Konkubinat to coraz bardziej powszechna forma związków dwojga ludzi. Polega na codziennym życiu, które zwykle nie różni się niczym od tego w małżeństwie, jednak bez zalegalizowania związku. Coraz więcej młodych osób ceni sobie niezależność i swobodę, jaką daje taki układ, jednak trzeba wiedzieć o tym, że poza korzyściami, ta forma związku pociąga za sobą również sporo niedogodności. Jedną z nich jest kwestia dziedziczenia po zmarłym partnerze.
Dlaczego młodzi ludzie wybierają konkubinat?
Życie we dwoje bez połączenia węzłem małżeńskim jest obecnie łatwiejsze, niż było kiedykolwiek dotąd. Młodzi coraz częściej mieszkają ze sobą już na długo przed ewentualnym ślubem, wyjeżdżają na wakacje, planują wspólne zakupy (meble, samochód, mieszkanie), a nawet wychowują dzieci. Konkubinat bardzo wygodne rozwiązanie, dające takie same wygody codziennego życia, jak małżeństwo. O wiele łatwiej jest się rozstać bez konieczności ingerencji prawnej, do tego nie dochodzą problemy z podziałem majątku.
Związek można zalegalizować w każdej chwili, a decydując się na małżeństwo, partner jest już „sprawdzony” pod każdym kątem – nie ma więc rozczarowania czy zaskoczenia. Zaciągnięcie wspólnego kredytu na zakup nieruchomości czy samochodu jest dziś również bardzo łatwy – wiele banków nie wymaga do tego aktu małżeństwa. Jak wygląda jednak sprawa dziedziczenia, w przypadku śmierci jednego z partnerów?
Kiedy konkubent dziedziczy po zmarłym partnerze?
Z punktu widzenia prawa, konkubenci nie mają wspólnoty majątkowej ani prawa do dziedziczenia. Prawo polskie nie przewiduje osoby konkubiny/konkubenta jako osób uprawionej do dziedziczenia. Zawarte jest jedynie określenie „osoby bliskie”, jednak nie rozwiązuje to jednoznacznie tej kwestii. W praktyce oznacza to tyle, że jeśli zmarły partner nie zostawił testamentu, w którym przepisuje majątek (lub jakąś jego część) na partnera, to osoba ta nie ma niestety żadnych praw do dziedziczenia.
Jak dochodzić prawa do spadku w konkubinacie?
Jeżeli zmarły ma rodzinę uprawnioną do dziedziczenia z ustawy, to jej członkowie mogą wystąpić o zachowek. W takim przypadku, nawet, jeśli żyjący konkubent ma zapisany majątek, rodzina zmarłego może upomnieć się o swoją część. Dodatkowo partner osoby zmarłej od otrzymanego spadku musi zapłacić podatek obowiązujący osoby obce – a więc niestety według najwyższej stawki. Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, partner nie ma niestety żadnej możliwości dochodzenia praw do spadku.
Prawa do korzystania z mieszkania
Jeśli para mieszkała razem w dniu śmierci jednego z partnerów, druga osoba jest uprawniona do korzystania w ciągu trzech miesięcy od rozpoczęcia procedury spadkowej w dotychczasowym zakresie. Jeżeli partnerzy pozostawali ze sobą w faktycznym, wspólnym pożyciu, to po śmierci jednego z nich, który był najemcą, w stosunek najmu przechodzi drugi partner. Innymi słowy – jeśli partnerzy mieszkali ze sobą w lokalu, to po śmierci jednego z nich, drugi zachowuje prawo do pozostania w mieszkaniu.
Zobacz także:
Jak wygląda wspólność majątkowa w konkubinacie?
Prawa konkubiny - też je masz?
Konkubinat lepszy od małżeństwa? Niekoniecznie!
