Dorsz czarny (Pollachius virens) i dorsz atlantycki (Gadus morhua) rywalizują o miejsce na naszych talerzach. Choć oba gatunki mają wiele wspólnych cech, takich jak wysoka zawartość białka i niska kaloryczność, różnią się smakiem, strukturą mięsa i wpływem na środowisko. Dorsz czarny charakteryzuje się bardziej zwartą strukturą i wyrazistszym smakiem, co czyni go doskonałym wyborem do intensywnych dań. Z kolei dorsz atlantycki zachwyca delikatnością i uniwersalnością w kuchni. Sprawdź, który dorsz lepiej odpowiada twoim kulinarnym planom, potrzebom i ekologicznym wartościom, zanim zdecydujesz się na zakup.
Spis treści:
- Dorsz czarny czy atlantycki – który lepszy dla zdrowia?
- Który dorsz lepszy: czarny czy atlantycki do różnych potraw
Dorsz czarny czy atlantycki – który lepszy dla zdrowia?
Oba gatunki są głównie dziko poławianymi rybami, choć dorsz atlantycki jest również przedmiotem ograniczonych działań hodowlanych w celu zmniejszenia presji na dzikie populacje.
Dorsz czarny: Ten gatunek jest poławiany przede wszystkim w chłodnych wodach północnego Atlantyku, w rejonach takich jak Morze Północne, Morze Norweskie i wschodnie wybrzeże Kanady. Jest popularny w rybołówstwie komercyjnym i często używany w przemyśle spożywczym, np. do produkcji filetów i ryb solonych. Hodowla tego gatunku jest rzadkością, ponieważ jest on dostępny w dużych ilościach z połowów.
Dorsz atlantycki: również pochodzi z połowów komercyjnych, głównie w północno-zachodnim i północno-wschodnim Atlantyku. Jest to jedna z najważniejszych ryb w rybołówstwie na świecie, ale intensywne połowy doprowadziły do problemów z przełowieniem w niektórych rejonach. W związku z tym podejmowano próby hodowli dorsza atlantyckiego, jednak na szeroką skalę hodowla tego gatunku wciąż nie jest tak rozwinięta jak w przypadku np. łososia czy tilapii.
Wartości odżywcze dorsza czarnego i atlantyckiego
Poniżej znajduje się tabela przedstawiająca wartości odżywcze dla dorsza czarnego i dorsza atlantyckiego na 100 g surowego mięsa:
| dorsz czarny | dorsz atlantycki | |
| kalorie | 89 kcal | 82 kcal |
| białko | 19 g | 18 g |
| tłuszcz | 1,3 g | 0,7 g |
| tłuszcz nasycony | 0,2 g | 0,1 g |
| cholesterol | 55 mg | 40 mg |
| węglowodany | 0 g | 0 g |
| omega-3 | 0,3-0,5 g | 0,2-0,4 g |
| sód | 65 mg | 90 mg |
| wapń | 13 mg | 12 mg |
| żelazo | 0,3 mg | 0,2 mg |
| witamina B12 | 1,2 µg | 1,1 µg |
Zestawione dane opierają się na uśrednionych wartościach podanych w źródłach: badania żywieniowe NOAA, Sea Star Seafoods oraz Amino Co. Wartości te mogą się różnić w zależności od warunków życia i obróbki ryb.
Podsumowanie: Dorsz czarny charakteryzuje się wyższą zawartością tłuszczu i nieznacznie wyższą omega-3 w porównaniu do dorsza atlantyckiego, jednak oba gatunki są niskokaloryczne i bogate w białko. Oba gatunki uznaje się za porównywalne pod względem odżywczym, więc wybór jednego lub drugiego nie jest ani lepszy, ani gorszy. Natomiast dla środowiska może mieć znaczenie to, że dorsz atlantycki jest na skraju przełowienia, natomiast zasoby czarnego dorsza nie są jeszcze zagrożone.
Który dorsz lepszy: czarny czy atlantycki do różnych potraw
Wybór między dorszem czarnym a dorszem atlantyckim zależy od rodzaju potrawy, którą chcesz przygotować, oraz od pożądanych cech mięsa ryby.
Dorsz czarny – smak i zastosowanie:
Mięso dorsza czarnego jest ciemniejsze, bardziej zwarte i ma nieco mocniejszy smak w porównaniu do dorsza atlantyckiego. Sprawdzi się w potrawach, gdzie potrzebna jest bardziej intensywna nuta smakowa.
Zastosowanie:
- Doskonały do smażenia, duszenia i grillowania.
- Dobrze pasuje do zup rybnych, gulaszy i potraw jednogarnkowych.
- Często wykorzystywany w przetworzonej formie, np. jako ryba w panierce lub wędzona.
fot. Mięso dorsza czarnego/ Adobe Stock, FuzullHanum
Dorsz atlantycki – smak i zastosowanie
Mięso dorsza atlantyckiego jest jaśniejsze, delikatniejsze i ma subtelniejszy smak. Łatwo wchłania aromaty przypraw i dodatków.
Zastosowanie:
- Idealny do delikatnych dań, takich jak gotowanie na parze, pieczenie, smażenie czy gotowanie sous-vide (dorsz pieczony w zamknięciu próżniowym). Pyszny jako ryba po grecku.
- Sprawdza się w klasycznych potrawach, takich jak ryba z frytkami, dorsz w sosie cytrynowym czy zapiekanka rybna.
- Doskonały jako składnik ceviche, ponieważ ma delikatną teksturę.
fot. Mięso dorsza atlantyckiego/ Adobe Stock, Printemps
Uwagi praktyczne:
- Dorsz czarny bywa tańszy i bardziej dostępny w przetworzonej formie (np. jako filety mrożone).
- Jeśli zależy ci na ochronie środowiska, wybierz ryby pochodzące ze zrównoważonych połowów. Organizacje takie jak MSC (Marine Stewardship Council) oznaczają ryby certyfikatem zrównoważonego rybołówstwa.
Czytaj także:
Dorsz czy miruna? Którą rybę wybrać?
Jak przyrządzić dorsza: najlepsze sposoby
Pomysły na dorsza w zalewie octowej
