Jak przygotować malucha na przedszkolne wyzwania?

Wyniki rekrutacji do przedszkoli zostały już ogłoszone – dumni rodzice jeszcze bardziej dumnych trzylatków zaczynają już kompletowanie najmodniejszej garderoby i poszukiwania plecaczków w kształcie biedronki lub misia. Wkraczają w ten sposób wspólnie ze swoimi pociechami w okres przedszkolny – czas wielu radości zarówno dla malucha jak i jego rodziców. Dzieciom dołączenie do grupy Motylków lub Stokrotek daje szansę zawierania nowych przyjaźni i spędzania czasu z rówieśnikami, a ich opiekunowie z łezką w oku obserwować mogą pierwsze poważne role w przedstawieniach i odbierać coraz bardziej zaawansowane w formie laurki na Dzień Matki i Dzień Ojca. Jest to jednak także okres nowych wyzwań, do których należy m.in. zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania dziecka na składniki odżywcze potrzebne do zapewnienia dalszego prawidłowego rozwoju mózgu i funkcji poznawczych oraz właściwego przebiegu reakcji odpornościowych, odpowiedzialnych za ochronę malucha przed infekcjami.

 

Dziecko w wieku przedszkolnym* zwiększa swoje zapotrzebowanie m.in. na:

 

Wyniki badań sprawdzających jakość diety polskich dzieci w wieku 13-36 miesięcy są zaś, niestety, niepokojące. Już w okresie żłobkowym w jadłospisie ponad połowy maluchów za mało było²: 

Dodatkowo, średnie spożycie białka aż 3-krotnie przekraczało poziom zalecany przez ekspertów.¹ Kolejny problem stanowi fakt, iż maluszki otrzymywały niewiele ponad połowę dziennej zalecanej porcji mleka i mlecznych napojów fermentowanych², stanowiących ważne źródło wapnia.

 

Nieprawidłowości takie, zarówno niedobory jak i nadmiary składników odżywczych, nie wpływają korzystnie na kształtujący się właśnie organizm. Warto więc już teraz, na kilka miesięcy przed niezwykle ważnym pierwszym dniem w przedszkolu, zwrócić uwagę na jadłospis dziecka. Dzięki temu, wkraczając w nowy, ważny etap życia, będzie do niego dobrze przygotowane.

Każdy mechanizm, by móc dobrze funkcjonować potrzebuje stałego dostępu do wysokiej jakości paliwa. Maluchowi energii i składników odżywczych niezbędnych do bieżącego funkcjonowania, nauki i zabawy, ale również długofalowego rozwoju, dostarczają właśnie odpowiednio skomponowane posiłki, które powinny być równo rozłożone w ciągu całego jego dnia. Brak dodatkowych przekąsek między nimi sprawi, że maluch chętniej spożyje serwowane mu posiłki w zaplanowanych porach.

Jeśli spożywane przez dziecko posiłki powstają w domu, warto przygotować listę warzyw i owoców, które maluch akceptuje oraz tych, które regularnie mu serwujemy. Jeśli jest pod opieką żłobka można skorzystać z obserwacji "cioć", by dowidzieć się, które z produktów są jedzone chętnie, a które pozostają nietknięte. Dzięki temu łatwiej będzie ocenić jak bardzo bogaty i różnorodny jest to zestaw i na ile wykorzystujemy możliwości, jakie dają preferencje dziecka. Oczywiście, im bardziej kolorowe będą to kombinacje, tym lepiej – dania będą ciekawsze, a jednocześnie zapewniać będą szerszy wachlarz składników odżywczych niezbędnych dziecku. Warzywo lub owoc powinny być uwzględniane w każdym posiłku w ciągu dnia. Aby nieco urozmaicić formę ich serwowania, warto podawać je, np. w postaci kolorowych sałatek i surówek, deserów oraz stworzonych specjalnie z myślą o najmłodszych soków owocowych lub owocowo-warzywnych, najlepiej przecierowych.

Kaszki dla niemowląt i małych dzieci świetnie sprawdzą się także w diecie starszaków – by lepiej dopasować je do potrzeb i preferencji dziecka wystarczy dodać do nich pokrojone świeże owoce, dzięki którym posiłek stanie się kolorowy i bardziej atrakcyjny. Obok nich warto serwować już także coraz grubsze kasze, jak gryczana czy jaglana, różnorodne pieczywo, również wypiekane z mąki razowej, kolorowy ryż oraz różnokształtne makarony. Nie tylko są one źródłem ważnych składników, ale także pomogą kształtować smakosza, który za kilka lat z przyjemnością będzie kosztował nowych smaków.

W dalszym ciągu stanowią ważny element diety dziecka, dostarczając m.in. ważnych dla zdrowych kości wapnia i witaminy D. Tu także duże znaczenie ma różnorodność – jogurty, kefiry, maślanka, sery czy mleko będą zarówno: 

dobrą bazą do śniadań i kolacji (owsianka, placuszki), jak i 

ciekawym elementem mniejszych posiłków (II śniadanie i podwieczorek), gdzie serwować je można w formie deserów z owocami lub uwielbianych przez dzieci koktajli.  

Szczególnym produktem z tej grupy są mleka stworzone specjalnie z myślą o przedszkolakach jak dostępne od niedawna NAN OPTIPRO® 5, zawierające wysokiej jakości białko OPTIPRO®. Jest to mleko modyfikowane JUNIOR wzbogacone w witaminy i składniki mineralne przeznaczone dla dzieci po 2,5 roku życia. Stanowi odpowiedź na zdiagnozowane już nieprawidłowości w dziecięcym menu – opisane wyżej niedobory i nadmiary składników odżywczych. Obecność witamin A, D, E, folianów, żelaza i cynku oraz ściśle kontrolowana ilość białka mają na celu lepsze dostosowanie wartości odżywczej posiłków do zmieniających się potrzeba malucha. 

Chociaż na steki może być jeszcze za wcześnie, produkty z tej grupy świetnie sprawdzą się w zupie, w formie pulpecików, jako dodatek do kanapek lub kolorowych sałatek. Obok kurczaka i indyka warto podawać również cielęcinę, królika czy chudą wieprzowinę (schab, szynka). 1-2 razy w tygodniu na talerz trafić powinien obiadek rybny – zawarte w tłustych rybach morskich kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają rozwijać wzrok i mózg u dzieci.

Orzechy, nasiona, pestki, oliwa z oliwek czy oleje roślinne są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym wspomnianych już kwasów omega-3. Tłuszczu w diecie dzieci nie należy się obawiać – ich mózg, który w dalszym ciągu intensywnie się rozwija, w dużej mierze zbudowany jest właśnie z tego składnika!

Zaspokaja pragnienie, pomaga dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, wspiera utrzymanie prawidłowej ciepłoty ciała, uczestniczy w przebiegu wielu reakcji wewnątrz organizmu – woda jest niezbędna do życia. Ilość wody, jaką w ciągu dnia powinien wypić maluch łatwo można wyliczyć znając jedynie jego masę ciała:

• W przypadku dzieci o masie ciała 11-20kg: 1000 ml + 50 ml na każdy kilogram powyżej 10 kg;

• W przypadku dzieci o masie ciała >20kg: 1500 ml + 20 ml na każdy kilogram powyżej 20 kg.

 

Tak przygotowany do przekroczenia przedszkolnego progu maluch będzie gotów, by radośnie podjąć nowe wyzwania. 

 

 

* porównano zapotrzebowanie dzieci w wieku 1-3 lata i 4-6 lat

 

¹ Weker H., Barańska M., Riahi A., Dyląg H., Strucińska M., Więch M., Kurpińska P., Klemarczyk W., Rowicka G.: Analiza wartości energetycznej i odżywczej diet dzieci w wieku 13-36 miesięcy – badanie ogólnopolskie. Probl Hig Epidemiol 2013, 94(1): 116-121