Beta hCG: normy badania i jak interpretować wynik

Beta hCG, gonadotropina kosmówkowa w ciąży fot. Adobe Stock
Badanie beta hCG polega na ustaleniu, czy we krwi kobiety znajduje się gonadotropina kosmówkowa: hormon, który świadczy o ciąży i wskazuje jej konkretny tydzień dzięki normom. Test z krwi na obecność beta hCG jest czulszy i pewniejszy, niż test ciążowy.
Edyta Liebert / 19.12.2019 08:32
Beta hCG, gonadotropina kosmówkowa w ciąży fot. Adobe Stock

Badanie beta hCG ma na celu ustalenie obecności hormonu gonadotropiny kosmówkowej w moczu lub krwi. Hormon gonadotropiny kosmówkowej wykazuje ciążę lub jej brak, ale również może świadczyć o chorobie. 

Spis treści:

Co to jest gonadotropina kosmówkowa beta hCG

Gonadotropina kosmówkowa jest produkowana w trakcie ciąży najpierw przez zarodek, a potem przez łożysko. Do jej zadań należy utrzymywanie funkcji ciałka żółtego - struktury, która powstaje w jajniku w miejscu uwolnienia komórki jajowej, a potem podtrzymywanie produkcji progesteronu.
 
Jeśli podejrzewasz, że jesteś w ciąży, z pewnością interesuje cię czułość badania i normy. Największe wydzielanie ludzkiej gonadotropiny łożyskowej przypada na 10. tydzień ciąży (licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki) i w następnych tygodniach zaczyna spadać.
 
Od 14.-16. tygodnia ciąży aż do dnia porodu zawartość hCG we krwi matki jest mniejsza w porównaniu z zawartością w 10. tygodniu ciąży. Zmniejszeniu wydzielania hCG towarzyszy stopniowe zanikanie ciałka żółtego w jajniku i jest to konieczne dla rozwoju ciąży.
 
Zanim tak się stanie, to ok. 9 dni od zapłodnienia rozwijające się łożysko zaczyna wydzielać hormon gonadotropiny kosmówkowej do krwi. Niewielkie ilości hormonu trafiają także do moczu, dzięki czemu w dniu spodziewanej miesiączki domowy test ciążowy może wykazać ciążę, czyli jednym słowem - obecność beta hCG.
 
Hormon gonadotropiny kosmówkowej może zostać wykryty we krwi nawet 6 dni po implantacji, a podane normy pokażą, który to tydzień ciąży. Zatem kiedy najlepiej wykonać badanie beta hCG?
 

Beta hCG - kiedy wykonać badanie

Beta hCG można zbadać kilka dni od zapłodnienia, bo jeśli dojdzie do zagnieżdżenia się komórki jajowej w macicy, to hCG będzie już znacznie podwyższone nawet 48h od zapłodnienia. To też moment objawów wczesnej ciąży: jak widzisz, natura tak to wymyśliła, by organizm mógł cię informować o zmianach nawet bez użycia medycznych środków.

Jeśli nie możesz usiedzieć w miejscu i poczekać kilku dni do wykonania testu ciążowego z moczu w domu, możesz zbadać go tym samym sposobem laboratoryjnie i zanieść pojemnik z próbką do przychodni. Wynik powinien być miarodajny nawet przed dniem spodziewanej miesiączki.
 
Badanie z krwi beta hCG możesz wykonać na własną rękę w laboratorium i otrzymać wynik nawet tego samego dnia - cena zazwyczaj nie przekracza 40 zł.
 

Badanie beta hCG należy przeprowadzić nie tylko wtedy, gdy podejrzewa się ciążę, lecz także gdy istnieje ryzyko: 

  • chorób trofoblastu,
  • zróżnicowaniu choroby nowotworowej trofoblastu,
  • guza np. macicy czy jajnika.
Badanie poziomu beta hCG ma miejsce również wtedy, gdy w macicy pojawiła się nieprawidłowa tkanka, zaśniad groniasty lub rak macicy; także pojawia się po poronieniu. Beta hCG wykonuje się także wtedy, kiedy istnieje podejrzenie wad płodu: choroby Downa, Edwardsa, Patau oraz innych wad płodu.
 
Oczywiście najbardziej miarodajne w kwestii wykrywania wad genetycznych dziecka są badania prenatalne: warto rozważyć test NIFTY, jeśli jesteś w grupie ryzyka lub USG genetyczne, które de facto powinno być refundowane w każdym przypadku.

Normy beta hCG + interpretacja wyników

Kobieta może dowiedzieć się czy jest w ciąży i w którym jest tygodniu na podstawie wyników badań - na kartce powinny pojawić się widełki. Wynik poniżej 5 mIU/ml oznacza, że nie jesteś w ciąży. Jeśli wydruk nie posiada norm, posłuż się tą rozpiską:
 
  • 3 tydzień - 5 - 50 mIU/ml
  • 4 tydzień - 5 - 426 mIU/ml
  • 5 tydzień - 18 - 7,340 mIU/ml
  • 6 tydzień - 1,080 - 56,500 mIU/ml
  • 7 - 8 tydzień - 7, 650 - 229,000 mIU/ml
  • 9 - 12 tydzień - 25,700 - 288,000 mIU/ml
  • 13 - 16 tydzień - 13,300 - 254,000 mIU/ml
  • 17 - 24 tydzień - 4,060 - 165,400 mIU/ml
  • 25 - 40 tydzień - 3,640 - 117,000 mIU/ml

Beta hCG - choroby

Jeśli wszystko mieści się w normie, zgadza z kalendarzem miesiączkowym i twoimi podejrzeniami - gratulacje. Najlepiej jest jednak udać się z wynikiem badania do swojego lekarza prowadzącego. Pamiętaj, że jeżeli ciąża przebiega prawidłowo i bez komplikacji, to poziom stężenia beta hCG w 48 godzin wzrasta aż o 66%, a dzień później już o 114%.

Jeśli jednak wynik wskazuje na ciążę, w którą nie miałaś możliwości zajść - zgłoś się do lekarza. Zleci powtórne badanie lub zasugeruje dalszą diagnostykę w kierunku np. raka jajnika lub raka kosmówki. Uwaga, to dotyczy również mężczyzn - podwyższenie tego hormonu może oznaczać nowotwór jądra.

Więcej o badaniach w ciąży:
USG w ciąży - wszystko, co musisz wiedziećCiąża pozamaciczna: skąd się bierze?Choroby genetyczne u dzieci - rozpoznanie i leczenie

Redakcja poleca

REKLAMA