Nie wiesz, jaki chleb dla cukrzyka kupić? Oto praktyczny poradnik, jakie pieczywo wybierać dla osoby chorującej na cukrzycę typu 2. i 1. Zawsze warto dopytać o skład chleba, gdyż niektóre rodzaje pieczywa zawierają wysokowęglowodanowe dodatki, których cukrzyk powinien unikać. Chleb dla cukrzyka można też przygotować samodzielnie w domu z mąki dla cukrzyka.
Spis treści:
- Jaki chleb jest najlepszy dla cukrzyka?
- Jaki chleb ma najniższy indeks glikemiczny?
- Jak upiec chleb dla cukrzyka?
Jaki chleb jest najlepszy dla cukrzyka?
Im bardziej oczyszczona mąka została użyta do przygotowania ciasta na chleb, tym wypiek będzie miał wyższy indeks glikemiczny i tym mniej wskazany będzie dla cukrzyków. Pieczywo dla cukrzyka, aby jak najmniej gwałtownie podnosiło poziom cukru we krwi, powinno być wypiekane z mąki typu 1850-3000. Im wyższy typ, tym mniej oczyszczona mąka.
Zwykłe pszenne białe pieczywo jest szykowane z mąki typu 750, czyli bardzo oczyszczonej i taki chleb czy bułki nie są wskazane dla cukrzyków. Dla nich najgorszym typem chleba i bułek jest więc pieczywo białe o wysokiej zawartości skrobi i niskiej zawartości błonnika. Z kolei najlepszy chleb dla cukrzyka będzie ubogi w skrobię i bogaty w błonnik.
Pożądanym dodatkiem do chleba dla cukrzyków są ziarna, pestki, orzechy, migdały, które obniżają indeks glikemiczny pieczywa, dostarczając przy tym cennego błonnika. Dlatego najlepszym chlebem dla cukrzyka będzie chleb razowy z dodatkiem nasion i/lub orzechów, a zwłaszcza ten szykowany na zakwasie, gdyż zawiera łatwiej dostępne składniki mineralne z ziaren.
Cukrzycy powinni analizować skład pieczywa, gdyż czasami do wyrobu pieczywa używa się niewskazanych dla nich dodatków, które podnoszą cukier we krwi. Niewskazanymi składnikami chleba dla cukrzyków są:
- laktoza,
- cukier,
- fruktoza,
- miód,
- syrop glukozowo-fruktozowy,
- karmel,
- słód jęczmienny,
- suszone lub kandyzowane owoce.
Pożądane są za to w składzie chleba dla cukrzyka:
- mąka z pełnego przemiału,
- mąka żytnia, razowa,
- mąka owsiana,
- betaglukan (naturalny błonnik owsiany).
Jaki chleb ma najniższy indeks glikemiczny?
Najniższy indeks glikemiczny (IG) ma chleb czystoziarnisty, czyli przygotowany z ziaren, a nie z mąki. Jego IG wynosi ok. 20. Dobrym wyborem będzie też chleb pełnoziarnisty, często szykowany z mąki z pełnego przemiału, zakwasu i soli – jego IG wynosi ok. 40.
Średni indeks glikemiczny mają:
- chleb razowy – z mąki żytniej, żytniej mąki razowej, soli i wody (IG: 50-58),
- chleb graham – mąka pszenna typu 1850, soli, drożdży i wody (IG: 40-50),
- chleb orkiszowy – z mąki, płatków i ziaren orkiszowych, zakwasu orkiszowego i oleju (IG ok. 50),
- chleb razowy ze słonecznikiem – z mąki żytniej, żytniej mąki razowej, mąki pszennej, nasion słonecznika, soli i wody (IG ok. 58).
W piekarniach są też dostępne chleby opatrzone etykietą „chleb o niskim IG” lub „chleb IG”, co ma sugerować niski indeks glikemiczny takiego pieczywa. Czasami jednak zdarza się, że w składzie takiego chleba znaleźć można niezalecane dla cukrzyków składniki, dlatego zawsze warto przed zakupem sprawdzić skład wypieku.
fot. Jak upiec chleb dla cukrzyka/ Adobe Stock, tilialucida
Jak upiec chleb dla cukrzyka?
Jak zrobić chleb dla cukrzyka? To nie jest skomplikowane, a ma tę zaletę, że w pełni można kontrolować skład takiego pieczywa. Zacznijmy od rzeczy najważniejszej: jaka mąka na chleb dla cukrzyka będzie najlepsza?
Najlepszym wyborem do wypieku chleba dla cukrzyka będą mąki o typie od 1850 w górę – im wyższy typ, tym mniej oczyszczona mąka i tym mniej podnosi poziom cukru we krwi. Na rynku dostępne są godne polecenia cukrzykom mąki:
- typ 3000 – mąka pełnoziarnista pszenna, żytnia, orkiszowa, gryczana, z samopszy,
- typ 2000 – mąka razowa pszenna, żytnia, orkiszowa, z samopszy, z płaskurki,
- typ 1850 – mąka graham pszenna, orkiszowa, owsiana, żytnia.
Można oczywiście eksperymentować i stosować mieszankę różnych rodzajów mąk, zarówno jeśli chodzi o typ mąki między 1850 a 3000, jak i rodzaj ziarna, z jakiego zostały wyprodukowane.
Jak przygotować zakwas na chleb dla cukrzyka
Warto też samemu przygotować zakwas na chleb. Udaje się tym lepiej i bez dodatku cukru, im wyższego typu jest mąka. Najczęściej korzysta się w tym celu z mąki żytniej lub pszennej.
Aby go przygotować, wystarczy do słoika wsypać 3 łyżki mąki i wlać 5 łyżek wody do mąki żytniej i 3 łyżki wody do mąki pszennej. Całość należy wymieszać drewnianą łyżką lub patyczkiem do szaszłyków, przykryć gazą, zabezpieczając ją gumką i odstawić w ciepłe, zacienione miejsce. Przez kolejne 5 dni dodawaj po 2 łyżki mąki i 2 łyżki wody, za każdym razem całość mieszając. Co 2-3 dni przekładaj zakwas do nowego, czystego słoika. Po 7-10 dniach od początku jego szykowania zakwas będzie gotowy do użycia.
Przepis na chleb dla cukrzyka
Składniki:
- 150 g zakwasu,
- 500 g dowolnie wybranej mąki w typie 1850-3000 lub mieszanki takich mąk,
- 250 g ciepłej wody, ale nie gorącej,
- łyżka oliwy,
- 10 g soli,
- opcjonalnie garść nasion (dyni, słonecznika itp.).
Sposób przygotowania:
- Włóż do miski zakwas, dodaj oliwę i wodę, i dokładnie wymieszaj łyżką. Dodaj mąkę i sól (oraz opcjonalnie nasiona czy orzechy) i wyrabiaj ciasto rękoma, aż powstanie jednorodna masa. Całość przykryj czystą bawełnianą ściereczką kuchenną lub folią i odstaw na 30 min w ciepłe miejsce.
- Uformuj z ciasta kulę i ponownie odstaw w ciepłe miejsce aż ciasto podwoi swoja objętość (3-10 godzin).
- Wyłóż formę, najlepiej żeliwną, papierem do pieczenia i przełóż do niej ciasto. Posyp z wierzchu mąką. Odstaw na 30-60 minut.
- Rozgrzej piekarnik do 230 stopni.
- Natnij ciasto z wierzchu na krzyż, przykryj i wstaw do piekarnika na 20 minut. Po tym czasie zdejmij pokrywkę i piecz dalej do zrumienienia się skórki (ok. 40 minut). Ok. 10 minut przed końcem uchyl piekarnik, aby skórka nabrała chrupkości.
- Krój chleb dla cukrzyka, gdy wystygnie.
Ten przepis wydaje ci się skomplikowany? Spróbuj przepisów na keto chleb. To odmiana pieczywa o niskiej zawartości węglowodanów, wolniej podnosząca poziom cukru we krwi niż zwykłe pieczywo. Można też upiec chleb bez drożdży i zakwasu, ale w przepisie warto wymienić mąkę na tę o wyższym typie lub sięgnąć po fajny przepis na razowy żytni chleb na zakwasie.
Czytaj także:
Dieta z niskim indeksem glikemicznym – co można jeść, a czego unikać
Ładunek glikemiczny – mniej znany a ważniejszy dla cukrzyka
Jaki majonez jest najlepszy dla cukrzyka?
