może chronić trzustkę na dwa sposoby:
- działać na nią oszczędzająco, redukując ilość wchłanianych węglowodanów i obniżając poziom cukru we krwi,
- działać ochronnie na jej komórki i wydłużając jej sprawność u osób chorujących na cukrzycę.
Morwa biała a tarczyca
Osoby z chorobą Hashimoto czy niedoczynnością tarczycy mogą przyjmować preparaty z morwy białej. Co ciekawe, naukowcy odkryli, że substancje zawarte w tej roślinie być może kiedyś staną się składnikami leków na guzy tarczycy – zaobserwowano, że pod wpływem wyciągu z morwy komórki guzów obumierają.
Kto nie może pić morwy białej? Przeciwwskazania
W zdecydowanej większości przypadków morwa biała jest bezpieczna do spożycia przez większość ludzi. Jednak istnieje kilka sytuacji, w których unikanie spożywania morwy białej może być dobrym pomysłem.
Alergia na morwę
Osoby uczulone na tę roślinę powinny unikać spożywania tych owoców, ponieważ mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak swędzenie, wysypka, obrzęk ust lub gardła, katar, czy trudności w oddychaniu.
Morwa biała a interakcje z lekami
Morwa biała może mieć wpływ na działanie niektórych leków, zwłaszcza tych stosowanych w leczeniu cukrzycy. Morwa biała jest znana z obniżania poziomu cukru we krwi, więc osoby przyjmujące leki przeciwcukrzycowe powinny konsultować się z lekarzem w sprawie ewentualnych interakcji.
Kamienie nerkowe
Osoby, które mają tendencję do tworzenia kamieni nerkowych, powinny ograniczyć spożycie pokarmów bogatych w oksalany, a morwa biała jest źródłem tych substancji. Oksalany mogą przyczyniać się do tworzenia kamieni nerkowych u niektórych osób.
Ciąża i karmienie piersią
Jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią, zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem lub położnikiem przed wprowadzeniem nowych produktów spożywczych do diety, w tym morwy białej.
Choroby przewlekłe
Osoby z pewnymi przewlekłymi chorobami, takimi jak zaburzenia przewodu pokarmowego, mogą mieć indywidualne reakcje na morwę białą. Dlatego ważne jest konsultowanie się z lekarzem w przypadku, gdy masz jakiekolwiek schorzenia zdrowotne.
Warto pamiętać, że morwa biała jest niskokalorycznym owocem, który dostarcza wiele wartości odżywczych, w tym witamin, minerałów i błonnika. Jednak przed włączeniem nowych produktów spożywczych do diety, zwłaszcza jeśli masz jakieś obawy zdrowotne, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby uzyskać odpowiednie porady i wskazówki.
Tabletki z morwy białej: skutki uboczne
Przyjmowanie preparatów z morwy białej, czy to w postaci herbatki, czy tabletek, może wywoływać skutki uboczne. Pojawiają się one najczęściej w przypadku przyjmowania zbyt dużych dawek.
Do najczęstszych skutków ubocznych stosowania owoców suszonych, herbatek i pastylek z wyciągami z morwy zalicza się:
- biegunkę,
- wymioty,
- zaparcia,
- wzdęcia,
- zawroty głowy,
- mimowolne skurcze mięśni.
Napar (herbatka) z morwy - przepis
Przepis na herbatkę z morwy jest bardzo prosty: 2 g wysuszonych liści zalej 200 ml wody i parz przez około 5 minut.
Wyciąg z liści morwy białej możesz kupić także w postaci tabletek/kapsułek. Często łączony jest on w jednym suplemencie z chromem i witaminą B6. Inną dostępną formą spożywania morwy jest sok. Najczęściej zaleca się, aby wypijać 2-3 łyżki dziennie.
Źródło: sciencedirect.com
Treść artykułu pierwotnie opublikowana 27.09.2018
Czytaj także:
Jak zrobić dżem z owoców morwy?
Jak zrobić nalewkę z owoców morwy?
Czy morwa biała jest szkodliwa?
