Leszczyna (Corylus avellana) to popularny krzew liściasty z rodziny brzozowatych, znany przede wszystkim ze swoich jadalnych orzechów laskowych, które są bogate w tłuszcze, białko oraz witaminy. Uprawa leszczyny ma długą tradycję w Europie i innych regionach świata, gdzie warunki klimatyczne sprzyjają jej rozwojowi.
Spis treści:
- Odmiany leszczyny
- Wymagania leszczyny
- Kiedy sadzić leszczynę?
- Jak chronić leszczynę przed chorobami?
- Kiedy zbierać orzechy laskowe?
Odmiany leszczyny
Wybór odpowiedniej odmiany leszczyny jest ważny, ponieważ różnią się one między sobą pod względem odporności na choroby, wymagań klimatycznych oraz jakości owoców. Najpopularniejsze w naszym klimacie odmiany to:
- Leszczyna katalońska: jedna z najstarszych i najbardziej popularnych odmian. Wydaje duże, smaczne orzechy.
- Leszczyna lamberta: charakteryzuje się długimi, cienkimi orzechami o delikatnym smaku.
- Leszczyna webba: odmiana o dużej odporności na choroby, idealna do uprawy w chłodniejszych rejonach.
- Leszczyna hall's giant: bardzo plenna odmiana, odporna na mrozy i choroby.
fot. Uprawa leszczyny: jakie odmiany wybrać/Adobe Stock, lassi meony
Uprawa leszczyny: wymagania
Leszczyna najlepiej rośnie w klimacie umiarkowanym, w miejscach dobrze nasłonecznionych i osłoniętych od silnych wiatrów. Wybór odpowiedniego stanowiska jest niezwykle istotny, bo zapewnia optymalny wzrost i intensywne owocowanie. Jednocześnie leszczyna jest rośliną raczej łatwą w uprawie, choć lubi, kiedy poświęca się jej uwagę.
Uprawa leszczyny: gleba
Leszczyna preferuje gleby żyzne, przepuszczalne, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 5,5-7,0). Unikać należy gleb podmokłych oraz bardzo ciężkich, gliniastych, które mogą prowadzić do gnicia korzeni.
Uprawa leszczyny: klimat
Leszczyna jest rośliną stosunkowo odporną na mrozy, choć młode rośliny mogą być narażone na uszkodzenia przy silnych przymrozkach. Optymalna temperatura wzrostu to 15-25°C. W czasie kwitnienia ważne jest, aby temperatura nie spadała poniżej 0°C, ponieważ może to prowadzić do uszkodzenia kwiatów i zmniejszenia plonów.
Podlewanie leszczyny
Leszczyna jest rośliną stosunkowo odporną na suszę, ale regularne podlewanie w okresach suchych jest korzystne, zwłaszcza w pierwszych latach po posadzeniu. Najważniejsze jest podlewanie w okresie kwitnienia i tworzenia się orzechów.
Nawożenie leszczyny
Leszczyna jest rośliną o średnich wymaganiach pokarmowych. Nawożenie organiczne, takie jak kompost czy obornik, powinno być stosowane jesienią lub wiosną. Warto także stosować nawozy mineralne, zwłaszcza azotowe, w okresie wiosennym, aby wspomóc wzrost młodych pędów.
Cięcie leszczyny
Przycinanie leszczyny jest ważne dla jej zdrowia i zachowania kształtu. Najlepszym terminem na przycinanie jest późna zima lub wczesna wiosna - warto zrobić to przed rozpoczęciem wegetacji. Należy usunąć stare, chore lub uszkodzone pędy, a także te, które zagęszczają krzew, ograniczając dostęp światła.
Kiedy sadzić leszczynę?
Leszczynę można sadzić jesienią (październik-listopad) lub wczesną wiosną (marzec-kwiecień). Jesienne sadzenie jest lepszą opcją, ponieważ rośliny mają więcej czasu na zakorzenienie się przed nadejściem zimy.
Przed posadzeniem leszczyny musisz dokładnie oczyścić glebę z chwastów i ewentualnych kamieni. Warto również zastosować dobrze przekompostowany obornik lub kompost, aby poprawić strukturę i żyzność gleby.
Sadzenie leszczyny krok po kroku:
- Wykop dołek o głębokości i szerokości około 50 cm.
- Na dnie dołka umieść warstwę żyznej ziemi zmieszanej z kompostem.
- Umieść sadzonkę w dołku w taki sposób, aby jej korzenie swobodnie się rozłożyły.
- Zasyp dołek ziemią, delikatnie ugniatając, aby usunąć puste przestrzenie. Nie zbijaj jej zbyt mocno.
- Obficie podlej sadzonkę.
fot. Uprawa leszczyny krok po kroku/Adobe Stock, Edda Dupree
Jak chronić leszczynę przed chorobami?
Leszczyna jest narażona na różne choroby i szkodniki, takie jak mączniak, zgnilizna korzeni czy tzw. orzechowiec leszczynowy. Warto regularnie kontrolować krzew i w razie potrzeby stosować odpowiednie środki ochrony roślin.
Co jest najważniejsze w przypadku ochrony leszczyny przed chorobami i szkodnikami?
- Utrzymywanie właściwej odległości między krzewami, aby zapewnić dobrą cyrkulację powietrza.
- Regularne usuwanie opadłych liści i resztek roślinnych, które mogą być siedliskiem patogenów.
- Stosowanie biologicznych środków ochrony roślin, takich jak wyciągi z pokrzywy, skrzypu czy czosnku.
Przeczytaj też: jak zrobić gnojówkę z pokrzywy oraz jak zrobić gnojówkę ze skrzypu
Kiedy zbierać orzechy z leszczyny?
Leszczyna zaczyna owocować zazwyczaj po 3-4 latach od posadzenia. Orzechy dojrzewają od września do października. Zbiory przeprowadza się, gdy orzechy zaczynają same opadać z krzewów. Najlepszy termin na zbiór orzechów laskowych to przełom lata i jesieni.
Najlepiej robić to poprzez delikatne strząsanie dojrzałych orzechów na płachtę rozłożoną pod krzewem. Lepiej unikać zrywania niedojrzałych orzechów, ponieważ nie osiągną one pełnej jakości smakowej.
Orzechy leszczyny najlepiej przechowywać w suchym i chłodnym miejscu. Przed dłuższym przechowywaniem musisz je dokładnie wysuszyć, aby uniknąć pleśnienia. Odpowiednio przechowywane orzechy laskowe mogą zachować świeżość przez kilka miesięcy.
Czytaj także:
Top 5 najzdrowszych orzechów
Orzechy laskowe a cukrzyca
Nalewka z orzechów laskowych