Kiedy i jak zbierać sok z brzozy? Sprawdź, jak najlepiej pozyskać wodę brzozową

jak zbierać sok z brzozy fot. Adobe Stock, PAstudio
Zastanawiasz się jak pozyskać sok z brzozy? Sok z brzozy najlepiej zbierać prosto z drzew, korzystając ze specjalnego kranika lub rurki. Jest kilka skutecznych metod zbierania soku z brzozy. Najlepszy okres na zbiory wody brzozowej zaczyna się w drugim tygodniu marca, wczesną wiosną. Sezon na sok z brzozy trwa ok. miesiąc.
/ 22.03.2023 09:17
jak zbierać sok z brzozy fot. Adobe Stock, PAstudio

Jak i kiedy pozyskać sok z brzozy? Rozpocznij zbieranie soku brzozowego w drugim tygodniu marca. Zastosuj jedną z opisanych metod pozyskiwania wody brzozowej, by zebrać jej jak najwięcej bez szkody dla drzew. Sprawdź też, z jakich brzóz można legalnie pobierać sok z brzozy. Z cennych właściwości soku z brzozy w najzdrowszej formie - świeżego, prosto z drzewa, możesz korzystać od początku wiosny przez ok. miesiąc. 

Spis treści:

  1. Kiedy zbierać sok z brzozy?
  2. Jak zbierać sok z brzozy?
  3. Sposoby pozyskiwania soku z brzozy - zdjęcia
  4. Czy pozyskiwanie soku z brzozy szkodzi drzewom?
  5. Czy zbieranie soku z brzozy jest legalne?
  6. Jak zachować i przechowywać sok z brzozy?

Kiedy zbierać sok z brzozy?

W 2023 roku sok z brzozy można zbierać od ok. 18 marca, jednak dokładna data pojawienia się wody brzozowej zależy od rejonu Polski.

Sezon na zbiory soku z brzozy w Polsce zaczyna się zazwyczaj w drugim tygodniu marca. Woda brzozowa zaczyna płynąć, gdy temperatura powietrza zbliży się do 10-15 stopni. Sok z brzozy zbiera się ok. miesiąc, zanim na gałęziach brzozy pojawią się pierwsze liście.

Sezon na sok z brzozy trwa zazwyczaj do połowy kwietnia. Od rozpoczęcia sezonu sok z brzozy płynie intensywnie przez ok. 2-3 tygodnie. Dojrzałe drzewa mogą pozwolić w szczycie sezonu na pozyskanie nawet 5 litrów soku z brzozy na dobę.

Jak zbierać sok z brzozy?

Wybór brzozy do pozyskania soku brzozowego

Drzewo do zbierania soku z brzozy powinno być zdrowe, rosnące z dala od szos i przemysłowych terenów, co najmniej dziesięcioletnie. Sok z brzóz najlepiej pozyskiwać samemu z dojrzałych brzóz. Nie jest ważny gatunek brzozy do pozyskania soku brzozowego.

Wybierzcie zdrową brzozę, rosnącą z dala od źródeł emisji spalin. Wwierćcie się wiertłem stolarskim lub wiertarką na 3-4 centymetry w głąb, prostopadle do pnia. Zamocujcie rurkę i jej koniec umieśćcie w słoju czy butelce. Już po minucie od wywiercenia z otworu pocieknie oskoła, jak niektórzy nazywają sok brzozowy - radzą na swoim Facebook'owym profilu Lasy Państwowe.

Pozyskiwanie soku z brzozy z pnia

Jest kilka metod pozyskiwania soku z brzozy. Na pewno trzeba wwiercić się w pień brzozy. Najlepiej zrobić otwór ok. metr nad ziemią.

jak zbierać sok z brzozy wwiertfot. Wwiercanie się w pień brzozy, by pozyskać sok/ Adobe Stock, Александр Довянский

Z otworu po kilku chwilach powinien popłynąć sok z brzozy. Teraz musisz go zebrać. Wykorzystaj do tego:

  • specjalny kranik do soku z brzozy,
  • gumową rurkę o średnicy podobnej do wwiertu,
  • kapilarę,
  • rynienkę,
  • ciasno przylegającą do otworu folię.

Sok z rurki poprowadź do słoika lub butelki. Zabezpiecz ją przed przesunięciem.

Sposoby pozyskiwania soku z brzozy - zdjęcia

Pozyskiwanie soku z brzozy do słoika przez rynienkę

Przy otworze z brzozy możesz zamontować specjalną rynienkę, którą wprost do słoika popłynie świeży sok z brzozy. Najlepiej ustaw duży słój u ujścia.

sok z brzozy pobierany do słoikafot. Sok z brzozy pobierany do słoika przez rynienkę/ Adobe Stock, vvvita

Pozyskiwanie soku z brzozy do folii

Możesz zbierać sok z brzozy do foliowej torebki. Upewnij się, że to wytrzymała folia, która nie przepuści ciężkich zbiorów soku brzozowego. Folię do zbierania soku z brzozy montuje się wokół pnia ciasnym uściskiem za pomocą żyłki. Sok spływa wprost do foliowego worka.

pobieranie soku z brzozy w folięfot. Pobieranie soku z brzozy w folię/ Adobe Stock, Irina84

Pozyskiwanie soku z brzozy wprost do szklanki

W szczycie sezonu na sok z brzozy możesz go pozyskać także wprost do szklanki. Nadstaw szklankę nad otworem w brzozie i odczekaj kilka minut. Drobne krople powinny wypełnić szklankę w maksymalnie kilkadziesiąt minut. Ta metoda sprawdza się jednak tylko w szczycie sezonu na sok z brzozy, gdy wypływa on z drzew bardzo intensywnie.

pozyskiwanie soku z brzozy wprost do szklankifot. Pozyskiwanie soku z brzozy wprost do szklanki/ Adobe Stock, alicja neumiler

Pozyskiwanie soku z brzozy do butelki

Jednym z popularniejszych sposobów pozyskiwania soku z brzozy, jest zbieranie go wprost do butelki. Możesz ustawić butelkę nad ziemią tak, by krople wpadały wprost do jej wnętrza (choć skup się mocno, by dobrze wycelować). Drugą opcją jest zamontowanie butelki przy ujściu rurki lub kapilary wetkniętej w pień drzewa. Upewniasz się, że sok z brzozy jest świeży i nie jest zanieczyszczony.

pozyskiwanie soku z brzozy do butelkifot. Pozyskiwanie soku z brzozy do butelki/ Adobe Stock, balakleypb

Czy pozyskiwanie soku z brzozy szkodzi drzewom?

Dorosłym i zdrowym drzewom nie zaszkodzi mała dziurka w pniu do pozyskiwania wody brzozowej. Pamiętaj jednak, że po zakończeniu zbiorów konieczne jest jej zaklejenie, by drzewo nie traciło soków. Zamknij otwór, wbijając w niego drewniany kołek. Najlepiej posmaruj też to miejsce maścią ogrodniczą.

Jeden czy dwa odwierty w kilkudziesięcioletnim drzewie nie wpłyną znacząco na jego zdrowotność. Po zakończeniu pozyskania soku należy otwór zamknąć drewnianym czopem i zasmarować maścią ogrodniczą. - tłumaczą przedstawiciele Lasów Państwowych.

Czy zbieranie soku z brzozy jest legalne?

Przy wybieraniu brzozy do pozyskania soku uważaj, by nie popełnić wykroczenia. Pozyskiwanie soku z brzóz rosnących w lasach może podlegać karze i mandatom.

Kto w nienależącym do niego lesie wydobywa żywicę lub sok brzozowy, obrywa szyszki, zdziera korę, nacina drzewo lub w inny sposób je uszkadza [...] podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany. - brzmi treść art. 153 kodeksu wykroczeń.

Najlepiej pozyskiwać więc sok z brzóz prywatnych, po uzyskaniu zgody właściciela. Leśnicy z Lasów Państwowych prezentują też inne rozwiązanie:

Jeśli chcecie pozyskiwać sok z lasu, zapytajcie o zgodę leśniczego - wskaże Wam drzewa, które np. będą wycinane w najbliższym czasie. My jednak zalecamy pozyskiwanie oskoły z drzew na gruntach prywatnych za zgodą właściciela. - objaśniają w dalszej wypowiedzi Lasy Państwowe

Upewnij się też, że nie masz zdrowotnych przeciwwskazań do picia soku z brzozy.

Jak zachować i przechowywać sok z brzozy?

Przechowywanie soku z brzozy nie jest trudne. Świeży sok z brzozy będzie zdatny do spożycia przez ok. 3 dni, jeśli będziesz przechowywać go w lodówce. Po tym czasie może rozpocząć się fermentacja, a sok może zmienić kolor i stać się bardziej mętny.

Chcesz zachować sok z brzozy na zimę? Jest kilka metod przetwarzania soku z brzozy, by zachował świeżość na dłużej. Oto metody zachowania soku z brzozy:

  • możesz zamrozić świeży sok z brzozy (tę opcję polecamy najbardziej);
  • możesz dodać cukier i zrobić syrop z brzozy, a potem go zapasteryzować (by sok z brzozy się nie zepsuł, potrzebujesz min. 3 g cukru/ 100 ml);
  • możesz pasteryzować i zamknąć w słoikach sok z brzozy.

Jest kilka metod zachowania soku z brzozy na zimę, ale zanim to zrobisz, zastanów się, czy rzeczywiście warto. Sok z brzozy jest polecany do picia w sezonie, jeśli masz do niego dostęp. Dzięki nawadniającym właściwościom pije się sok z brzozy na odchudzanie. Jego wartości odżywcze i właściwości nie są jednak nadzwyczajnie duże, by większości osób opłacało się robić przetwory z soku brzozowego. To w większości woda, z dodatkiem minerałów. Polecamy, byś nacieszyła się sezonem na sok z brzozy wczesną wiosną.

Jeśli zdecydujesz się na przechowywanie soku z brzozy, wybierz mrożenie wody brzozowej. To metoda, która pozwoli ci zachować sok z brzozy nawet na 2 lata.

Źródła:

G. Zaguła The Bioactive and Mineral Compounds in Birch Sap Collected in Different Types of Habitats; 2017, Baltic Forestry
Muselin F, Dumitrescu E, Berbecea A, Doma AO, Brezovan D, Savici J, Trif A, Cristina RT. The effect of cisplatin administration on certain trace elements homeostasis in rats and the protective effect of silver birch (Betula pendula) sap. J Trace Elem Med Biol. 2018 Dec;50:474-481. doi: 10.1016/j.jtemb.2018.02.002. Epub 2018 Feb 7. PMID: 29429790.
udsa.gov SAPP, ORGANIC BIRCH TREE WATER, NETTLE

Czytaj także:
5 prozdrowotnych efektów picia pokrzywy. Wszystkie są potwierdzone naukowo
Sok z pokrzywy – prosty przepis, właściwości, przeciwwskazania
Jakie jest najzdrowsze warzywo świata? Top 10 warzyw pod względem wartości odżywczych

 

Redakcja poleca

REKLAMA