Samodzielne zbieranie grzybów w lesie wiąże się z rzetelną wiedzą na ten temat. Dlatego znajomość występowania grzybów w Polsce jest o tyle ważna, by nie natrafić np. na trującego grzyba szatana.
Spis treści:
- Aktualne występowanie grzybów w Polsce
- Grzyby trujące w Polsce
- Grzyby chronione w Polsce
- Grzyby jadalne w Polsce
- Największy grzyb w Polsce
Aktualne występowanie grzybów w Polsce
Warto znać aktualne występowanie grzybów w Polsce, jeśli wybieramy się na grzybobranie. Wśród grzybiarzy wiadomo, że pełny sezon przypada na wrzesień oraz październik. Doświadczeni grzybiarze niechętnie dzielą się „ich” miejscami na występowanie grzybów. Jednakże poniżej znajdują się miejsca, gdzie można spotkać dorodne okazy:
- Kotlina Jeleniogórska – grzyby rosną w tych lasach praktycznie wszędzie, a pewność w znalezieniu będzie się miało w okolicy Zachełmia, Borowic oraz Przesieki. Znajdziesz tu podgrzybki czy prawdziwki.
- Puszcza Knyszyńska – tutejsze lasy sosnowe obfitują w wiele okazów grzybów. Borowiki i maślaki znajdziesz np. w okolicy Kruszynian czy Białogorcy.
- Bory Tucholskie – na tym terenie rośnie aż tysiąc gatunków grzybów. Jednakże tylko około stu jest jadalnych.
- Bory Dolnośląskie – rosną tu podgrzybki, kurki czy borowiki.
- Puszcza Notecka – w borze sosnowym znajdziesz tu mnóstwo grzybów. Warto wybrać się również w okolice Sierakowa.
Grzyby trujące w Polsce
Niektóre grzyby trujące są bardzo podobne do grzybów jadalnych. Niektóre grzyby trujące prowadzić mogą do nieodwracalnych zaburzeń akcji serca. Grzyby dzieli się na śmiertelnie trujące, które uszkadzają w pierwszej kolejności nerki oraz wątrobę i na grzyby trujące, które niszczą system nerwowy. Poniżej znajdują się grzyby trujące występujące w Polsce:
- Muchomor jadowity – rośnie w lasach iglastych, w Polsce zbiera się go od czerwca do września,
- Muchomor sromotnikowy – rośnie w okolicy sosen, dębów oraz buków, w Polsce zbiera się go od lipca do października,
- Hełmówka obrzeżona – rośnie na ściółce leśnej oraz porasta pnie drzew iglastych i liściastych, w Polsce zbiera się go od sierpnia do późnej jesieni,
- Zasłoniak brodaty – rośnie w lasach iglastych, w Polsce zbiera się go od początku lata do późnej jesieni,
- Maślanka wiązkowa – rośnie na pniach drzew liściastych i iglastych, w Polsce zbiera się go od maja do grudnia,
- Muchomor plamisty – rośnie w lasach liściastych, w Polsce zbiera się go od czerwca do października,
- Lejkówka jadowita – rośnie w lasach liściastych oraz na łąkach, w Polsce zbiera się go od sierpnia do listopada,
- Wieruszka zatokowata – rośnie w lasach liściastych pod dębami i bukami, w Polsce zbiera się go od końca maja do początku jesieni,
- Piestrzenica kasztanowata – rośnie w lasach liściastych, w Polsce zbiera się go od marca do maja,
- Strzępiak ceglasty – rośnie w lasach liściastych, ogrodach oraz w parkach, w Polsce zbiera się go od maja do lipca.
Ponadto:
- Grzybówka czysta,
- Wilgotnica stożkowa,
- Gołąbek wymiotny,
- Krowiak podwinięty,
- Gąska tygrysia,
- Muchomor czerwony,
- Muchomor królewski,
- Tęgoskór pospolity.
Grzyby chronione w Polsce
Grzyby chronione w Polsce objęte ochroną ścisłą od 2014 roku to:
- Promieniak wilgociomierz,
- Berłóweczka czeska,
- Dwupierścieniak cesarski,
- Borowik żółtobrązowy,
- Żyłkowiec różowawy,
- Trufla wgłębiona,
- Boczniak mikołajkowy,
- Wilgotnica czapeczkowata,
- Borowik szatański,
- Żagiew korzonkowa,
- Czareczka długotrzonkowa,
- Tęgoskór korzeniasty,
- Pniarek lekarski,
- Szkieletnica wonna.
Grzyby chronione w Polsce objęte ochroną częściową od 2014 roku to:
- Żagwica listkowata,
- Błyskoporek podkorowy,
- Ozorek dębowy,
- Wodnicha kozia,
- Buławka obcięta,
- Podgrzybek tęgoskórowy,
- Dzwonkówka torfiasta,
- Poroblaszek żółto czerwony,
- Kurzawka bagienna,
- Smardz jadalny.
Grzyby jadalne w Polsce
Grzybów jadalnych w Polsce nie ma zbyt wiele, ponieważ występuje tylko kilkadziesiąt okazów. Do najbardziej znanych i popularnych grzybów należą:
- borowik sosnowy – występuje w lasach iglastych, ma zamszowy kapelusz w kolorze wiśni, a jego trzonek u dużych grzybów jest rudy, a u małych biały, w Polsce zbiera się go od sierpnia do października,
- borowik usiatkowany – rośnie w lasach mieszanych oraz liściastych, ma pękaty trzon pokryty siateczką, a jego kapelusz jest ciemny, w Polsce zbiera się go do końca sierpnia,
- borowik szlachetny – rośnie w lasach mieszanych, iglastych oraz w liściastych, ma ciemnobrązowy lub jasnobrązowy kapelusz, trzon ma przeważnie biały, a jego grubość waha się w okolicach od 1,5 do 10 cm, mylony jest z niejadalnym goryczakiem żółciowym przez jego wygląd,
- borowik górski – pod trzonem jest żółty oraz ma żółte rurki, a jego kapelusz jest popękany i beżowy, po przekrojeniu go jego miąższ jest kremowy,
- boczniak ostrygowaty – jego kapelusz może być brązowy, niebieski, szary lub fioletowy, do spożycia nadają się tylko te młode okazy,
- maślak ziarnisty – rośnie w lasach iglastych przeważnie pod sosną, jego trzonek jest jasny, a kapelusz wypukły w kolorze brązu, w Polsce zbiera się go od maja do października,
- maślak pstry – rośnie w różnych lasach, u młodych grzybów kapelusz ma barwę żółtą, pomarańczową lub oliwkową, od spodu kapelusza jego rurki są ciemniejsze, pachnie igliwiem,
- maślak żółty – rośnie pod modrzewiem, jego kapelusz ma różne odcienie żółci, by następnie stać się oliwkowym, trzon jest żółtopomarańczowy lub złotożółty, w Polsce zbiera się go od maja do października,
- mleczaj rydz – rośnie przy sosnach w lasach iglastych, jego kapelusz jest płaski, a z czasem zagłębia się w środku oraz jest pomarańczowy, po przekrojeniu go wydobywa zapach przypominający owoce,
- smardz jadalny – rośnie w lasach liściastych, iglastych oraz na łąkach, jest objęty ochroną, jego kapelusz jest koloru żółto-brązowego oraz przypomina plaster miodu, mimo że w nazwie ma słowo „jadalny”, to należy go spożywać tylko po obróbce termicznej, w Polsce zbiera się go od kwietnia do czerwca,
- podgrzybek brunatny – rośnie w lasach mieszanych i iglastych, pod świerkiem lub sosną, grzyby młode są barwy czarnej z półkolistym kapeluszem, brzegi jego są podwinięte, im są dojrzalsze, tym bardziej jaśnieją, stając się brązowe, rurki ma oliwkowożółte,
- piaskowiec modrzak – rośnie w lasach iglastych, liściastych, pod brzozami, sosnami, bukami oraz dębami, pojawiają się na terenach podgórskich oraz górskich, jego kapelusz jest jasnożółty z pęknięciami na wierzchu, w miejscu wgniecenia kapelusza powstają plamki w kolorze niebieskim,
- purchawka chropowata – rośnie w lesie mieszanym, iglastym i liściastym, młody grzyb jest koloru białego, a starszy jest koloru żółtego,
- piaskowiec kasztanowaty – jego kapelusz podobny jest do borowika szlachetnego, jego rurki od spodu są białe, a później przechodzą w żółty kolor,
- koźlarz babka – rośnie w lasach mieszanych oraz w parkach najczęściej pod brzozą, jego kapelusz jest koloru ciemnego orzecha, a rurki pod spodem są szare lub białe, w Polsce zbiera się go od lipca do listopada,
- koźlarz czerwony – rośnie pod osiką oraz topolą, jego kapelusz ma kolor jasnoczerwony lub rudobrązowy, rurki pod kapeluszem są białe, a grzyby starsze mają kolor oliwkowy, w Polsce zbiera się go od lipca do października.
Największy grzyb w Polsce
W lasach można trafić na ciekawe okazy grzybów. Jeden z nich znalazł pan Marcin, który pochwalił się swoim znaleziskiem w mediach społecznościowych. Albowiem znalazł prawdziwka ważącego aż 1,282 kilograma. Grzyb ten na pewno robi wrażenie, lecz nie został wtedy pobity Rekord Guinnessa, ponieważ w 1977 roku w Piotrkowicach został znaleziony szmaciak gałęzisty, który ważył aż 15 kilogramów! A może ty, wybierając się na tegoroczne grzybobranie, będziesz miała tyle szczęścia, że znajdziesz tak duży okaz?
Czytaj także:
Grzybobranie - krótki poradnik dla początkujących
Jak rozpoznać gatunek grzyba? Czy znasz większość z nich?
Wykaz grzybów dopuszczonych do obrotu handlowego
