Czy można jeść surowy kalafior? Nie w dużych ilościach, jeśli cierpisz na tę częstą wśród Polek chorobę

kalafior na surowo fot. Adobe Stock, Pixel-Shot
Kalafior na surowo jest jak najbardziej jadalny, a wręcz zdrowszy, niż kalafior ugotowany. Nie martw się, jeśli nie dogotujesz kalafiora: można go zjeść. Jedzenia surowego kalafiora w dużych ilościach powinny unikać jednak osoby z niedoczynnością tarczycy. Kalafior zawiera goitrogeny, które zaburzają wchłanianie jodu. W surowym kalafiorze jest ich więcej, niż w ugotowanym.
/ 02.09.2022 05:24
kalafior na surowo fot. Adobe Stock, Pixel-Shot

Kalafior na surowo jest nie tylko jadalny, ale też bardzo smaczny i zdrowy. Nie każdy powinien jeść jednak surowego kalafiora z uwagi na zawartość goitrogenów, ale też fakt, że kalafior po ugotowaniu jest lżej strawny.

Spis treści:

  1. Czy surowy kalafior jest jadalny?
  2. Zalety i właściwości surowego kalafiora
  3. Kto nie powinien jeść surowego kalafiora?
  4. Surowy kalafior dla dzieci
  5. Surowy kalafior dla kobiet w ciąży

Czy surowy kalafior jest jadalny?

Surowy kalafior jest oczywiście jadalny. Doskonale smakuje na surowo w formie przekąski (np. podany z fit sosem czosnkowym lub hummusem), albo w sałatkach z surowym kalafiorem. Możesz przygotować go też w półsurowej formie: np. dodać surowy kalafior do dania stir-fry, zrobić placki z surowego kalafiora, wymieszać go z ryżem, albo po przyprawieniu potraktować jako nadzienie do wrapów.

Zalety i właściwości surowego kalafiora

Jedzenie surowego kalafiora ma sporo zalet. Można śmiało stwierdzić, że dla większości osób jedzenie surowego kalafiora jest zdrowsze, niż jedzenie kalafiora po ugotowaniu.

Surowy kalafior ma więcej witamin

Przede wszystkim, kalafior na surowo ma więcej witaminy C i zdrowych folianów, niż kalafior po ugotowaniu. Przy poddawaniu kalafiora obróbce termicznej, traci się część witamin rozpuszczalnych w wodzie. Największa strata to właśnie zawartość witaminy C i kwasu foliowego.

Surowy kalafior lepiej działa na glikemię

Surowy kalafior wchłania się i trawi wolniej, niż kalafior po ugotowaniu. To więc forma jego spożycia bardziej polecana cukrzykom i osobom z insulinoopornością. Kalafior nie ma wielu węglowodanów sam w sobie, ale sałatka z surowego kalafiora zjedzona do obiadu może spowolnić wchłanianie cukrów dostarczonych np. z ziemniakami. Podobną zdolność ma kalafior gotowany, ale działa mniej efektywnie.

Surowy kalafior poprawia zdrowie jamy ustnej

Surowy kalafior wymaga też przeżucia i rozgryzienia, co jest pożądane. Rezygnując z chrupiących i twardych produktów, potencjalnie osłabiasz zęby, mięśnie żuchwy, a rozdrabnianie pokarmów to też ważny krok w trawieniu. Koniecznie naucz też jedzenia twardszych pokarmów swoje dziecko. To ważne, by przyzwyczaiło się do gryzienia, żucia i tekstury surowych warzyw.

surowy kalafior jako przekąskafot. Surowy kalafior może być smaczną i zdrową przekąską/ Adobe Stock, Art Johnson

Kto nie powinien jeść surowego kalafiora?

Jedzenie surowego kalafiora to jednak nie tylko zalety. Nie dla każdego to najlepsza i najzdrowsza forma spożycia kalafiora.

Surowy kalafior ogranicza wykorzystanie jodu przez tarczycę

Jedzenie surowych kalafiorów powinny ograniczyć przede wszystkim osoby z niedoczynnością tarczycy. Kalafior należy do rodziny warzyw kapustnych. Tak samo jak brokuł, kapusta i brukselka, kalafior zawiera więc substancje goitrogenne, goitrogeny. Inaczej nazywa się je substancjami wolotwórczymi. Goitrogeny w różnorodny sposób blokują wykorzystanie i wchłanianie jodu, elementu bardzo ważnego dla zdrowia tarczycy. W kalafiorze jest najwięcej goitrogenów w typie glukozynolanów, elementów konkurujących z jodem o wchłanianie w tarczycy.

Goitrogeny to substancje lotne, gotując kalafiora, możesz więc pozbyć się ich częściowo z tego warzywa. Pamiętaj jednak, by gotować kalafiora bez pokrywki, by ułatwić goitrogenom wydostawanie się z garnka.

Co ważne, obecność glukozynolanów a kalafiorze to nie tylko wada. Jedna z cenniejszych właściwości kalafiorów: działanie przeciwnowotworowe, jest mocno powiązana właśnie z obecnością tych cząstek w kalafiorach. Nie można więc jednoznacznie uznać tych elementów za „złe". Mają one swoje wady i zalety.

To informacja, która przyda się osobom:

  • z niedoborami jodu,
  • z niedoczynnością tarczycy,
  • które nie korzystają z jodowanej soli,
  • które bardzo rzadko jedzą rybi i owoce morza (a nie suplementują jodu dodatkowo).

Nie trzeba całkowicie rezygnować z jedzenia surowych kalafiorów. Po prostu warto wiedzieć, że jedzenie warzyw kapustnych na surowo w nadmiarze nie jest wskazane przy niedoborach jodu.

Surowy kalafior może być ciężkostrawny

W diecie lekkostrawnej lepiej postawić na kalafiora gotowanego. Łatwiej „przyjmie się” przez organizm. Tkanki roślinne kalafiora zostaną zmiękczone i szybciej się przyswoją. Kalafior po ugotowaniu lub upieczeniu jest więc bardziej polecany osobom z zaleceniem diety lekkostrawnej: w diecie przy chorobach zapalnych jelit, w diecie na wrzody żołądka i w diecie na uchyłki jelita.

Kalafior gotowany jest też bardziej polecany dla osób starszych, które mogą mieć problem z uzębieniem i pogryzieniem surowego kalafiora.

Surowy kalafior dla dzieci

Dzieci mogą jeść surowego kalafiora, to wskazane. Możesz rozpocząć podawanie surowego kalafiora dziecku wtedy, kiedy podałabyś dziecku surową marchewkę: gdy stabilnie siedzi i daje sobie radę z samodzielnym jedzeniem. Zazwyczaj następuje to ok. 11 miesiąca życia, ale sama najlepiej wyczujesz odpowiedni moment.

surowy kalafior dla dziecifot. Surowy kalafior dla dzieci/ Adobe Stock, Юля Шевцова

Surowy kalafior dla kobiet w ciąży

Kobiety w ciąży mogą jeść bezpiecznie surowego kalafiora, jeśli mają na to ochotę i dobrze się po nim czują. Pamiętaj, że w ciąży szczególnie dokładnie trzeba myć wszystkie warzywa, owoce, ale też grzyby w ciąży muszą być dokładniej oczyszczone. To samo dotyczy surowego kalafiora w ciąży: koniecznie umyj go, by nie narażać się na toksoplazmozę. Jeśli boisz się zabrudzeń na kalafiorze, możesz sparzyć go gorącą wodą przed zjedzeniem na surowo. 

Źródła:

Chandra AK, Mukhopadhyay S, Lahari D, Tripathy S. Goitrogenic content of Indian cyanogenic plant foods & their in vitro anti-thyroidal activity. Indian J Med Res. 2004 May;119(5):180-5. PMID: 15218979.
Rungapamestry V, Duncan AJ, Fuller Z, Ratcliffe B. Effect of cooking brassica vegetables on the subsequent hydrolysis and metabolic fate of glucosinolates. Proc Nutr Soc. 2007 Feb;66(1):69-81. doi: 10.1017/S0029665107005319. PMID: 17343774.

Czytaj także:
Czy surowy czosnek szkodzi? Właściwości i skutki uboczne czosnku
Czy można jeść bób na surowo? Jak go serwować?
Czy cukinia jedzona na surowo jest trująca i czy trzeba ją obierać?

Redakcja poleca

REKLAMA