Ryba błękitek jest zdrowa, jeśli zostanie odpowiednio „potraktowana”. Do sklepów trafiają zwykle przetwory z błękitka, choć można go też samodzielnie przygotować, o ile uda się kupić tuszkę czy filety. Wiele się mówiło swego czasu o obecności pasożytów w mięsie błękitka, ale tak naprawdę ten gatunek ryby nie jest bardziej narażony na zakażenie pasożytami niż inne ryby morskie. W dodatku można prostymi sposobami wyeliminować ryzyko zakażenia się pasożytami z błękitka.
Spis treści:
Czy ryba błękitek jest zdrowa?
Błękitek to morska ryba z rodziny dorszowatych. Żyje w chłodnych wodach oceanicznych, głównie w północno-wschodnim Atlantyku (Morze Północne, Morze Norweskie, wzdłuż wybrzeży Europy). Występuje na głębokościach do 300-400 metrów.
Błękitek jest wyłącznie rybą dziko poławianą, nie hodowaną, i trafia na rynek głównie w postaci filetów lub jako składnik produktów przetworzonych.
Wartości odżywcze mięsa błękitka (na 100 g)
Błękitek to niskokaloryczna ryba bogata w białko i zdrowe tłuszcze.
- kalorie: 80–100 kcal
- białko: 17–20 g
- tłuszcz: 1 g, w tym kwasy omega-3: 0,3–0,5 g (ważne dla serca i mózgu).
- cholesterol: niski (40 mg)
- witaminy: witamina D - kluczowa dla zdrowia kości (2–3 µg), witamina B12 - ważna dla układu nerwowego (ok.1 µg).
- minerały: selen (ok. 30 µg) - działa antyoksydacyjnie, fosfor (ok. 150 mg) - wspiera metabolizm i mocne kości.
Czy błękitek jest zdrowy?
Ze względu na niski poziom tłuszczu błękitek jest lekkostrawny. Niestety zawiera niewiele kwasów omega-3 w porównaniu do tłustych ryb (np. łososia). Ponieważ to mała ryba (zwykle ok. 22 cm długości), w mniejszym stopniu jest narażona na skażenie metalami ciężkimi, więc po odpowiednim przygotowaniu, jest bezpieczna także dla dzieci i kobiet w ciąży (patrz: Ryby w ciąży).
Zastosowanie w kuchni i przemyśle spożywczym
W kuchni domowej najczęściej podawany jako smażone lub panierowane filety. Idealny do pieczenia i gotowania na parze ze względu na delikatne mięso. Używany jako składnik rybnych zapiekanek i sałatek. W przemyśle spożywczym stosowany do produkcji mrożonych filetów, rybnych paluszków i paprykarzy. Często trafia do przetworzonej żywności, np. surimi (imitacje krabów).
W Polsce rzadko można kupić świeżego błękitka, natomiast dość popularne są suszone błękitki.
Zdrowe produkty z błękitka: świeże filety, pieczony błękitek, dania gotowane na parze. Są lekkostrawne i bogate w białko.
Produkty mniej zdrowe: przetwory (np. paluszki rybne, paprykarze, suszone i solone filety) zawierają duże ilości soli, tłuszczów i sztucznych dodatków, co zmniejsza ich wartość odżywczą.
Ryba błękitek: opinie
Błękitek ma łagodny, delikatny smak, ale jak każdy produkt budzi mieszane opinie. Jednym bardzo smakuje, inni go nie lubią. Oto przykłady opinii o błękitku, jakie można znaleźć w internecie:
- „Smak łagodny, przypomina dorsza, ale jest tańszy i mniej tłusty.” (źródło: forum kulinarne mojegotowanie.pl)
- „Delikatne mięso, świetnie się sprawdza w zapiekankach i jako filet w panierce.” (źródło: wizaż.pl, dział Kulinaria)
- „Mięso jest zbyt delikatne, łatwo się rozpada, a smak mało wyrazisty.” (źródło: smaker.pl)
- „Nie każdy lubi konsystencję błękitka, szczególnie dzieci.” (źródło: forum mniammniam.pl)
Błękitek i pasożyty
Jak większość ryb morskich, błękitek może być narażony na pasożyty. Większość z nich bytuje we wnętrznościach ryby, jeśli więc zostanie ona wypatroszona wkrótce po złowieniu, mięso nie zostaje zainfekowane.
Innym pasożytem błękitka są nicienie Anisakis simplex — mają postać białych, skręconych nitek widocznych w mięsie. Są groźne dla ludzi, mogą powodować anisakiozę – reakcję alergiczną, bóle brzucha, wymioty lub w skrajnych przypadkach perforację jelit.
Jak się chronić przed zakażeniem pasożytami z ryb, w tym z błękitka:
- Mrożenie ryby (-20°C przez minimum 3 doby) skutecznie niszczy larwy pasożytów.
- Obróbka termiczna (pieczenie, smażenie, gotowanie) jest również bezpieczna (temperatura niezbędna do zabicia pasożytów to minimum 63 stopnie).
- Unikaj jedzenia surowego błękitka (np. w sushi), jeśli nie był wcześniej odpowiednio mrożony.
fot. Błękitek a ryzyko zakażenia pasożytami/ Adobe Stock, JackF
Czytaj także:5 najzdrowszych i najsmaczniejszych rybMintaj z piekarnika: szybki przepis na pyszną rybęMorszczuk w sosie z pomarańczy — palce lizać!
