Czym jest sen?
Bez względu na to, kim jesteśmy i czym się zajmujemy, każdy dzień kończy się podobnie – zamykamy oczy i oddajemy się niezwykłej przyjemności snu. W większości źródeł, sen definiowany jest jako „stan fizjologiczny umożliwiający regenerację sił organizmu”.
To, co fascynujące w jego trakcie, to nasza cielesna „bezradność”. Gdy świat zewnętrzny przestaje mieć znaczenie, zaczynamy nieświadomie funkcjonować w naszym własnym świecie wewnętrznym.
Marzenie senne
Sen stanowi doskonałe odzwierciedlenie każdego z nas. Pokazuje wszystko to, co jest dla nas ważne, istotne i prawdziwe. Jest niczym tafla wody, która odbija nasze prawdziwe obawy, pragnienia i marzenia. Najczęściej niesie też ze sobą jakieś przesłanie.
Psychoanalityk Erich Fromm podkreślił, że śnimy tylko o rzeczach dla nas ważnych. Sen niekoniecznie jest jednak bezpośrednią odpowiedzią na problemy, dlatego w celu ich zrozumienia potrzebujemy samorozumienia własnych uczuć i doświadczenia.
Wspólną cechą wszystkich marzeń sennych jest bez wątpienia brak logiki. Czas i przestrzeń, które ograniczają nas w życiu codziennym, w snach nie mają żadnej władzy. Właśnie dlatego śnimy o wydarzeniach i osobach, o których dawno nie myśleliśmy.
Cechy marzeń sennych
- Pojawiają się zwykle na początku i końcu snu, przeważnie w czasie faz snu paradoksalnego (snu o falach szybkich).
- Marzenia senne trwają zazwyczaj od 10 do 15 minut.
- Tylko ok. 5 % ludzi pamięta o tym, że śniło. Najczęściej zapamiętujemy tylko marzenia senne, które wystąpiły przed przebudzeniem.
- Treść snu zapomina się w ciągu 8 minut od ustania ruchów gałek ocznych. Marzenie senne jest odzwierciedleniem pragnienia.
- Człowiek pozbawiony marzeń sennych już po dwóch nocach robi się niespokojny i drażliwy.
Co wpływa na rodzaj marzeń sennych?
Wiek
- Dzieci w wieku od 3 do 5 lat mają sny statyczne. Pojawiają się nieruchome sceny, takie jak obrazki w książkach.
- Między 5. a 6. rokiem życia w snach występuje już ruch i toczą się akcje.
- W wieku 7-8 lat dzieci zaczynają odgrywać w nich główne role.
- Sny starszych dzieci przebiegają podobnie jak u osób dorosłych. Jest to związane z dojrzewaniem mózgu, który umożliwia posługiwanie się symbolami, analizowanie pojęć czy łączenie ich w nowe konfiguracje.
Płeć
- Mężczyźni śnią dużo bardziej aktywnie, mobilnej niż kobiety. W ich snach najczęściej pojawiają się motywy podroży, walk, wojen, mocno erotycznego seksu (najczęściej urozmaiconego, jak np. w miłosnym trójkącie)
- Kobiety podczas snu angażują się emocjonalnie. Kobiece sny są więc oparte na rozmowie i intymnych scenach. Często odzwierciedlają kłębiące się problemy i zadania.
Freud o śnie
Zdaniem neurologa i psychiatry Zygmunta Freuda sny stanowią swoistą ekspresję silnych, nieświadomych, wypartych pragnień. Są one uzewnętrzniane jedynie w symbolicznej formie, ponieważ stanowią ekspresję zakazanych żądz. Może to być np. pożądanie seksualne ukierunkowane na rodzica przeciwnej płci.
Dwie podstawowe siły działające w marzeniach sennych to pragnienie, którego treść jest pierwotna i utajona oraz cenzor, który zamienia tę treść na możliwą do zaakceptowania i ujawnienia.
Marzenia senne są (i powinny być!) interpretowane zawsze indywidualnie - w kontekście danej osoby. Uniwersalne są tylko symbole odnoszące się do sfery seksualnej.
Zobacz też:
Świadomy sen, czyli jak podświadomość kształtuje twoje życie