Wielki Piątek - tradycje jednego z najważniejszych dla katolików dni. Post ścisły i inne zwyczaje

wielki piątek tradycje fot. Adobe Stock, veneratio
Wielki Piątek w 2022 wypada 15 kwietnia. W tym dniu katolików obowiązuje post ścisły, czyli konieczność powstrzymania się od jedzenia mięsa i ograniczenie ilości spożywanych posiłków. Zgodnie z tradycją Wielkiego Piątku, to jedyny dzień w roku liturgicznym, gdy nie odprawia się Mszy Świętej. Zamiast tego wierni gromadzą się na Liturgii Męki Pańskiej.
Weronika Kwaśniak / 10.03.2022 03:35
wielki piątek tradycje fot. Adobe Stock, veneratio

Wielkanoc to dla katolików najważniejsze święto w roku. Właśnie wtedy obchodzi się pamiątkę Zmartwychwstania Jezusa, który zmarł na krzyżu, aby zbawić ludzkość. Trzy dni przed Wielkanocą to tzw. Triduum Paschalne: Wielki Czwartek, Wielki Piątek oraz Wielka Sobota. Każdy z tych dni ma swoją symbolikę i jest związany z innymi tradycjami.

Spis treści:

  1. Post ścisły w Wielki Piątek
  2. Liturgia Wielkiego Piątku
  3. Wielki Piątek w kościele prawosławnym
  4. Wielki Piątek w kościele protestanckim

Jeśli Wielki Piątek jest dniem pełnym smutku, to jednocześnie jest najwłaściwszym dniem dla obudzenia na nowo naszej wiary, dla umocnienia naszej nadziei i odwagi niesienia przez każdego swego krzyża z pokorą, ufnością i zdaniem się na Boga, mając przy tym pewność wsparcia przez Niego i Jego zwycięstwa. Liturgia w tym dniu śpiewa: "O Crux, ave, spes unica - Witaj, Krzyżu, nadziejo jedyna!"
- mówił Benedykt XVI.

Post ścisły w Wielki Piątek

Warto podkreślić, że Wielki Piątek to, oprócz Środy Popielcowej, jeden z 2 dni w roku, gdy katolików obowiązuje post ścisły (tradycyjnie pości się również w Wigilię, ale jest to bardziej zwyczaj niż konieczność).

Post ścisły to całkowite powstrzymanie się od jedzenia mięsa, a także znaczne ograniczenie wszystkich posiłków. Podczas całego dnia można zjeść 3 posiłki, a tylko raz najeść się do syta. Post ścisły nie obowiązuje osób poniżej 18 i powyżej 60 roku życia, a także chorych. Powinny one powstrzymać się tylko od spożywania pokarmów mięsnych. Co można jeść w Wielki Piątek? Np. produkty zbożowe, nabiał i jego przetwory, produkty mączne, a także owoce i warzywa.

Liturgia Wielkiego Piątku

Chociaż w Wielki Piątek tradycyjnie nie jest sprawowana Msza Święta, katolicy licznie biorą udział w tzw. Liturgii Męki Pańskiej. To wieczorne nabożeństwo, które ma być momentem zadumy nad śmiercią Chrystusa na krzyżu, a także okazją do skruchy i pokuty za grzechy. W tym dniu są również odprawiane obrzędy Drogi Krzyżowej, czuwania modlitewne, a także adoracje Najświętszego Sakramentu.

W tym dniu w Kościele nie używa się dzwonków ani żadnych innych instrumentów muzycznych. Ma to wyrażać smutek i skruchę, a także zjednoczenie się z cierpieniem Chrystusa. Na samym początku liturgii ksiądz leży krzyżem przed ołtarzem, podczas gdy pozostali uczestnicy celebracji klęczą. Zapada cisza, panuje atmosfera skupienia.

Później następuje Liturgia Słowa. To dwa czytania z Pisma Świętego, śpiewany a capella psalm, a następnie opis Męki Pańskiej. Później celebrans wygłasza homilię. Po Liturgii Słowa następuje część nazywana Adoracją Krzyża (zwana w niektórych regionach Przeproszeniem Krzyża). Wtedy wszyscy zgromadzeni w Kościele pojedynczo podchodzą i całują krzyż. Ten gest ma być symbolem wdzięczności za śmierć Chrystusa, a także zadośćuczynieniem za wszystkie grzechy.

Po Adoracji Krzyża następuje Komunia Święta, a potem uroczyste przeniesienie Najświętszego Sakramentu do przygotowanego wcześniej Grobu Pańskiego. Jest on przykryty białą tkaniną symbolizującą całun, którym okryte było ciało Jezusa Chrystusa.

Wielki Piątek w Kościele prawosławnym

Obchody Wielkiego Piątku wyglądają nieco inaczej w Kościele prawosławnym. Wierni przestrzegają bardziej ścisłego postu niż katolicy. Każdy, komu tylko pozwalają warunki zdrowotne, przez cały dzień musi wręcz całkowicie powstrzymywać od spożywania jakichkolwiek pokarmów. Wiele osób pości również w Wielką Sobotę. W nocy z piątku na sobotę jest także odprawiana jutrznia wielkosobotnia.

Wielki Piątek w Kościele protestanckim

Wielki Piątek to także jedno z najważniejszych świąt wyznawców Kościoła protestanckiego. Niektórzy wierni mają nawet w tym dniu wolne w szkole i w pracy. To szczególny dzień, który powinien być poświęcony skupieniu i modlitwie. W Wielki Piątek odbywa się uroczyste nabożeństwo. Wierni śpiewają pieśni, czytają fragmenty z Pisma Świętego i wspominają męczeńską śmierć Jezusa na krzyżu. Kapłani sprawują także Wieczerzę Pańską.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 07.04.2017

Czytaj także:
Wiersze wielkanocne religijne
Przysłowia wielkanocne

Redakcja poleca

REKLAMA