Spis treści:
Co to jest sorbitol?
To alkohol cukrowy (inaczej poliol), który w naturze występuje w niektórych owocach. Po raz pierwszy uzyskano go z jarzębiny (sorbus), stąd wzięła się nazwa sorbitol. W przemyśle uzyskuje się go najczęściej z syropu kukurydzianego.
Ma postać białego proszku, który wyglądem przypomina zwykły cukier. Na opakowaniach żywności substancja ta może występować także pod nazwą syrop sorbitolowy. Oba związki oznaczone są symbolem E420.
Zastosowanie i kalorie
Sorbitol znany jest przede wszystkim jako słodzik, ale w przemyśle spożywczym spełnia także inne funkcje. Ze względu na swoje cechy stosowany jest także jako:
- stabilizator (utrzymuję odpowiednią wilgotność i teksturę żywności),
- substancja wypełniająca.
Nie stosuje się go w warunkach domowych. Słodzik wykazuje o połowę mniejszą słodkość w stosunku do sacharozy, czyli cukru, którym słodzisz herbatę. Związek ten jest metabolizowany inaczej niż cukier stołowy i dlatego ma mniejszą o 40% kaloryczność.
Przyjmuje się, że:
- 1 g sorbitu to 2,4 kcal,
- 1 g cukru to 4 kcal.
Słodzik ten pozostawia w jamie ustnej charakterystyczne uczucie zimna, dlatego często słodzi się nim cukierki miętowe i przeciwkaszlowe. Jednocześnie maskuje on gorzki posmak innych słodzików, dlatego często znajdziesz go w napojach typu „light”. Substancja ta nie stanowi pożywki dla bakterii występujących w jamie ustnej. Nie przyczynia się zatem do rozwoju próchnicy.
Nie ustalono limitów stosowania sorbitolu, dodaje się go zgodnie z zasadą quantum satis, czyli w najniższej dawce niezbędnej do osiągnięcia pożądanego efektu.
Czy sorbitol jest szkodliwy?
Słodzik ten nie jest szkodliwy, ale w większej ilości może wywołać nieprzyjemne objawy z przewodu pokarmowego.
Tylko niewielka część sorbitolu jest wchłaniana w przewodzie pokarmowym. Niewchłonięta część przedostaje się do jelita grubego, gdzie jest rozkładana przez bakterie jelitowe. Ma on także właściwości ściągające wodę do jelita. Te dwa czynniki sprawiają, że jego nadmierne spożycie prowadzi do bolesnych skurczów jelit, wzdęć i biegunek.
Szczególnie wrażliwe na jego działanie są osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS). Szacuje się, że zaburzenie to występuje nawet u 30% osób, dlatego nieprzyjemne objawy po jego spożyciu mogą dotyczyć co trzeciej z was. Związek ten nie jest dobrze tolerowany przez dzieci, a niemowlętom nie wolno go w ogóle podawać!
Słodzik jest metabolizowany inaczej niż cukier, bez udziału insuliny, dlatego nie wywołuje gwałtownych skoków stężenia glukozy we krwi. Z tego powodu jest często stosowany jako słodzik w produktach dla cukrzyków.
fot. Adobe Stock
Gdzie występuje?
Sorbitol jest powszechnie stosowany w:
- gumach do życia,
- cukierkach miętówkach,
- czekoladzie,
- lizakach,
- batonach proteinowych,
- produktach określanych jako ”bez cukru”.
Naturalnie występuje w:
- śliwkach,
- gruszkach,
- jabłkach,
- morelach,
- brzoskwiniach,
- nektarynkach.
Znajdziesz go także w suszonych owocach oraz w sokach owocowych. Sorbitol zawierają także wszelkie przetwory owocowe przygotowane na bazie wymienionych wyżej owoców. Związek jest także w:
- piwie,
- pastach do zębów i płynach do płukania jamy ustnej,
- tabletkach musujących z witaminami i minerałami,
- syropach leczniczych (np. na kaszel),
- środkach przeczyszczających.
Może się okazać, że w ciągu dnia spożywasz co najmniej kilka różnych jego źródeł. Jeśli cierpisz na niewyjaśnione wzdęcia, bóle brzucha i biegunki przyjrzyj się temu, co jesz. Poszukaj w składzie produktu nazw sorbitol, syrop sorbitolowy czy E420. Zastanów się, może jesteś wielką wielbicielką soku jabłkowego? Szczególnie uważnie przyjrzyj się etykietom żywności oznaczonej jako „bez cukru”. Spróbuj ograniczyć spożycie tego słodzika, by sprawdzić, czy to nie on jest odpowiedzialny za twoje dolegliwości.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj także:
Ma niski indeks glikemiczny i mało kalorii! Dowiedz się, jak stosować ksylitol
Dieta FODMAP już po 7 dniach łagodzi objawy jelita drażliwego
Sprawdź, co powinnaś wiedzieć o słodzikach na bazie stewii
Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.
