Ćwiczenia bilateralne mogą wykonywać wszyscy – dzieci (one nawet powinny!), dorośli, osoby zdrowe i z różnymi deficytami. Wykonuje się je na siłowni, w domu, na świeżym powietrzu lub w gabinecie terapeuty. Niektóre ćwiczenia mogą mieć postać zabawy, dzięki czemu bez problemu udaje się do nich namówić dzieci, a to właśnie w ich rozwoju tego rodzaju zadania są szczególnie ważne.
Spis treści:
Ćwiczenia bilateralne – co to?
Ćwiczenia bilateralne to rodzaj terapii ruchowej, która ma na celu wspomaganie integracji sensorycznej oraz rozwijanie umiejętności poznawczych i motorycznych poprzez stymulację obu stron ciała. Są one często stosowane w terapii zajęciowej, fizjoterapii, terapii dzieci z zaburzeniami sensorycznymi oraz osób z uszkodzeniami mózgu.
Idea ćwiczeń bilateralnych, w przeciwieństwie do ćwiczeń unilateralnych, opiera się na zaangażowaniu obu stron ciała, co ma wpływ na stymulację mózgu oraz poprawę koordynacji ruchowej.
Integracja bilateralna i koordynacja bilateralna
Integracja bilateralna, zwana też koordynacją bilateralną, polega na tym, że ruchy kończynami położonymi po przeciwnych stronach ciała są wykonywane pod pełną kontrolą, precyzyjnie i z odpowiednią siłą, czyli są dobrze skoordynowane nawet wtedy, gdy każda z rąk wykonuje zupełnie inny ruch – tak, jak ma to np. miejsce podczas gry na skrzypcach, wiolonczeli, na perkusji, ale to przykład już całkiem ekstremalny.
Schodząc na Ziemię: prawidłowa integracja bilateralna jest niezbędna, aby jeździć na rowerze, wycinać coś z kartki nożyczkami, ubierać się, zapinać guziki itp.
Przykłady ćwiczeń bilateralnych
Ćwiczenia bilateralne stosuje się w sporcie oraz w terapii (o tym niżej). Jeśli chodzi o sport i fitness, to ćwiczeniami bilateralnymi są wszystkie ćwiczenia, w które zaangażowane są np. obie ręce i obie nogi lub ręka i noga położone po lewej i prawej stronie ciała.
Przykładami takich ćwiczeń są np.:
- przysiady,
- podciąganie się na drążku,
- wyciskanie na ławeczce,
- ściągnie drążka wyciągu górnego do klatki piersiowej,
- wiosłowanie oburącz,
- pompki,
- martwy ciąg.
Ćwiczenia bilateralne dla dzieci
W przypadku dzieci ćwiczenia bilateralne (jak i każde inne) powinny mieć formę zabawy. Dlatego można im proponować następujące zadania bilateralne:
- robienie aniołków śniegu,
- przeskoki z nogi na nogę z wysokim unoszeniem kolana nogi znajdującej się z przodu,
- chwytanie i rzucanie piłki oburącz,
- jazda na deskorolce lub zwykłej hulajnodze,
- zbieranie monet z podłogi obiema rękami naraz i wrzucanie ich do 2 skarbonek,
- śpiewanie piosenek z pokazywaniem gestów rękami,
- rysowanie obiema rękami jednocześnie tego samego lub różnych obrazków.
fot. Ćwiczenia bilateralne - przykłady/ Adobe Stock, Volodymyr
Terapia bilateralna
Terapię bilateralną stosuje się, gdy stwierdza się zaburzenia integracji bilateralnej, najczęściej u dzieci, u których może dochodzić do opóźnień w tzw. lateralizacji, czyli kształtowaniu się tego, w jaki sposób każda z półkul mózgowych uczy się kontrolować różne umiejętności, w tym ruchowe.
Dzieci z zaburzeniami integracji bilateralnej mogą wykazywać szereg objawów:
- trudności w nauce pisania i czytania,
- trudności w wykonywaniu czynności dnia codziennego,
- zaburzenia zachowania,
- kłopoty z orientacją w przestrzeni,
- trudności z odróżnianiem prawej strony od lewej,
- kłopoty z wykonywaniem niektórych zadań ruchowych, np. z łapaniem piłki, powtarzaniem sekwencji ruchów.
Terapia bilateralna, zwana też integracją bilateralną, polega na wykonywaniu dobranych indywidualnie ćwiczeń ruchowych, w tym sekwencji ruchów. Ich celem jest pobudzanie mózgu do szybszego efektywniejszego przetwarzania bodźców oraz do lepszej współpracy między półkulami mózgu. Stosowane są jako element terapii dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, przetwarzania słuchowego, u dzieci w spektrum autyzmu, dzieci z deficytami uwagi i nadpobudliwością ruchową.
Czytaj także:
Przykłady ćwiczeń na płaskostopie
Czemu służą ćwiczenia wielostawowe + przykłady
Na czym polegają ćwiczenia ekscentryczne?
