Przeciwwskazania do morsowania. Komu mogą zaszkodzić lodowe kąpiele?

fot. Adobe Stock, fotoduets

Przeciwwskazania do morsowania warunkują, czy będziesz czerpać z morsowania korzyści, czy wręcz odwrotnie. Zalety morsowania są szerokie i opierają się na ograniczeniu występowania stanu zapalnego w organizmie. Zimno przeciwdziała podbijaniu procesów zapalnych, więc pomaga organizmowi się zregenerować, a według wielu morsów także wspiera odporność. Nie każdy powinien jednak morsować. Pewne grupy osób wyrządzą sobie tą aktywnością więcej szkód niż pożytku.

Spis treści:

1. Kto może, a kto nie powinien morsować?
2. Przeciwwskazania do morsowania

Kto może, a kto nie powinien morsować?

Zwolennicy morsowania twierdzą, że przeciwwskazań do uprawiania tej niecodziennej aktywności zimowej jest niewiele. Przekonują, że zdecydowana większość społeczeństwa odniesie korzyści z morsowania. 

Z pewnością ważne jest wiele aspektów:

• stan zdrowia,
• czy chcesz spróbować morsowania,
• czy lubisz zimno,
• czy nie masz psychicznych oporów przed tą aktywnością,
• czy wiesz jak zacząć morsowanie i masz z kim morsować po raz pierwszy.

Morsować mogą:

• osoby ogólnie zdrowe,
• osoby, które umieją pływać lub nie boją się wody,
• osoby gotowe na wyzwanie wejścia do zimnej wody,
• wszyscy, których nie dotyczą przeciwwskazania do morsowania

Przeciwwskazania do morsowania

Odpowiedni wiek do morsowania

Oficjalnie morsować nie mogą tylko dzieci poniżej 3. roku życia. Wydaje się jednak, że morsowanie dla 4-latka to ekstremalna i niepolecana aktywność. W wielu krajach tradycyjnie w morsowaniu i lodowych kąpielach biorą udział też najmłodsi. Dzieje się tak np. na Syberii czy w Finlandii po saunowaniu.

Rozsądnym wydaje się indywidualne rozpatrzenie sytuacji. Na pewno nie powinno się zmuszać dzieci do morsowania "dla zdrowia", jeśli nie mają na to ochoty. Jeśli dziecko chce spróbować tej aktywności naśladując rodziców, nie ma powodów, żeby mu tego zabraniać.

Nie ma górnej granicy wieku odpowiedniej do morsowania, choć naturalne, że im starsza jest dana osoba, tym większa szansa, że dotyczą jej np. choroby serca, a to przeciwwskazanie samo w sobie.

Choroby serca i układu krwionośnego przeciwwskazaniem do morsowania

Największe ryzyko przy morsowaniu dotyczy osób z istniejącymi chorobami serca. Fakt, morsowanie może wspierać zdrowie tego układu, ale tylko, jeśli od początku funkcjonuje prawidłowo.

Nagłe zanurzenie w zimnej wodzie obkurcza naczynia krwionośne i spowalnia przepływ krwi. Jeśli w układzie krwionośnym występują zwężenia miażdżycowe, problemy w budowie serca lub naczyń, w takiej sytuacji może dojść do zawału lub udaru. Większe jest też prawdopodobieństwo arytmii.

Być może spotkałaś się z wieloma anegdotycznymi historiami, że ktoś ma chore serce, ale morsowanie mu pomaga, lub że ktoś wręcz wyleczył nadciśnienie przez morsowanie. Traktuj takie anegdoty z rezerwą. W przypadku problemów z układem krwionośnym lepiej nie ryzykować.

Dokładne przeciwwskazania związane z układem krążenia to:

• problemy z krążeniem,
• choroby serca,
• nadciśnienie tętnicze,
• żylaki,
• miażdżyca,
• przebyte zawały i udary.

Cukrzyca a morsowanie

Osoby z cukrzyca typu 1 i cukrzycą typu 2, także muszą uważać z morsowaniem. Według badań, cukrzyca powoduje problemy z utrzymaniem prawidłowej temperatury ciała. Diabetycy mogą być mniej odporni na zimno, gorąco i ogólnie mówiąc: nagłe zmiany temperatury. Cukrzyca nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do morsowania, ale warto przedyskutować swój przypadek z lekarzem.

Choroby tarczycy a morsowanie

Niedoczynność tarczycy nierozerwalnie wiąże się z obniżoną przemianą materii. Osobom z niedoczynnością tarczycy często jest zimno. To charakterystyczny objaw niedoczynności gruczołu tarczowego. W takim wypadku zimna kąpiel będzie tylko dodatkowym osłabieniem, a nie bodźcem do poprawy zdrowia i nastroju. Rozważyć morsowanie mogą za to osoby z uregulowaną i kontrolowaną niedoczynnością tarczycy.

Nadczynność tarczycy też jest przeciwwskazaniem do morsowania.

fot. Adobe Stock, Girts

Padaczka a morsowanie

Padaczka lub epizody epilepsji w przeszłości, to bezwzględne przeciwwskazania do morsowania. Nagła, szokowa kąpiel w zimnie może wyzwolić niekontrolowany atak epilepsji.

Morsowanie a przeziębienie i obniżona odporność

Choć są pewne dowody, że morsowanie może wzmacniać odporność, zimno na pewno nie pomoże w leczeniu przeziębienia, gdy już ono wystąpi! Jeśli cierpisz na poważne problemy z odpornością i często chorujesz, nie próbuj leczyć się morsowaniem. Zadbaj o inne aspekty stylu życia. Wprowadź aktywność fizyczną, dietę na odporność i wspomagaj się ziołami na odporność. Morsowanie może też zwiększać ryzyko wystąpienia odmy płucnej - są na to badania.

Morsowanie a borelioza

Borelioza obniża odporność organizmu na zimno i ogólnie gwałtowne zmiany temperatur. Nie zaczynaj morsowania świeżo po przebytej infekcji, ani w jej trakcie.

Morsowanie a ciąża i karmienie piersią

Odradza się morsowanie kobietom w ciąży. Jeśli chodzi o kobiety karmiące, zdania są podzielone. Nie zaleca się rozpoczynania przygody z morsowaniem w trakcie karmienia, ale jeśli dana kobieta uprawiała tę aktywność przed ciążą, może do niej powrócić nawet, gdy karmi piersią.

Morsowanie a stawy

Tu też brak jednomyślności w opiniach ekspertów. Większość osób cierpiących na choroby stawów uważa, że gorzej czuje się po ekspozycji na zimno. Lodowe kąpiele mogą jednak ograniczać stan zapalny stawów i działać pozytywnie. Musisz sprawdzić jak będzie u ciebie, lub porozmawiać o tym z lekarzem.

Jeśli interesuje cię temat stawów i morsowania w kontekście sportu, tutaj nie ma przeciwwskazań. Zimne kąpiele  są szczególnie polecane po wysiłku i rozgrzewce.

Źródła:

Kenny GP, Sigal RJ, McGinn R. Body temperature regulation in diabetes. Temperature (Austin). 2016;3(1):119-145. Published 2016 Jan 4. doi:10.1080/23328940.2015.1131506

Knechtle B, Waśkiewicz Z, Sousa CV, Hill L, Nikolaidis PT. Cold Water Swimming-Benefits and Risks: A Narrative Review. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(23):8984. Published 2020 Dec 2. doi:10.3390/ijerph17238984

Shattock M.J., Tipton M.J. ‘Autonomic conflict’: A different way to die during cold water immersion? J. Physiol. 2012;590:3219–3230. doi: 10.1113/jphysiol.2012.229864.

Hohmann E., Glatt V., Tetsworth K. Swimming induced pulmonary oedema in athletes–A systematic review and best evidence synthesis. BMC Sports Sci. Med. Rehabil. 2018;10 doi: 10.1186/s13102-018-0107-3

Spraw, że każda zimowa aktywność będzie jeszcze przyjemniejsza, wykorzystując do Martes kod rabatowy!