Przez ok. 50 lat o wywoływanie syndromu chińskiej restauracji oskarżano glutaminian sodu. Obecnie już nie jest to takie oczywiste. Niemniej faktem jest, że po spożyciu chińskich dań, czy to instant, czy świeżych, u niektórych osób pojawiają się niepokojące objawy, które w rzadkich przypadkach wymagają pomocy lekarskiej.
Kuchnia chińska jest najbardziej zróżnicowaną kuchnią na świecie. Co więcej – ta prawdziwa – jest bardzo zdrowa. Syndrom chińskiej restauracji jest jednak nazwą zdecydowanie niechlubną. Czy rzeczywiście ma związek z dalekowschodnimi potrawami? Jakie są objawy tej dolegliwości? Jaki związek z nimi ma glutaminian sodu? Oto wszystko, co warto wiedzieć na temat syndromu chińskiej restauracji.
Spis treści:
- Syndrom chińskiej restauracji: co to?
- Objawy syndromu chińskiej restauracji
- Leczenie syndromu chińskiej restauracji
- Syndrom chińskiej restauracji – dieta
Syndrom chińskiej restauracji – co to?
Syndrom chińskiej restauracji często nazywany jest również chorobą Kwoka. Ta druga nazwa pochodzi od amerykańskiego lekarza – Roberta Kwoka, który jako pierwszy opisał tę chorobę w liście do New England Journal of Medicine w 1968 r., wiążąc objawy ze spożyciem chińskich dań zawierających glutaminian sodu i to właśnie tę substancję oskarżono o wywoływanie objawów tej choroby.
Syndrom chińskiej restauracji nazywa się też MSG complex (zespół MSG, monosodium glutamate complex) i wywołuje szereg objawów, o których piszemy w części Objawy syndromu chińskiej restauracji.
Co wywołuje syndrom chińskiej restauracji?
Dolegliwości związane z syndromem chińskiej restauracji długo wiązano się ze spożyciem glutaminianu sodu (MSG), bądź po prostu z nadmiernym spożyciem tej substancji. Jednak obecnie kwestionowane jest to, czy faktycznie to glutaminian sodu odpowiada za objawy syndromu chińskiej restauracji. Wątpliwości pojawiły się po publikacji wyników badań, w których niektórzy pacjenci zgłaszali osłabienie, uczucie ciepła, mrowienie, nudności, ból głowy, zawroty głowy lub problemy żołądkowe. Jednak częstotliwość tych skarg była taka sama w grupach przyjmujących glutaminian i placebo. Większość badanych nie zgłaszała żadnych objawów. Tak więc przynajmniej według tego badania nie było dowodów na syndrom chińskiej restauracji.
W innym badaniu 61 osobom, które określiły się jako wrażliwe na MSG, podano albo 5 gramów tej substancji, albo placebo, 18 nie zareagowało na żadne z nich, a sześć na oba. Po ich wyeliminowaniu pozostało 37 osób, z czego 15 zareagowało na placebo, a 22 na glutaminian sodu. Następnie ponownie je przebadano, podając różne dawki MSG. Okazało się, że w grupie go przyjmującej nastąpił niewielki wzrost bólów głowy i uczucia osłabienia, ale tylko przy dawce większej niż 2,5 grama.
Wszystko to oznacza, że niektórzy ludzie mogą wykazywać wrażliwość na duże ilości MSG, ale jest to rzadkie zjawisko. Być może ofiary syndromu chińskiej restauracji reagują na jakiś inny składnik chińskiej żywności. Histamina, tyramina i fenyloetyloamina mogą powodować zaczerwienienie, kołatanie serca i bóle głowy. Można je znaleźć w czarnej fasoli, krewetkach i sosie sojowym, które oczywiście często są podawane w chińskich restauracjach. Być może najciekawszym aspektem tego wszystkiego nie jest to, że reakcje na MSG są znacznie rzadsze, niż się powszechnie uważa, ale to, że duży procent ludzi reaguje na placebo.
Objawy syndromu chińskiej restauracji
Do najczęstszych objawów syndromu chińskiej restauracji zalicza się:
- osłabienie mięśni i stawów (takie samo, jakie odczuwamy mając grypę),
- migrenowe bóle głowy,
- problemy żołądkowe: mdłości i biegunki, bóle brzucha,
- oblewające poty,
- wypieki na twarzy,
- obrzęki,
- drętwienie lub uczucie palenia w okolicy ust,
- drętwienie lub uczucie palenia w gardle,
- wysypka,
- silne uczucie zmęczenia.
Najczęściej wystąpienie tych objawów syndromu chińskiej restauracji nie wymaga pomocy lekarskiej.
Rzadziej mogą wystąpić poważniejsze objawy:
- ból w klatce piersiowej,
- podwyższone tętno,
- niskie ciśnienie krwi,
- kłopoty z oddychaniem,
- obrzęk twarzy,
- obrzęk gardła.
Ich wystąpienie bezzwłocznie trzeba skonsultować z lekarzem, a jeśli szybko narasta ich nasilenie, trzeba wezwać karetkę.
Ważne! Objawy syndromu chińskiej restauracji nie muszą być widoczne natychmiast po jego spożyciu. Czasami reakcja organizmu występuje 6-12 godzin po spożyciu tej substancji, co może utrudniać diagnostykę.
fot. Syndrom chińskiej restauracji objawy/ Adobe Stock, stockfotocz
Leczenie syndromu chińskiej restauracji
Najczęściej występujące lekkie objawy syndromu chińskiej restauracji nie wymagają specjalistycznego leczenia. Najczęściej wystarczy przyjąć lek przeciwbólowy, aby zmniejszyć ból głowy i pić wodę, aby szybciej wypłukać glutaminian sodu z organizmu i skrócić czas występowania reakcji na tę substancję.
Przy wystąpieniu poważnych objawów lekarz przeprowadzi wywiad, zbada pacjenta (np. badając drożność dróg oddechowych), może też zlecić wykonanie badania EKG. Leczenie polega na podawaniu leków przeciwhistaminowych, które powinny zmniejszyć duszności i obrzęki. Może też zlecić podpięcie pacjenta pod kroplówkę.
Syndrom chińskiej restauracji – dieta
Metodą zapobiegania wystąpieniu objawów syndromu chińskiej restauracji może być wykluczenie z diety produktów spożywczych zawierających glutaminian sodu. To wydaje się to dość trudne, gdyż na sklepowych półkach roi się od produktów z tą substancją. W dodatku glutaminian sodu może w składzie ukrywać się pod różnymi nazwami. Oto lista tych nazw – produktów zawierających te substancje także w diecie profilaktyki syndromu chińskiej restauracji należy unikać:
- E621,
- MSG,
- teksturowane białka roślinne,
- ekstrakt z drożdży lub autolizowane drożdże,
- kwas glutaminowy,
- kazeinian sodu,
- hydrolizowana kukurydza,
- hydrolizowane białka roślinne.
Specjaliści od marketingu dobrze wiedzą o tym, że chcesz kupować produkty bez ulepszacza, dlatego używają synonimicznych nazw na etykietach produktów. Zapamiętaj je i nie daj się nabrać.
Czym zastąpić najczęściej kupowane produkty z glutaminianem sodu:
- kostki rosołowe – włoszczyzna + przyprawy;
- ketchup – możesz zrobić własny ketchup według domowej receptury i zapasteryzować;
- zupki w proszku – tradycyjne zupy są szybkie w przygotowaniu, bardziej sycące, zdrowsze i tańsze;
- chipsy – możesz zrobić je w domu: ziemniaki pokrojone w talarki rozłóż na papierze do pieczenia w piekarniku, oprósz ulubionymi przyprawami i zapiekaj w temp. 200°C przez około 20 minut (w zależności od grubości chipsów). Tak samo możesz zapiekać inne warzywa np. marchewki.
W związku z tym, że już nie ma pewności co do tego, że to MSG odpowiada za syndrom chińskiej restauracji, zasadne wydaje się też unikanie kuchni chińskiej, która zawierać może naturalne składniki zdolne wywołać objawy.
Źródło:
1.mcgill.ca,
2.„Does monosodium glutamate really cause headache? : a systematic review of human studies”,
3. „A review of the alleged health hazards of monosodium glutamate”
Treść artykułu pierwotnie opublikowała Anna Penar 29.04.2013 r.
Czytaj także:
Które składniki żywności są szkodliwe i jakich węglowodanów unikać?
Czy sushi jest zdrowe i dietetyczne?
9 superfoods, które są stratą pieniędzy
