Paczkowana sałata: ratunek dla zabieganych czy bakteryjna bomba? Czy sałata w folii jest zdrowa?

sałata w folii - czy jest zdrowa? fot. Adobe Stock, Oksana
Paczkowana sałata wzbudza wiele kontrowersji. Z jednej strony zakup umytej, pokrojonej i porcjowanej sałaty lub miksu sałat wydaje się wybawieniem i udoskonaleniem życia, jeśli szukasz oszczędności czasu w kuchni. Z drugiej strony niektórzy przestrzegają, że sałata w paczce to bomba bakterii, „sama chemia” lub, że zawiera trujące pozostałości chloru. Sprawdzamy, jak jest naprawdę.
/ 24.11.2022 05:49
sałata w folii - czy jest zdrowa? fot. Adobe Stock, Oksana

Wokół paczkowanych sałat panuje wiele kontrowersji. Wiele osób uważa je za sztuczne i niezdrowe, przez co unikają zakupu sałat w folii. Inni traktują sałatę w paczkach jako ogromne ułatwienie i wręcz niezbędnik w szybkiej fit kuchni. Kto ma rację? Jakie jest właściwe podejście do sałat w folii i czy są zdrowe? Oto odpowiedzi na te pytania.

Spis treści:

  1. Paczkowana sałata - zalety
  2. Paczkowana sałata w folii - kontrowersje
  3. Czy paczkowana sałata jest zdrowa?
  4. Jak przygotować paczkowaną sałatę do spożycia?

Paczkowana sałata - zalety

Paczkowana sałata jest coraz popularniejsza w Polsce i całej Europie. Sałaty w foliowych opakowaniach lub paczkach oferują różnorodne gatunki zieleniny. W miksach sałat znajdziesz: sałatę lodową, roszponkę, szpinak, botwinkę, jarmuż, marchewkę, rukiew wodną (najzdrowsze warzywo świata) i wiele innych rodzajów i gatunków zieleniny.

Umyta, porcjowana sałata gotowa go zjedzenia bezpośrednio po wyjęciu z paczki, to z pewnością wygodny produkt. Najważniejsze zalety paczkowanych sałat to:

  • oszczędność czasu (nie musisz kroić i oczyszczać sałaty);
  • wygoda w opcji na wynos (możesz zabrać ze sobą zamkniętą paczkę sałaty i stworzyć zdrowy lunch na pikniku lub w pracy);
  • ułatwienie zdrowszego odżywiania (sałaty w paczkach są stosunkowo tanie i łatwe do wkomponowania w każdy jadłospis);
  • możliwość miksowania różnych rodzajów sałat (nie musisz kupować główki sałaty lub dużej paczki rukoli, możesz postawić na miks witamin w miksie sałat).

Paczkowana sałata w folii - kontrowersje

Paczkowane sałaty mają dużo zalet, ale nie omijają ich też kontrowersje. Niektórzy korzystają z nich codziennie, inni twierdzą, że zdrowiej niż kupić sałatę w torebce foliowej, jest wcale nie zjeść warzywa. Kto ma rację? Oto najczęściej powtarzające się zarzuty w stosunku do paczkowanych sałat i zieleniny.

Paczkowana sałata: siedlisko bakterii?

Podstawowym zarzutem, który najczęściej stawia się sałatom w plastikowych opakowaniach, jest fakt, iż są one siedliskiem bakterii. To częściowo prawda, wilgoć i utrudniony dostęp do tlenu faktycznie są korzystnymi warunkami do rozwoju niektórych bakterii.

Znane są przypadki wykrycia bakterii E. coli w paczkach z sałatą. W Wielkiej Brytanii doszło nawet do masowego zatrucia ponad 150 osób, którym w szpitalu podano zanieczyszczoną sałatę z paczki.

Faktycznie, warunki panujące w szczelnie zamkniętych foliowych workach sprzyjają namnażaniu bakterii. Potwierdzają to badania naukowców z University of Leicester, którzy odtworzyli warunki panujące w foliowych opakowaniach na sałaty. Potwierdzili, że atmosfera w opakowaniach sprzyja rozwojowi bakterii. Niepożądane bakterie Salmonelli tworzyły nawet specjalny biofilm, czyli strukturę, która powoduje, że przyklejają się do liści i stają się szczególnie trudne do usunięcia. W niektórych próbkach bakterie trzymały się liści nawet po dokładnym obmyciu.

Niemieccy naukowcy przebadali z kolei 24 kupione w supermarketach sałaty w plastikowych opakowaniach i na większości z nich doszukali się obecności bakterii E. coli, ale też Salmonelli. Wykryto nawet pewne antybiotykooporne szczepy bakterii.

Faktycznie, paczkowana sałata jest bardziej narażona na namnażanie bakterii, ale to nie wyjątek: produkty spożywcze nie są przecież sterylne. Zanieczyszczenia żywności przytrafiają się też w wielu innych przypadkach, a niepożądane bakterie mogą pojawić się także w chipsach, w suchych produktach i na innych warzywach i owocach. To zanieczyszczenie na etapie produkcji, ale nie powód do demonizowania zielonych warzyw sprzedawanych w foliach.

Warto jednak szczególnie przyłożyć się do umycia sałaty z folii. Dopilnuj też dobrego przechowywania sałaty paczkowanej. Jeśli chcesz zapobiec tworzeniu się najgroźniejszemu biofilmowi, przełóż sałatę do papierowej torebki lub otwórz opakowanie i umieść w nim papierowy ręcznik, który pochłonie część wilgoci.

Odkrycia naukowców o obecności bakterii brzmią bardzo groźnie i faktycznie lepiej ich nie bagatelizować. Mimo wszystko te same szczepy bakteryjne bytują np. w glebie, więc znajdują się także na warzywach z warzywniaka i twojego domowego ogródka.

paczkowana sałata - zagrożenia
fot. Paczkowana sałata jest bardziej narażona wzrost bakterii/ Adobe Stock, whiteaster

Paczkowana sałata: wybielana chlorem?

Przy myciu i oczyszczaniu sałaty stosuje się pewne dezynfekujące związki, które mają za zadanie pozbycie się niepożądanych bakterii. Wszystko przebiega jednak zgodnie z planowanym i pożądanym procesem technologicznym. Stosuje się tu dozwolone w produkcji żywności substancje, które mają zapewnić bezpieczeństwo konsumentom.

Boisz się, że sałata z paczki została „wymoczona w chlorze” i jest przez to mniej zdrowa? Jednocześnie doprawiasz sałatkę solą i nie masz takich obaw? Sól kuchenna w połowie składa się przecież właśnie z chloru! Sam fakt obecności soli chloru w preparatach służących do oczyszczania różnych warzyw nie świadczy o złej jakości jedzenia.

Paczkowana sałata: sama chemia?

Pojęcie „sama chemia” używane w odniesieniu do żywności to kolokwializm. Oczywiście, że żywność to chemia: każdy owoc i warzywo składa się z cząstek chemicznych, tak, jak ludzkie ciało! Jeśli chodzi jednak o pozostałości niechcianych, toksycznych substancji chemicznych na liściach paczkowanej sałaty, nie musisz się ich obawiać. Dopuszczone do spożycia sałaty nie mają żadnych szkodliwych związków, które mogą spowodować zatrucie, jeśli spożywa się je w umiarkowanych ilościach.

Obalamy mity żywieniowe: 9 popularnych mitów o nowalijkach. Młode warzywa są zdrowe czy szkodliwe?

Paczkowana sałata: przesiąknięta plastikiem?

Czy jedzenie sałaty z plastikowego opakowania powoduje, że żywność zawiera więcej mikroplastiku? Mikroplastik to bez wątpienia niekorzystny dla zdrowia składnik, którego wpływ na ludzki organizm jest nie do końca poznany. Wielu ekspertów jest zgodnych, że może on np. predysponować do zaburzeń hormonalnych, a nawet insulinooporności i otyłości.

Okazuje się jednak, że każda żywność jest zanieczyszczona mikroplastikiem. Potwierdzili to naukowcy. Nie ma znaczenia, czy to żywność z upraw BIO, czy nie. Sposób pakowania też nie wpływa mocno na zawartość mikroplastiku. Cząstki plastiku przedostają się do pożywienia znacznie wcześniej: są pobierane z wody i gleby. W obecnym świecie nie da się skutecznie uniknąć zanieczyszczenia żywności mikroplastikiem na poziomie wyborów konsumenckich, a sposób pakowania nie ma tu dużego znaczenia.

paczkowana sałata czy jest zdrowa
fot. Paczkowana sałata: czy jest zdrowa?/ Adobe Stock, evastar

Czy paczkowana sałata jest zdrowa?

Jeśli stoisz przed wyborem: zjeść zieleninę z paczki lub wcale jej nie zjeść, właściwy wybór jest prosty - zjedz sałatę z paczki nie zważając na rodzaj opakowania. Jeśli masz jednak dostęp do ekologiczne uprawianych i pakowanych w papier warzyw, pewnie ich zakup niesie za sobą trochę mniejsze ryzyko zdrowotne (szczególnie pod względem mikrobiologicznego zanieczyszczania sałaty z folii).

Paczkowana sałata jest więc zdrowa, jednak warto prewencyjnie potraktować ją z większą ostrożnością i dokładnie ją umyć. Największą wadą sałaty (i innej zieleniny) z plastikowych paczek, jest potencjalne skażenie mikrobiologiczne. Uchronisz się przed nim, jeśli będziesz stosować się do wskazówek dotyczących przygotowania paczkowanej sałaty do spożycia.

Jak przygotować paczkowaną sałatę do spożycia?

Stosuj kilka zasad, a sałata i inna zielenina zakupiona w paczce, będzie zdrowa i posłuży poprawie jakości jadłospisu.

  • Zawsze myj sałatę i inną zieleninę przed spożyciem, nawet jeśli opakowanie sugeruje, że jest ona już umyta.
  • Jeśli zamierzasz przechowywać sałatę przez kilka dni, wyciągnij ją z opakowania i przełóż do pojemnika wyłożonego papierem ręcznikowym, który zaabsorbuje nadmiar wilgoci.
  • Nie kupuj zieleniny w plastikowym opakowaniu, jeśli widzisz, że część liści jest mokra, zwiędnięta lub nadgniła.
  • Wyrzuć paczkowaną sałatę, jeśli zauważysz na niej śluz, który może świadczyć o obecności bakterii i wytworzonego przez nie biofilmu, którego ciężko się pozbyć.

Stosuj środki ostrożności, wybierając paczkowaną sałatę, jednak pamiętaj, że układ pokarmowy zdrowych osób poradzi sobie nawet z zanieczyszczoną bakteriami żywnością. Kwasy żołądkowe mają za zadanie „dezynfekować” pożywienie i zmniejszać ryzyko zatrucia. Oczywiście nie warto ryzykować, jeśli masz podejrzenia do jakości żywności. Miej jednak świadomość, że sama obecność bakterii na sałacie, którą zjesz, nie świadczy o tym, że się zatrujesz. Żywność spożywana przez ludzi nie jest sterylna.

Źródła:

Udovicki, B., Andjelkovic, M., Cirkovic-Velickovic, T. et al. Microplastics in food: scoping review on health effects, occurrence, and human exposure. FoodContamination 9, 7 (2022). https://doi.org/10.1186/s40550-022-00093-6.
Ilic S, Moodispaw MR, Madden LV, Lewis Ivey ML. Lettuce Contamination and Survival of Salmonella Typhimurium and Listeria monocytogenes in Hydroponic Nutrient Film Technique Systems. Foods. 2022 Nov 4;11(21):3508. doi: 10.3390/foods11213508. PMID: 36360121; PMCID: PMC9657165.
Jensen AN, Storm C, Forslund A, Baggesen DL, Dalsgaard A. Escherichia coli contamination of lettuce grown in soils amended with animal slurry. J Food Prot. 2013 Jul;76(7):1137-44. doi: 10.4315/0362-028X.JFP-13-011. PMID: 23834787.
Koukkidis G, Haigh R, Allcock N, Jordan S, Freestone P. Salad Leaf Juices Enhance Salmonella Growth, Colonization of Fresh Produce, and Virulence. Appl Environ Microbiol. 2016 Dec 15;83(1):e02416-16. doi: 10.1128/AEM.02416-16. PMID: 27864173; PMCID: PMC5165107.

 

Redakcja poleca

REKLAMA