Ashwagandha (witania ospała, indyjski żeń-szeń) to roślina pochodząca z Indii. Występuje też między innymi w Iranie, Pakistanie, Afganistanie czy na Sri Lance. Osiąga około 150 cm wysokości, a surowcem leczniczym, który jest z niej pozyskiwany, są korzeń i owoce.
Spis treści:
- Ashwagandha: co to?
- Co daje ashwagandha
- Ashwagandha – rano czy na noc, dawkowanie
- Kiedy nie stosować ashwagandhy
- Skutki uboczne ashwagandy
- Ashwagandha – opinia
Ashwaganda: co to?
Ashwaganda nazywana jest adaptogenem, co oznacza, że wspomaga adaptację organizmu do stanu stresu psychicznego lub/i fizycznego – pomaga mu dobrze funkcjonować pomimo niekorzystnych warunków.
Ashwaganda to też popularny suplement diety zawierający wyciągi z rośliny o tej samej nazwie. Zawiera witanolidy, alkaloidy, fitosterole, kumaryny i fenolokwasy, czyli substancje o prozdrowotnym działaniu. Można też kupić ashwagandhę w postaci olejku pielęgnacyjnego do ciała – w takiej formie działa przeciwstarzeniowo, zwiększając elastyczność skóry.
Korzeń ashwagandhy jest popularnym ziołem stosowanym w Ajurwedzie – uważa się, że jest lepszy niż żeń-szeń chiński. Określa się go często nazwą „stabilizator nastroju”.
Co daje ashwagandha?
Ashwagandą stosowana jest przede wszystkim na wzmocnienie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym oraz w stanach napięcia emocjonalnego i stresu.
Roślina ta działa:
- antyoksydacyjnie,
- odtruwająco,
- antydepresyjnie,
- antystresowo,
- antynowotworowo,
- obniża ciśnienie tętnicze krwi,
- ułatwia uczenie się,
- dodaje energii.
Wyciąg z ashwagandhy wzmacnia wydolność fizyczną, koordynację psychomotoryczną i zmniejsza czas reakcji – z tego powodu chętnie stosowany jest przez sportowców. Zapewnia właściwe odżywianie tkanek, szczególnie mięśni i kości.
Stosuje się go także jako środek uspokajający, wyciszający i przynoszący zdrowy sen, np. po stresujących sytuacjach. Pozwala lepiej radzić sobie w trudnych sytuacjach. Może być środkiem wspomagającym przy depresji, stanach lękowych i nerwicy. Przeciwdziała chorobom wywoływanym przez stres. Wspomaga leczenie przewlekłego przemęczenia.
Owoce ashwagandhy korzystnie wpływają na układ krążenia i polepszają wnikanie substancji odżywczych do wnętrza komórek. Działają także odmładzająco. Ponadto poprawiają pamięć, sprawność seksualną i hamują siwienie włosów, wzmacniają system immunologiczny i regulują układ hormonalny.
Ashwagandha jest także zalecana przy niedoborach żelaza (np. w przypadku anemii). Jest ziołem o dużej zawartości żelaza, pomaga więc zwiększać poziom hemoglobiny we krwi, poprawiając natlenienie organizmu i jego właściwą pracę.
Ashwagandha - rano czy na noc, dawkowanie
Ashwagandha jest dostępna na rynku głównie w postaci kapsułek zawierających wyciąg z korzenia tej rośliny. Ze względu na działanie uspokajające, wyciszające (nie, ashwagandha nie zabija emocji, pozwala je jedynie lepiej znosić) zaleca się, aby ashwagandhę przyjmować na noc. W zależności od preparatu zwykle stosuje się 1-2 kapsułki po 300-500 mg dziennie nie dłużej niż przez 3 miesiące. Jeśli chodzi o sproszkowany korzeń witanii ospałej, nie zaleca się przyjmowania więcej niż 3 g dziennie.
Kiedy zaczyna działać ashwagandha?
Korzyści z przyjmowania suplementów z wyciągami z witanii ospałej nie da się odczuć od razu, po pierwszej dawce. Aby substancje aktywne wywarły korzystny wpływ na organizm, ashwagandhę trzeba przyjmować regularnie przez dłuższy czas. Zwykle dopiero po kilku tygodniach można liczyć na to, że jej dobroczynne działanie zacznie być odczuwalne, choć u niektórych pierwsze efekty widać już po tygodniu, a nawet wcześniej – zwłaszcza działanie wyciszające.
fot. Ashwagandha - dawkowanie/ Adobe Stock, Eugeniusz Dudziński
Kiedy nie stosować ashwagandhy?
Mimo wielu zalet witanii ospałej nie każdy powinien jej używać. Spożywanie ashwagandhy nie jest wskazane w przypadku:
- kobiet w ciąży,
- matek karmiących,
- dzieci,
- osób przyjmujących niektóre leki: uspokajające, nasenne, przeciwpadaczkowe.
W przypadku innych leków oraz chorób przewlekłych warto skonsultować decyzję o przyjmowaniu ashwagandhy z lekarzem.
Z czym nie łączyć ashwagandhy?
Preparatów z ashwagandhą nie należy przyjmować podczas leczenia lekami:
- obniżającymi ciśnienie krwi,
- obniżającymi poziom cukru we krwi,
- immunosupresyjnymi,
- uspokajającymi,
- nasennymi,
- przeciwpadaczkowymi.
Uwaga! Ponieważ preparaty z witanią ospałą nie są lekami, ich producenci nie mają obowiązku prowadzenia badań naukowych związanych m.in. z interakcjami z innymi lekami. Z tego powodu, przyjmując na stałe jakiekolwiek inne leki i suplementy należy zachować ostrożność podczas stosowania ashwagandhy.
Skutki uboczne aswagandhy
Wyciągi z witanii ospałej mogą wywoływać nudności, wymioty oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
W literaturze medycznej zostały też opisane nieliczne przypadki uszkodzenia wątroby u osób stosujących ashwagandhę. Mimo to, przyjmowanie wyciągów z tej rośliny w zalecanych dawkach przez okres do 3 miesięcy uważa się za bezpieczne.
Z większym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych wiąże się przyjmowanie zbyt dużych dawek lub wydłużenie okresu jej stosowania powyżej 12 tygodni.
Czy po ashwagandzie się tyje?
Ashwaganda nie przyczynia się do tycia.. Ze względu na jej działanie obniżające wpływ stresu na organizm raczej można spodziewać się działania wspomagającego zachowanie czy uzyskanie szczupłej sylwetki.
Ashwagandha - opinia
Wpisy na tematy ashwagandhy pochodzące z blogów i przekazów ustnych są bardzo pozytywne. A jak jest naprawdę, czy znajduje to potwierdzenie w badaniach naukowych? Oto opinia dietetyka.
Stosowanie ashwagandhy ma zapewnić wysoki poziom energii życiowej i wzmacniać w okresie wzmożonego wysiłku psycho-fizycznego. Niestety badania indyjskiego żeń-szenia ograniczają się do kilku prac na zwierzętach lub testów in vitro. Nieliczne badania przeprowadzone na ludziach nie dają dostatecznych dowodów, na podstawie których można by jednoznacznie rekomendować ashwagandhę jako cudowny specyfik
- podkreśla Barbara Dąbrowska, dietetyk.
Treść artykułu pierwotnie opublikowana 14.06.2016 r. przez Martę Słupską.
Czytaj także:
Kreatyna – co daje? Komu może przynieść korzyści i jak ją stosować?
GABA – wielofunkcyjny suplement dla ciała i umysłu!
Suplementy diety - co to jest, jak kupować? Suplementy diety a leki
Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.